Summary of Contents: MS 1 is in many ways the classic Merton College medieval book. Made commercially, probably in Oxford, it was given to the College by the noted theologian and fellow Thomas Buckingham, some time in the second quarter of the 14th century; he may have been its first owner. It appears in a list of the College’s theological books made in 1349 and retains its College binding of the late 15th century. It contains an impressive collection of the works of Augustine, the most popular author in the library. Despite its high value and considerable weight, this book seems to have been in circulation among the fellows rather than chained in the library room.
Language(s): Latin
On the front pastedown is a table of contents, in an anglicana hand not much later than the main text, annotated in one or more hands of s. xvi.
1. (fols. 1–31v)
Augustine,
Confessiones Preceded by the relevant extract from the Retractationes
Incipit: Magnus es Domine et laudabilis ualde
Explicit: sic inuenietur sic aperietur amen
Final rubric: Explicit liber Augustini de confessionibus amen
CPL 251; CCSL 27 (1981).
2. (fols. 32–47)
Augustine,
De Libero Arbitrio Preceded by the relevant extract from Retract.
Rubric: Liber Augustini de libero arbitrio
Incipit: Dic michi queso te utrum Deus non sit auctor mali
Explicit: requiescere aliquando compellit
CPL 260; CCSL 29 (1970), pp. 205–321.
3. (fols. 47–85v)
Augustine,
De Genesi ad Litteram,
preceded and followed by the relevant extract from Retract.
Rubric: Incipit prologus beati Augustini episcopi super Genesim ad literam
Incipit: Omnis diuina scriptura bipartita est
Explicit: isto tandem fine concludimus. Explicit...
CPL 266; CSEL 28/1 (1894).
4. (fols. 85v-98)
Augustine,
Retractationes Rubric: De retractacionibus liber primus
Incipit: Iamdudum facere cogito atque dispono
Explicit: alios a me dictos retractare cepissem
Final rubric: Amen. Explicit liber de retractacionibus
CPL 250; CCSL 57 (1974).
5. (fols. 98–104v)
Prosper,
De Vera Innocentia Rubric: Incipit liber beati Augustini de uera innocencia
Incipit: Innocencia est uera que nec sibi nec alteri nocet
Explicit: si temetipsum respexeris
Final rubric: Explicit amen. Explicit liber de uera innocencia
CPL 525; CCSL 68A (1972).
6. (fols. 105–50v)
Augustine,
De Trinitate Preceded by the relevant extract from Retract., and Ep. 174
Rubric: Incipit liber beati Augustini doctoris de Trinitate
Incipit: Domino beatissimo et sincerissima caritate uenerando sancto fratri et consacerdoti pape Aurelio
Incipit: Lecturus hec que de trinitate disserimus
Explicit: et tu ignosce et tui Amen. Explicit.
CPL 329; CCSL 50, 50A (1968).
7. (fols. 150v-3v)
Ps.-Augustine,
De Vera et Falsa Poenitentia Rubric: Incipit prologus libri Augustini de uera et falsa penitentia
Incipit: Quantum appetenda sit gratia
Incipit: Si fides est fundamentum prime propter quam nil est quod bonum sit
Explicit: in odorem suauitatis
Final rubric: Amen amen amen. Explicit liber Augustini de uera et falsa penitencia
PL 40. 1113–30; Bloomfield 4419.
8. (fols. 153v-7v)
Ps.-Augustine,
Dialogus Quaestionum LXV Rubric: Incipit liber Augustini ad Orosium
Incipit: Licet multi et probatissimi uiri diuerso quidem stilo
Explicit: qui preesse desiderat non prodesse
Final rubric: Amen. Explicit liber beati Augustini Ypponensis episcopi ad Orosium
CPL 373a; PL 40. 733–52.
9. (fols. 157v, 158–62)
Augustine,
De Vtilitate Credendi Preceded by the relevant extract from Retract.
Rubric: Ad amicum contra Manicheos de utilitate credendi
Incipit: Si michi Honorate unum atque idem uideretur esse hereticus
Explicit: Ero fortasse in ceteris prompcior
Final rubric: Explicit
CPL 316; CSEL 25 (1891), pp. 3–48.
10. (fols. 162–74v)
Augustine,
De Diversis Quaestionibus Rubric: Incipit liber Augustini de octoginta tribus questionibus
Incipit: Omne uerum a ueritate uerum est
Explicit: si fideles ambo essent
Final rubric: Explicit
CPL 289; CCSL 44A (1975), pp. 3–249.
