MS. Bodl. 860
Summary Catalogue no.: 2723
Samuel Presbiter, Collecta
Contents
Language(s): Latin
(fol. i)
Table of contents in the hand of Henry Kirkestede
" |Liber monachorum sancti edmundi in quo continentur |Postille seu collecta super psalterium |in scolis magistri G. de montibus |Collecta samuelis presbiteri in scolis predictis"
Physical Description
Form: codex
Support: parchment
Extent: i + 208 + i leaves
Dimensions (leaf): 270 × 194–200 mm.
Foliation: Foliated in ink, early modern (completed in modern pencil).
Collation
i, 18 | 28–68, 78–3 (6/7/8 canc.), 88–128 | 138–248, 258+2 (4/5 add.), 268, i
Binding
Bodleian binding, leather over boards, 17th- or 18th-century. Simple blind tooling with a floral pattern. Red and white endbands (faded).
History
Origin: English, probably made at Bury St Edmunds Abbey; in the first quarter of the 13th century, alongside Cambridge, Pembroke College, MS 115 (containing more of Samuel’s collecta ).
Provenance and Acquisition
Bury St Edmunds Abbey: pressmark ‘·B·233·’, fol. i verso, categorizing it with other commentaries on the Psalms. See Richard Sharpe, ‘Reconstructing the Medieval Library of Bury St Edmunds Abbey: The Lost Catalogue of Henry of Kirkstead’, in Bury St Edmunds: Medieval Art, Architecture, Archaeology, and Economy, ed. Antonia Gransden, Conference Transactions 20 (Leeds: British Archaeological Association, 1998), 204–18.
William Smart (died 1599), who gave many Bury St Edmunds books to:
Pembroke College, Cambridge; listed in Thomas James, Ecloga Oxonio-Cantabrigiensis (London, 1600), no. 149. Incorrectly shown as part of the Pembroke collection in Edward Bernard, Catalogi librorum manuscriptorum Angliæ et Hiberniæ in unum collecti (Oxford, 1697), no. 2077; this only follows James.
The Summary Catalogue suggests that the manuscript arrived at the Bodleian Library around 1603–4, if it can be identified with a Gloss on the Psalter listed in the 1605 catalogue. Pressmarks: ‘(2723) Bod. 860’ (fol. ir); ‘Mod 124’ (fols. i verso and 1r); ‘Th S 5.8’ (fol. i verso), ‘Sup. D. Art N. 124’ (fol. 1r).
MS. Bodl. 860, fols. 1–8
Contents
Language(s): Latin
1. (fols. 1r-8v)
, Versification of Psalm 1, with marginal glosses Rubric: (fol. 1r) Beatus uir qui non abiit in consilio impiorum et in uia peccatorum non stetit et in cathedra pestilentie non sedit.
Incipit: Qui non consiliis abiit que suasit iniquus.
Explicit: (fol. 8v) Pena feretur ei delectari cupienti.
Distinctio at the head of fol. 1r, which can be read in two different ways:
" Mens conseruetur per opus ne stulta uagetur. Sic studiis detur ut que prosint operetur. Mens conseruetur ut que prosint operetur. Sic studiis detur per opus ne stulta uagetur. "Greti Dinkova-Bruun, ‘Samuel Presbyter and the Glosses to His Versification of Psalm 1: An Anti-Church Invective?’, in Florilegium mediaevale: Études offertes à Jacqueline Hamesse à l’occasion de son éméritat, ed. José Francisco Meirinhos and Olga Weijers, Textes et études du moyen âge 50 (Louvain-la-Neuve: Fédération Internationale des Instituts d’Études Médiévales, 2009), 155–74.
Pen trials added in a gothic textualis of the 15th century (fol. 1v); and in gothic cursive of the 14th-century that also adds an index to the psalter at the end of the manuscript (fol. 3r).
Physical Description
Form: codex
Support: parchment
Extent: 8 leaves
Collation
Secundo Folio: Vel pro muneribus
Layout
223–28 × 104 mm. One verse written per line, leaving extra space, with script 7 mm tall and line spacing 9–10 mm. Glosses written in margin. Text written above top line.
