Language(s): Latin
(fol. 8v)
Rubric: Hic est terminus pasche qui nunquam in bisexto preterit, nec sine bisexto
Incipit: 1. post nonas aprilis prima dominica fiet pascha
Addition. Fol. 8r blank.
2. (fols. 9r–15r)
Petrus de Dacia,
Kalendarium Incipit: (canon) In hoc primacionum ciclo .4. linee descendentes
Followed by:
Rubric: (fols. 15v) Tabula principalis Gerlandi, continens in se multa utilia ecclesie
(1044 to 1548) Rubric: (fols. 16r) Tabula. 2a. Gerlandi: et est contra-tabula prima
Rubric: (fols. 16v) Tabula Petri Daci de loco lune inveniendo in quolibet die anni a media nocte sui incepto
Listed in the table of contents as "Kalendarium magistri Petri cum tabulis Gerlandi".
Saints in the calendar include Genevieve (3 Jan. and tr. 26 Nov.), William of Bourges (10 Jan.), translation of Mary Magdalen (19 March), Louis (Aug. 25), Denis (9 Oct.); Apollonia added, 10 Feb.
3. (fols. 17r–24v)
Johannis de Sacro Bosco,
Algorismus Rubric: Incipit Algorismus
Incipit: Omnia que a prima rerum origine processerunt ratione numerorum formata sunt
Explicit: Et hec de radivum extraccione dicta sufficiant
Final rubric: Explicit Algorismus
Listed in the table of contents as "Algorismus Comunis".
4. (fols. 25r–40rb)
Johannis de Sacro Bosco,
Tractatus de sphaera Rubric: Incipit tractatus de Spera. ([fols. 25.]) Magistri Johannis de Sacro Bosco
Incipit: Tractatum de spera .4. capitulis distinguimus
Explicit: propter quod Dyonisius Arriopugita in eadem passione legitur dixisse. aut Deus nature patitur: aut lota mundana machina cito dissolvetur. Explicit.
With diagrams; the quotations from the Latin poets, and other verses, are written in larger script.
5. (fols. 40va–42vb)
Treatise on fractions (eTK 0320F) Rubric: Incipit Algorismus de minucijs philosophicis
Incipit: Cum multos de numeris tractatus vidisses
Explicit: nequid solum necessarium desit operi tam brevissimo.
Final rubric: Explicit de minuciis phi'cis
Two small tables are subjoined (taken “ex alba tegni”), intitled “Tabula multiplicationis integrorum et minutiarum,” and “Tabula divisionis eorundem.”
6. (fols. 43ra–70ra)
Johannes de Sacro Bosco,
Compotus Rubric: Incipit Compotus Johannis de Sacro Bosco
Incipit: Compotus est scientia considerans tempora ex lune et solis motibus et eorum ad invicem coequacionibus distincta
Explicit: Dicitur etiam evum idem quod eternitas: unde Boethius in de consolacione philosophica. “O qui perpetua mundum ratione gubernas, Terrarum celique sator, qui tempus ab evo Ire jubes, stabilisque manens das cuncta moveri; Tu stabilire velis opus hoc per temporis evum! M. xp’i bis C. quaterdeno quater anno, De Sacro Bosco discrevit tempora ramus, Gratia cui nomen dederat divina Johannes. Annuat hoc nobis hujus sic carpere fructum, Ecclesie xi quod nos bine fructificemus. Amen.
The verses are written as in art. 4.
7. (fols. 70rb–78rb)
Robertus Anglicus,
Tractatus quadrantis veteris Rubric: Incipit tractatus Quadrantis Veteris secundum magistrum Johannem in Monte Pess’
Incipit: Geometrie due sunt partes. theorica et practica
Explicit: et predictum dabit capacitatem vasis quadrangularis. Explicit.
At f. 72 is a complete figure of the Quadrant, well drawn; the radius of which is 5⅞ inches.
8. (fols. 78vb, 79r, 79v)
Rubric: Tabula Solis in anno bisextili ad inveniendum locum ejus in orbe declivi fixo
Another table "ad annum 3m. post bissextum"
Rubric: Tabula declinacionis Solis que est distancia ejus ab equinocciali secundum Albategni
9. (fols. 80ra–95ra)
Māshāʼallāh,
De compositione astrolabii Rubric: Prohemium in Astrolabium Messehalach
Incipit: Scito quod astrolabium est nomen Grecum, cujus interpretacio est accepcio stellarum
Explicit: et nota illa erit polus zodiaci ut patet in ha⟨c⟩ figura
Final rubric: Explicit scientia compositionis astrolabij
There is a complete figure of this instrument at f. 81; and, beside many other diagrams and figures, a complete drawing of a Volvelle, which is here called “Rethe. volvellum. vakagora. [vel] alhantabuz” [?] at (fol. 87v)
10. (fols. 95ra–101vb)
Māshāʼallāh,
Practica astrolabii Rubric: Incipit Practica Astrolabii, sive rememoracio parcium astrolabij
Incipit: Nomina instrumentorum sunt hec. Primum est armilla suspensoria
Explicit: talis est comparacio stature iue ad planiciem. Explicit.
11. (fols. 102ra–110va)
Theorica Planetarum Rubric: Incipit Theorica Planetarum, et primo de theorica solis et circuli ejus
Incipit: Circulus ecentricus vel egresse cuspidis
Explicit: et non corporaliter
Final rubric: Explicit theorica planetarum
12. (fols. 110vb–14va)
Thebit ben Chorat,
De motu octauae spherae Rubric: Incipit liber Thebit de motu octave spere
Incipit: Ymaginabor speram equatoris diei et 3 circulos in ea signatos
Explicit: super minorem numerum cum quo intrasti in linea numeri
13. (fols. 114va–18va)
Thebit ben Chorat,
De hiis quae indigent expositione antequam legitur Almagestum Rubric: Incipit liber Thebit ben Chorat de hijs que indigent expositione antequam legatur Almagesti
Incipit: Equator diei est circulus major
Explicit: erunt retrograde
Final rubric: Expletus est liber Thebith filij Chore, de hijs que indigent expositione antequam legatur almagesti
Listed in the table of contents as “Thebit de expositione vocabulorum Almagesti.”