11. (fols. 174v-5)
Augustine,
De Decem Plagis (Serm. app. 21) Rubric: Incipit liber beati Augustini episcopi de decem preceptis et decem plagis
Incipit: Non est sine causa d. quod preceptor legis Dei
Explicit: ad terram repromissionis poteritis peruenire auxiliante Deo ...
PL 39. 1783–6.
12. (fols. 175–6v)
Ps.-Augustine,
Hypomnesticon,
bk. 6
Rubric: Aurelii Augustini episcopi liber contra Pelagianos de predestinacione incipit
Incipit: Addere etiam hoc quam maximo huic operi
Explicit: graciam predestinacionis indebitam prerogare
Final rubric: Amen. Explicit
CPL 381; ed. J. E. Chisholm (2 vols, Paradosis 20–1: Fribourg, 1967, 1980), II, pp. 191–208. Bk. 6 often occurs separately: Römer 1. 102–4.
13. (fols. 176v-94v)
Augustine,
De Doctrina Christiana Rubric: Aurelii Augustini doctoris prefacio in libro de doctrina Christiana incipit
Incipit: Sunt precepta quedam tractandarum scripturarum
Explicit: quantulacumque potui facultate disserui
Final rubric: Explicit. Explicit liber Sancti Augustini de doctrina Christiana
CPL 263; CCSL 32 (1962), pp. 1–167.
14. (fols. 195–8)
Augustine,
De Cura pro Mortuis Gerenda Rubric: Incipit liber de cura pro mortuis agenda
Incipit: Diu sanctitati tue coepiscope uenerande Pauline
Explicit: mea responsio defuisset
Final rubric: Explicit ...
CPL 307; CSEL 41 (1900), pp. 619–60.
15. (fols. 198–203)
Augustine,
De Mendacio Incipit: Magna questio est de mendacio
Explicit: etiam exitum ut possitis sustinere
Final rubric: Explicit liber de mendacio
CPL 303; CSEL 41 (1900), pp. 411–66.
16. (fols. 203v-8v)
Augustine,
Contra Mendacium Rubric: Incipit liber sancti Augustini contra mendacium
Incipit: Multa michi legenda misisti
Explicit: quem loco isto fiximus ueniremus
Final rubric: Explicit liber contra mendacium
CPL 304; CSEL 41 (1900), pp. 467–528.
16. (fols. 208v-12v)
Augustine,
De Perfectione Iustitiae Hominis Incipit: Sanctis fratribus et coepiscopis Eutropio et Paulo Augustinus
Incipit: Ante omnia interrogandus est qui negat hominem sine peccato esse posse
Explicit: et ore omnium anathematizandum esse non dubito
CPL 347; CSEL 42 (1902), pp. 1–48.
17. (fols. 212v-19v)
Augustine,
De Natura et Gratia Incipit: Liber quem misistis karissimi filii Timasi et Iacobe
Explicit: ipsa est enim gratia Dei per I. C. d. n. cui...
CPL 344; CSEL 60 (1913), pp. 231–99.
18. (fols. 219v-24v)
Augustine,
De Gratia et Libero Arbitrio Rubric: Incipit liber sancti Augustini de gracia et libero arbitrio
Incipit: Propter eos qui hominis liberum arbitrium sic predicant
Explicit: et manifestacionem Domini et Saluatoris nostri Iesu Christi cui ...
Final rubric: Explicit ...
CPL 352; PL 44. 881–912.
19. (fols. 225–30)
Augustine,
De Correptione et Gratia Rubric: Incipit liber sancti Augustini de correpcione et gracia
Incipit: Lectis litteris uestris Valentine
Explicit: et cooperit multitudinem peccatorum
Final rubric: Explicit ...
CPL 353; PL 44. 915–46.
21. (fols. 235v-42v)
Augustine,
De Dono Perseuerantiae Rubric: Incipit liber sancti Augustini de bono perseuerancie
Incipit: Iam de perseuerancia diligencius disputandum est
Explicit: quia nosse quod scribo
Final rubric: Explicit ...
CPL 355; PL 45. 993–1034.
22. (fols. 242v-6)
Augustine,
De Natura Boni Preceded by the relevant extract from Retract.
Rubric: Incipit liber sancti Augustini de natura boni
Incipit: Summum bonum quo superius questio est
Explicit: uitam eternamque preponant amen
Final rubric: Explicit ...
CPL 323; CSEL 25 (1892), pp. 853–89.
23. (fols. 246v-51v)
Ps.-Augustine (Augustinus Hibernicus),
De Mirabilibus Sacrae Scripturae (recensio brevior), preceded by capitula Incipit: Incipiunt capitula libri sancti Augustini de mirabilibus diuine scripture
Incipit: Omnium mirabilium uelud principale fundamentum Deus instituit
Explicit: ceteri huiusmodi exempli castigaremur
Final rubric: Explicit...