Hand(s)
Verses, glosses, and rubrics are written in a gothic textualis, probably by the same scribe, though some sections have a rounder aspect (compare, for example, fols. 4v and 7v).
Corrected in a somewhat spindly charter hand (e.g. fol. 4r, and changes to the punctuation throughout) that is found throughout the Samuel Presbiter manuscripts and can probably be identified as the author.
Corrections in another gothic textualis (fols. 5r, 8r).
Decoration
New stanzas begin with paraph marks, alternating between red and blue (originally pencilled in the margin with a Ꝑ sign for the rubricator). New sections of the psalm begin with two-line initials, alternating between red and blue, with pen-work in the opposite colour.
MS. Bodl. 860, fols. 9–93
Contents
Language(s): Latin
2. (fols. 9r–93v)
, Collecta ex auditis super psalmos in scola magistri Willelmi de Monte (reporting William de Montibus) Distinctio at the head of fol. 9r, which can be read in two ways:
" Hec qui collegi studiose pleraque legi Quedam que legi credite digna legi Quedam que legi studiose pleraque legi Hec qui collegi credite digna legi "
"At the head of fol. 9r: sanctus spiritus assit nobis gratia"
Rubric: Hec collecta sunt ex auditis super psalmos in scola magistri Willelmi de monte.
(fols. 9ra–53ra)
Commentary on Psalms 1.4–33.10
Incipit: ||(fol. 9ra) Non sic impii. Dicendo bis non sic. duo superius attributo beato
Explicit: (fol. 53ra) quoniam timentibus domini nichil deest||
(fols. 53ra–53vb)
blank, with three leaves cut out at the end of quire 7
(fols. 54ra–93vb)
Commentary on Psalms 55.1–87.16
Incipit: (fol. 54ra) Miserere mei deus. Titulus. Infinem pro populo quia sanctis longe factus est dauid intituli in scriptione cum tenuerunt eum allophili in geth. Ps. 55:1 Sensus tituli talis est psalmus iste dirigens nos in infinem
Explicit: (fol. 93vb) Ecclesia semper est catchword adds: inter malleum et incudem||
A 13th-century hand adds distinctiones outlining the argument at the foot of several pages. A 14th-century cursive hand adds subject headings to the text and folio numbers, corresponding to the index added to the end of the volume.
Physical Description
Form: codex
Support: parchment
Extent: 85 leaves
Foliation: Along with modern foliation, numbered i–lxxxiiij (skipping fol. 53, blank) by the cursive hand writing the index added on fols. 207–208.
Collation
The original scribe numbered the gatherings in ink at the bottom of the last page of each gathering (·i· to ·xi·); another hand has also numbered the first page of the first three gatherings (·i· to ·iii·). Catchwords in ink by the original scribe, at the bottom of the final page of each gathering in the right-hand corner.
Secundo Folio: dici pax patris
Layout
190 × 137–41 mm. Ruled in pencil; frame and individual lines pricked on all sides of page. Line spacing 4–4.5 mm.
190–92 × 141–44 mm. Gathering 11 (fols. 86 to 93) is written with tighter line spacing (2.5-3.5 mm).
Hand(s)
Gothic textualis, first quarter of the 13th century, with several shifts in hand over the course of the text. Some of these appear to be the same as those responsible for the first part of the manuscript.
Decoration
New psalms open with a two-line initial, alternating between red and blue, with penwork in the opposite colour; identical in style and shades to those found in other parts of the manuscript.
Quotations from the psalter underlined in red, up to fol. 35r only. Some rubrics in red.
MS. Bodl. 860, fols. 94–208
Contents
Language(s): Latin
3. (fols. 94r–107v)
, Collecta ex diuersis auditis in scola magistri Willelmi de Monte (reporting William de Montibus ) Rubric: Hec collecta sunt ex diuersis auditis in scola magistri Willelmi de monte.
Verses with marginal and interlinear commentary.
Rubric: (fol. 94r) In his primis ostenditur quod liberum arbitrium cooperatur gratie.
Incipit: Nulli cernentur oculis que subicientur⹎
4 lines
Explicit: Bina. dei donum gratia. Velle bonum.
commentary
Incipit: Duo necessaria sunt ad hoc ut aliquid uideatur usu corporeo.