14. (fols. 118va–120rb)
Thebit ben Chorat,
De recta imaginatione spherae Rubric: Liber Thebit de ymaginatione spere, et circulorum ejus diversis
Incipit: Nos juxta ymaginacionem rectam inchoantes astrologiam
Explicit: Hec sunt que inlroducendis primo ymaginanda occwrunt
Final rubric: Explicit Thebt de ymagne spere
15. (fols. 120rb–122rb)
Thebit ben Chorat,
De quantitate stellarum Rubric: Incipit liber Thebit de quantitatibus stellarum et planetarum, et primo terre
Incipit: Ptholomeus et alij sapientes posuerunt corpus terre commanem mensuram qua meciebantur stellarum corpora
Explicit: Quia quiddam modicum remansit
Final rubric: Explicit liber Thebith. de quantitatibus stellarum
16. (fols. 122v–132r)
Profatius Judaeus,
Quadrans nouus Rubric: Incipit tractatus Quadrantis Novi, compositus a Magistro Profacio Hebreo, anno dominice incarnacionis. 1288. et correctus ab eodem, anno Domini .1301. Laus Deo.
Incipit: Cum stellarum scientia sine instrumentis congruis minime compleatur
This tract consists of 18 chapters, and the two last pages (f. 131va—2r) contain figures of a circular instrument, and of the Quadrant described therein.
17. (fols. 132va–48ra)
Accursius of Parma (?),
Sphaera solida siue astrolabium sphericum Rubric: In nomine Domini nostri ihū xp’i incipit tractatus de Spera Solida, sive de Astrolabio Sperico, compositus anno Doi 1303
Incipit: Tocius astrologice speculacionis radix et fundamentum ejus
Rubric: Explicit compositio instrumenti. Incipit secunda pars libri. Capitulum primum de utilitatibus generalibus hujus instrumenti.
Incipit: Et post quam auxiliante Deo scripsimus
Explicit: Et quoniam de mensuris tractare non est presentis intencionis hunc tractatum sub laude Dei finiemus
Final rubric: Explicit Spera Solida
18. (fols. 148ra–75vb)
John Peckham,
Perspectiua Rubric: Incipit Perspectiva Fratris Johannis de Pecham. Cantuariensis quondam Archiepiscopi
Incipit: Inter philosophice consideracionis studia lux jocundius afficit meditantes
Explicit: que autem falso dicunt de gride, multum possunt refelli per hoc quod in hujusmodi lapidibus contemplantur
Final rubric: Explicit Perspectiva Fratris Johannis Pichani[sic] quondam Kantuariensis Archiepiscopi
19. (fols. 176ra–78vb)
Franco de Polonia,
Modus construendi torquetum (eTK 0383E) Rubric: De tabula Turketi que dicitur orizon, deserviente equinoctiali
Incipit: De omnibus parcium instrument quod turket. dicitur
Explicit: sagax lector facile per se inveniet ex predictis. Deo gratias. Explicit.
This tract is illustrated with several figures.
20. (fols. 178vb–81vb)
De compositione chilindri Rubric: Incipit tractatus Chilindri quod horologium dicitur viatorum. Capitulum primum de formacione corporis chilindri quantum ad hoc quod spectat ad vertitorem.
Incipit: ([fol. 179]) Investigantibus chilindri dispositionem
Explicit: Et sic terminatur tractatus
On the last page is drawn the form of a cylindrical sun-dial.
21. (fols. 181vb–7va)
Pierre de Maricourt,
Epistola de magnete Rubric: Epistola Petri Peregrini de Maricourt, ad Sygetum de Foucancort militem, de Magnete
Incipit: Iste tractatus de magnete .2. partes continet. Quarum prima .10. capitulis completur, et tribus secunda
Incipit: Amicorum intime, quandam magnetis occultam naturam, a te interpellates, rudi narratione tibi reserabo cum uscunque
Explicit: ut presens demonstrat descripcio. Explicit.
The second instrument is the Mariners’ Compass, of which a curious diagram is given, 3½ inches in diameter.
22. (fols. 187va–198v)
Alexander de Villa Dei,
Massa compoti Rubric: Incipit Massa Compoti a Magistro Alexandro compositi
Incipit: Licet modo in fine temporum plures haberi constat codices qui de arte calculatoria videantur posse sufficere
Rubric: Sequitur a quo mense habeat inicium aureus numerus et claves terminorum, secundo quomodo formantur
Incipit: Aureus in Jano numerus clavesque novantur
Rubric: Sequitur quomodo inveniatur litera in tabula Bede si sit perdita ad formandam tabulam Dionisij
Explicit: Qua mediante potest quod queris semper haberi
Final rubric: Explicit liber compoti
23. (fols. 198v, 199r)
Rubric: Hec est tabula ad inveniendum pascha sine compoto. Et cum fueris in fine, revertere in capite ejusdem
Incipit: Si quis scire voluerit rotam precedentem
Two Easter tables; they appear to belong to art. 22, as the latter page (vol. 199r) is superscribed with the running title “Massa.”
(fol. 199v)
Rubric: In hoc volumine continentur isti tractatus astronomie
List of contents, not in their current order.