Begins with the second sentence of 1. 1. CPL 1123; PL 35. 2151–200.
24. (fols. 251v-5)
Augustine,
De Agone Christiano Rubric: Incipit liber sancti Augustini de agone christiano
Incipit: Corona uictorie non promittitur nisi certantibus
Explicit: coronam uictorie mereamur
Final rubric: Explicit...
CPL 296; CSEL 41 (1900), pp. 99–138.
25. (fols. 255–60v)
Fulgentius,
De Fide ad Petrum Rubric: Incipit liber sancti Augustini de fide ad Petrum
Incipit: Epistolam filii Petre tue caritatis accepi
Explicit: hoc quoque illi Deus reuelauit amen
Final rubric: Explicit...
CPL 826; CCSL 91A (1968), pp. 711–60.
26. (fols. 261–2)
Augustine,
De Disciplina Christiana Rubric: Incipit liber sancti Augustini de disciplina christiana
Incipit: Locutus est ad nos sermo Dei
Explicit: sumus conuersi ad Dominum
Final rubric: Explicit liber ...
CPL 310; CCSL 46 (1969), pp. 205–24.
27. (fol. 262r-v)
Augustine,
Serm. app. 252 Rubric: Incipit admonicio sancti Augustini de purgatoriis penis
Incipit: Resurrectio et clarificacio Domini nostri Iesu Christi
Explicit: uite meritis comparemus
Final rubric: Explicit ...
PL 39. 2210–12.
28. (fols. 262v-5v)
Augustine,
De Beata Vita Rubric: Incipit liber sancti Augustini de beata uita
Incipit: Si ad philosophie portum
Explicit: disputacionis fine discessimus
Final rubric: Explicit...
CPL 254; CCSL 29 (1970), pp. 65–85.
29. (fols. 265v-8, 268rv)
Augustine,
Serms 351 (De Vtilitate Agendae Poenitentiae) and (pseudonymous) 393 (De Paenitentibus) Serm. 351 Rubric: Incipit liber sancti Augustini de penitentia
Incipit: Quam sit utilis et necessaria penitencie medicina
Explicit: mors eterna uitatur
Serm. 393 Incipit: Penitentes penitentes penitentes
Explicit: ergo dimitte incertum et tene certum
Final rubric: Explicit
PL 39. 1535–49, 1713–15.
30. (fols. 268v-77v)
Augustine,
De Vera Religione Rubric: Incipit liber sancti Augustini de uera religione
Incipit: Cum omnis uite bone ac beate
Explicit: unum Deum ex quo omnia per quem omnia in quo omnia ipsi gloria ...
Final rubric: Explicit ...
CPL 264; CCSL 32 (1962), pp. 187–260.
32. (fols. 277v-9v)
Ps.-Augustine,
De Duodecim Abusionibus Preceded by capitula
Rubric: Incipit liber sancti Augustini de xii. abusiuis
Incipit: Primus abusionis gradus est si sine operibus bonis sapiens et predicator fuerit
Explicit: ne sine nobis Christus esse incipiat in futuro
Final rubric: Explicit ...
CPL 1106; ed. S. Hellmann (Leipzig, 1909), pp. 32–60.
33. (fols. 279v-84v)
Augustine,
De Haeresibus Preceded by capitula
Rubric: Incipiunt capitula libri sancti Augustini de heresibus
Incipit: Quod petis sepissime atque instantissime sancte fili
Explicit: quod capiti defuisset
Final rubric: Explicit ...
CPL 314; CCSL 46 (1969), pp. 273–345.
34. (fols. 284v-90)
Augustine,
De Musica,
bk. 6
Incipit: Satis diu plene atque a Deo plane
Explicit: necessitatem fecisse uideremus
Final rubric: Explicit ...
CPL 258; PL 32. 1081–1194.
35. (fols. 290–1)
Ps.-Augustine (Prosper),
Responsiones ad Capitula Obiectionum Vincentianarum Rubric: Incipit liber sancti Augustini doctoris qui uocatur Catholica confutacio
Incipit: Quoniam Christiane ac fraterne caritatis obliti
Explicit: sencient uindicantem
Final rubric: Explicit ...
PL 45. 1843–50; 51. 177–86.
36. (fol. 291r-v)
Augustine,
Serm. 350 Rubric: Incipit liber sancti Augustini de laude caritatis
Incipit: Diuinarum scripturarum multiplicem habundanciam
Explicit: grauis sed eciam breuis
Final rubric: Explicit ...
PL 39. 1533–5.