Rubric: Hic notantur sex quorum obseruatio necessaria est. sacerdoti.
Incipit: Absque parentela salem rex. atque sacerdos.
11 lines
Explicit: (fol. 94v) Spirituale serat. decimas oblataque sumat.
Rubric: De spirituali oblatione. secundum oblationem sacrificij abrahe.
Incipit: Offerto trimam uaccam. capram quoque trimam.
5 lines
Explicit: Hec dum sacra tulit muscas a carne fugauit.
Rubric: (fol. 95r) Hic monetur vt qui vult fieri rector populi prius precellat in sapientia et bonis mo⟨ri⟩bus
Incipit: Hic qui uult Abraham fieri⹎ fiat prius abram.
5 lines
Explicit: Attendat. saltus⹎ inter uepres sit amenus.
Rubric: Hic notantur duo que necessaria sunt ad delendum et cauendum peccata.
Incipit: Inter sur cades abraham posuit sibi sedes.
4 lines
Explicit: Hos inter⹎ sapias. et bene peniteas.
Rubric: Hic monetur in domino gaudere.
Incipit: Cum strue lignorum ponas ysaac super altum.
Explicit: Non perimentur ibi gaudia fixa tibi.
Rubric: (fol. 95v) De iuramento.
Incipit: Iuramenta deo reddas. tribus hec reuocato
4 lines
Explicit: Si tres hii desunt comites periuria fiunt
Rubric: De humilitate.
Incipit: Te sub maiori. te sub pare siue minori⹎
8 lines
Explicit: Cristus sic mitem se docet ac humilem
Rubric: De mansuetudine.
Incipit: Si tu mitis eris⹎ scripturis erudieris
Explicit: (fol. 96r) Applaudent homines. Regna superna petes
Rubric: De lacrimis.
Incipit: Gratia si lacrimis assit solamen habebis
Explicit: Non hoc sed lacrimis dat mala culpa suis.
Rubric: De esurie spirituali.
Incipit: Est grauis illa fames doctrine pane carentes
8 lines
Explicit: Vis tua luxuriam trudat auariciam
Rubric: (fol. 96v) De misericordia.
Incipit: Tu dimitteris tu premia digna sequeris⹎
8 lines
Explicit: Quantum donabis. sic tua dona dabis.
Rubric: De mundicia.
Incipit: Illum conspiciet si mundum cor tibi fiet⹎
Explicit: Quem nisi mundus eris cernere non poteris.
Rubric: De pace.
Incipit: Pax solide mentis non temporis est bona cunctis.
4 lines
Explicit: (fol. 97r) Tu renuas mundi triplice pace frui.
Rubric: De pacientia.
Incipit: Quandoque nature numquam pacientia culpe
4 lines
Explicit: Hec uiget. Hec contra sit bene firma tria.
Rubric: Hic habetur instructio sumpta ex hoc quod cristus in die sabbati surrexit legere et in his monemur aptari his que legimus in sacra scriptura ibi in quibus possumus.
Incipit: Cristus surrexit. sibi tradita scripta reuoluit.
8 lines
Explicit: (fol. 97v) Spiritus et reliqua que tradita sunt ysaia.
Incipit: Cim. cisset Neruo distinguendo memorato.
Explicit: Res aliquid multis dicitur esse modis.
Not labelled as a new section in the manuscript, but required by sense and metre.
Rubric: De articulis in quibus licet uiro non reddere debita sponse.
Incipit: In quibus articulis liceat non reddere sponsis
Explicit: Persoluenda thoro sponsis⹎ per scinde notato.
Rubric: (fol. 98r) De formis male iurandi.
Incipit: Si male iurandi formas sit mens memorandi⹎
Explicit: Per primas fato. per idonea commemorato
Rubric: Hinc potest sumi exemplum fugiendi quandoque persecutionem.
Incipit: Cristus in egyptum fugiens. sic esse fugandum⹎
4 lines
Explicit: Sit rabies. licite fugiens cum possit abire.
Rubric: De diuisione corporis cristi super altare.
Incipit: Diuiditur partes caro cristi pro tribus in tres.
4 lines
Explicit: Et labor. inque uia⹎ pugna. labor. merita.
Rubric: Hic docetur discretio fugiendi in heremum. siue in aliquod claustrum.
Incipit: Si deserta petis non sit dux aura fauoris.
Explicit: Huc sis expulsus seu ductus quo duce cristus.
Rubric: (fol. 98v) Hic notatur quod peccatum commissum aliud attrahit.
Incipit: Non scandit montem loth habens incredulitatem.
Explicit: Incestumque specii [sic for em] commisit ob ebrietatem.
Rubric: Hic notantur quedam que predicatorem congruit obseruare.
Incipit: Strenuus ut cristus. sis utilis. atque benignus.
3 lines
Explicit: Vtque bone fame fuerat⹎ sic te decet esse.
Rubric: De scandalo uitando.
Incipit: Que mala sunt in eis. que nec mala nec bona sunt his⹎
6 lines
Explicit: Vite. iusticie. doctrine. comoditate.
Rubric: (fol. 99r) Hic datur intelligi qualiter cristianus uero crismate debet inungi.
Incipit: Balsama conficias oleo. te talibus ungas.
Explicit: Sic aliis redole. sic tibi mente nite.
Rubric: Hic habetur qualiter hoc nomen panis in plerisque scripturis accipiatur.
Incipit: Diuersos queres a celesti patre panes.
Explicit: Hos ex scope doces o dempta concipe panes.
Rubric: (fol. 99v) Hic datur intelligi qualiter hec nomina sinistra dextera solent accipi.
Incipit: Quid fiat dextra non debet scire sinistra.
Explicit: Prudens in dextra cor habet stultusque sinistra.
Rubric: De oratione.
Incipit: Non prece deuota phariseus. ypocrita. scriba⹎
5 lines
Explicit: Noctu mente bona sic tu prolixius ora.
Rubric: De ieiunio.
Incipit: Ex facie memora quod sunt ieiunia plura.
Explicit: (fol. 100r) Quod designat .c. generale vel est speciale.
Rubric: De intentione.
Incipit: Si fuerit simplex intentio. si plica duplex
4 lines
Explicit: Si nequam fuerit oculus⹎ non illa nitebit.
Rubric: De significatione horum nominum Seraph. Cherub. Seraphin. Cherubin. Seraphim. Cherubim.
Incipit: Ordine maiori seraph. et cherub inferiori⹎
4 lines
Explicit: Quotlibet .m. finis primi generis datur istis.
Rubric: (fol. 100v) In his monemur peccata can [sic for u]ere. et comissa cito relinquere quia mora in his maius attrahit periculum.
Incipit: Propter sex caueas peccata. citoque relinquas.
4 lines
Explicit: Iecit. eo. prede. faciant te mente tenere.
Rubric: Hic notatur quare deus differat liberare aliquos in afflictione laborantes.
Incipit: Sepe laboranti differt deus auxiliari.
4 lines
Explicit: (fol. 101r) Fiat et hinc humili purgatio plenior illi.
Rubric: De colliriis oculorum cordis.
Incipit: Que bona sunt oculis cordis colliria si uis
Explicit: Noscere⹎ mente fuit habeas primasque poposcit.
Rubric: De eruditione dei.
Incipit: Qualiter erudiat deus ut tibi notio fiat⹎
4 lines
Explicit: Exi. mino. prei. flare. domaque coni
Rubric: (fol. 101v) Hic notatur quibus digne sumi possit sancta eucharistia.
Incipit: Est humili. miti. caro sancta deumque timenti⹎
6 lines
Explicit: (fol. 102r) Optulit. ut reges superauit quinque prementes.
Rubric: Ex his potest intelligi quid significet candela breuis in medio candelabrum in tribus noctibus ante pascha et quid per cereum erectum in sabbato pasche.
Incipit: Cristum signantem post candelam breuiorem⹎
5 lines
Explicit: Hoc deitas binis vnitur lux ut in illis.
Rubric: Hic notantur quedam que sunt necessaria predicatori.
Incipit: Erudiens homines transi prefulgida nubes⹎
11 lines
Explicit: (fol. 103v) Cui des triticeum. mensura. tempore. fructum.
Rubric: (fol. 104r) De bono circuitu faciendo.
Incipit: Scripta. creaturas. exemplaque. premia. penas.