37. (fols. 291v-2)
Ps.-Augustine,
De Igne Purgatorio (Serm. app. 104) Rubric: Incipit sermo beati Augustini de igne purgatorio
Incipit: In lectione apostolica que nobis paulo ante recitata est
Explicit: largitate redimamus, prestante d.n. I. C. qui ...
Final rubric: . Explicit ...
PL 39. 1946–9, here with variations from the printed text.
38 127. (fols. 292v-3)
Augustine,
Epist. 127 Rubric: Incipit liber sancti Augustini de reddendo uoto
Incipit: Diuinis eximiis meritoque honorabilibus ac desiderabilibus filiis Armentario et Paulino
Explicit: honorabiles et desiderabiles filii
Final rubric: Explicit ...
CSEL 44 (1904), pp. 19–29.
39. (fols. 293–8)
Augustine,
De Sancta Virginitate Incipit: Librum de bono coniugali nuper edidimus
Explicit: et superexaltate eum in secula amen
Final rubric: Explicit liber sancti Augustini de bono uirginali
CPL 300; CSEL 41 (1900), pp. 185–231.
40. (fols. 298–9v)
Augustine,
Serm. 180 Rubric: Incipit liber sancti Augustini de periurio
Incipit: Prima lectio quam nobis recitata est apostoli Iacobi oblata nobis est
Explicit: conuersi ad Dominum
Final rubric: Explicit ...
PL 38. 972–9.
41. (fols. 299v-303v)
Ps.-Augustine,
De Spiritu et Anima Rubric: Incipit liber sancti Augustini de spiritu et anima
Incipit: Quoniam dictum est mihi ut meipsum cognoscam sustinere
Explicit: (c. 33) non sit quam ratio
Final rubric: Explicit ...
PL 40. 779–803.
42. (fols. 303v-6v)
Augustine,
De Octo Dulcitii Quaestionibus Rubric: Incipit liber sancti Augustini de viii. questionibus
Incipit: Quantum mihi uidetur dilectissime Dulciti
Explicit: magis amo discere quam docere
Final rubric: Explicit ...
CPL 291; CCSL 44A (1975), pp. 253–97.
43. (fols. 306v-7v, 307v-10v)
Augustine,
Ad Inquisitiones Ianuarii I and II (Epist. 54, 55),
preceded by the relevant extract from Retract.
Rubric: Incipit liber sancti Augustini ad inquisiciones Ianuarii
Incipit: Ad ea que me interrogasti
Explicit: daturam atque lecturam
Final rubric: Explicit ...
CSEL 34 (1895–8), pp. 158–213.
44. (fols. 310v-17)
Augustine,
De Gratia Noui Testamenti (Epist. 140) Preceded by the relevant extract from Retract.
Rubric: Incipit liber sancti Augustini de gracia noui testamenti ad Honoratum eiusdem de libro retractationum
Incipit: Questiones atque soluendas d.
Explicit: magis istum nos habere testatur
Final rubric: Explicit ...
CPL 262; CSEL 44 (1904), pp. 155–234.
45. (fols. 317–20v)
Augustine,
De Bono Coniugali Rubric: Incipit liber sancti Augustini de bono coniugali
Incipit: Quoniam unusquisque homo humani generis
Explicit: propter Christum patres fuerunt amen
Final rubric: Explicit ...
CPL 299; PL 40. 373–96.
46. (fols. 320v-4v)
Augustine,
De Nuptiis et Concupiscentia,
bk. 1, preceded by Epist. 200
Rubric: Incipit epistola beati Augustini ad Valerium comitem
Incipit: Domino illustri et merito prestantissimo atque in Christi dilectione karissimo filio Valerio
Rubric: Incipit liber sancti Augustini de nupciis et concupiscencia
Incipit: Heretici noui d. f. Valeri qui medicinam Christi
Explicit: horas lectioni uigilanter impendans
Final rubric: Explicit ...
CPL 350; CSEL 42 (1902), pp. 207–52.
47. (fols. 324v-31v)
Ps.-Augustine,
Hypomnesticon,
bks. 1–4
Rubric: Incipit liber sancti Augustini contra Pelagianos et Celestianos hereticos qui uocatur yponosticon
Incipit: Aduersarii catholice fidei dum contra regulam ueritatis
Explicit: per Dominum nostrum subuenerit salutaris Et amen
Final rubric: Explicit ...
CPL 381; ed. J. E. Chisholm (2 vols, Paradosis 20–1: Fribourg, 1967, 1980), II, pp. 101–72.
48. (fols. 331v-2v, 332v-9v)
Augustine,
Enchiridion Preceded by capitula
Incipit: Dici non potest dilectissime filii Laurenti
Explicit: et caritate conscripsi
Final rubric: Explicit enchiridion
CPL 295; CCSL 46 (1969), pp. 49–114.
49. (fols. 339v-41v)
Augustine,
De Decem Chordis (Serm. 9) Incipit: Dominus Deus noster misericors et miserator
Explicit: ut ad hic desideramus ibi inueniamus amen
CCSL 41 (1961), pp. 105–51.
51. (fols. 342v-7)
Augustine,
Contra Aduersarium Legis et Prophetarum Incipit: Libro quem misistis f. d. nescio cuius heretici
Explicit: Deus qui sacrificia precipit quibus nunc indiguit
Final rubric: Explicit
The text ends half-way down col. 1; it appears that text on the rest of the leaf has been erased. The next art. begins about a quarter of the way down f. 347v col. a. CPL 326; CCSL 49 (1985), pp. 35–125 line 1158.
52. (fol. 347v)
Augustine,
Epist. 36 Incipit: Domino desideratissimo fratri compresbitero Casulano
Explicit: uel deceptacione sectare
CSEL 34 (1895–8), pp. 31–62.
53. (fols. 348–50v)
Augustine,
De Praesentia Dei (Epist. 187) Preceded by the relevant extract from Retract.
Incipit: Fateor me dilectissime Dardane illustrior michi in caritate Christi
Explicit: (f. 349) uerissima felicissima est
Incipit: Hinc iam oportet etiam illam quam potus[sic] epistole tue subscriptionem addidisti
Explicit: qua concedis et ueniam
Final rubric: Explicit liber sancti Augustini de presentia Dei
CPL 262; CSEL 57 (1911), pp. 81–119.
54. (fols. 350v-2)
Augustine,
De Diuinatione Daemonum Preceded by the relevant extract from Retract.
Incipit: Quadam die in diebus sanctis octauarum
Explicit: quantum Dominus adiuuat rudebimus
Final rubric: ex. Explicit liber sancti Augustini de diuinatione demonum
CPL 306; CSEL 41 (1900), pp. 597–618.
55. (fols. 352–8)
Augustine,
De Moribus Ecclesiae Catholicae Incipit: In aliis libris satis opinor egisse nos quemadmodum Manicheorum inuectionibus
Explicit: quia memorabiles aliquando ueniamus
Final rubric: Explicit liber sancti Augustini de moribus ecclesie catholice
CPL 261; CSEL 90 (1992).
56. (fol. 358)
Jerome,
Tractatus de Obedientia Rubric: Augustinus de humilitate et obediencia
Incipit: Nichil sic Domino placet quomodo obediencia
Explicit: audiat in Christi Iesu Domino nostro
CPL 605; CCSL 78 (1958), pp. 552–5; Stegmüller, Bibl. 3312; Lambert 240 (not this copy).
58. (fols. 359–61v)
Augustine,
De Vnico Baptismo Incipit: Respondere diuersa sencientibus
Explicit: qua detinetur baptismum sacramentum
Final rubric: Explicit de unico baptismo
CPL 336; CSEL 53 (1910), pp. 1–34.
59. (fols. 361v-2v)
Regula S. Augustini ad Seruos Dei Incipit: Ante omnia f. k. diligatur Deus demum proximus
Explicit: et in temptacionem non iudicatur
Final rubric: Expliciunt regule sancti Augustini
CPL 1839b; PL 32. 1377–84.
60. (fol. 363r-v)
Ps.-Augustine (Patrick of Dublin),
De Triplici Habitaculo Rubric: De gaudiis electorum et penis reproborum
Incipit: Tria sunt sub omnipotentis Dei manu habitacula
Explicit: laudabunt Deum omnipotentem cui ...
ed. A. Gwynn (Scriptores Latini Hiberniae 1: Dublin, 1955), pp. 106–25.
63. (fols. 366–7v)
Augustine,
Epist. 166 Incipit: Deum nostrum qui uocauit in regnum suum
Explicit: posse liberari
Final rubric: Explicit
CSEL 44 (1904), pp. 545–85.
64. (fol. 367v)
Guigo of Chartreux,
Epistola ad Durbones Fratres super Epistolas S. Hieronymi (ep. 4) Rubric: Incipit epistola Guidonis\Guigonis/ prioris Cartusie ad Durbones fratres super epistolas beati Ieronimi
Incipit: Amicis et fratribus in Christo dilectissimis Lazaro Durbonensi priori
Explicit: in principio collocate. Valete orate pro nobis
ed. J. Mabillon, Annales Ordinis S. Benedicti (Paris, 1703), I, p. 331.
On f. 368 is a table of contents, s. xvii.