5 lines
Explicit: Post hos circuitus. bene fit cantatio. psalmus.
Rubric: (fol. 104v) In his notatur quod quatuor de causis deus differat dare conuersis ad se sanitatem.
Incipit: Sepe deus multis differt dare dona salutis.
6 lines
Explicit: Quod non conuersi magis his sint excruciandi.
Rubric: Hic notatur quod sex de causis pleraque solent taceri.
Incipit: Quosdam sex cause quedam fecere tacere.
Rubric: De sollicitudine.
Incipit: Prouida nature. pastoralis quoque cure⹎
Explicit: (fol. 105r) Que fit peccato⹎ prohibetur sollicitudo.
Rubric: De permissione et accusatione.
Incipit: Est permissio triplex. accusatio triplex.
Explicit: Tu distinguendo cis. atque diu memorato.
Rubric: In his habetur que portam uite latam et que artam efficiant.
Incipit: Ingresso portam uite faciunt tria latam.
5 lines
Explicit: Taliter artatur uia que paucis reperitur.
Rubric: De timore.
Incipit: Non naturalem poteris remouere timorem.
6 lines
Explicit: (fol. 105v) Vtilis. in talem ductor plerumque timorem.
Rubric: Hic notatur quandoque exceptionem faciat hic dictio nisi in quibusdam constructionibus.
Incipit: Per nisi tollantur que his duo spar se notatur.
Rubric: (fol. 106r) Ex ^his^ potest intelligi quibus de causis flagellet deus homines.
Incipit: Torquentur uariis homines plerique flagellis⹎
6 lines
Explicit: Aut ut perpetue fiat perceptio pene.
Rubric: In his ostenditur ad que ualeant opera misericordie facta ab eo qui peccato mortali constringitur.
Incipit: Culpa mortali dum sis omittere noli⹎
4 lines
Explicit: Aut erit hac uita tibi merces inde soluta.
Rubric: (fol. 106v) De cruce domini ferenda
Incipit: In cruce tollenda que sunt tibi semper habenda⹎
Explicit: Hec .r. sublato per vescarum memorato.
Rubric: De septem uicijs capitalibus siue principalibus ex quibus alia uicia oriuntur.
Incipit: Crimine manantes sunt tres et bis duo fontes.
Explicit: Tu per agi laici qui sunt poteris reminisci.
Rubric: In his datur intelligi que contemplatiue uite et que actiue uite conueniant.
Incipit: Vt grates donet. legat et meditetur et oret⹎
6 lines
Explicit: Bisque duas et tres horas seruare reales.
Rubric: (fol. 107r) De superbia cauenda.
Incipit: Neue tibi tribuas bona si qua tenes. neque credas⹎
5 lines
Explicit: Indulgere bonis⹎ cupias. sic namque superbis.
Rubric: Hic notatur quod necessaria est coniunctio spei et timoris.
Incipit: Ex spe prorumpit presumptio si timor absit.
4 lines
Explicit: Neue per aspera spem tollas. per blanda timorem.
Rubric: (fol. 107v) De uoto.
Incipit: Quoddam discrete quoddam uotum fit inepte.
5 lines
Explicit: Redditioque⹎ notent circumueho. demo. cauefac.
Edition: Andrew N.J. Dunning, Samuel Presbiter: Notes from the School of William de Montibus. Collecta ex diuersis auditis in scola magistri Willelmi de Monte, Toronto Medieval Latin Texts 33 (Toronto: Pontifical Institute of Mediaeval Studies, 2016).
Excerpts: Joseph W. Goering, William de Montibus (c. 1140–1213): The Schools and the Literature of Pastoral Care, Studies and Texts 108 (Toronto: Pontifical Institute of Mediaeval Studies, 1992), 504–514.
4. (fols. 108r–206v)
, Collecta ad habendam memoriam Verses with marginal and interlinear commentary.
Rubric: Hec collecta sunt ad habendam memoriam quorumdam utilium in sacra scriptura et eorum quedam sumpta sunt a uerbis expositionum ewangeliorum et quedam ab ipsis uerbis ewang(elium). et quedam ab aliis uerbis necessariis ad salutem anime et hec composita sunt post dicessum a scola.
Rubric: (fol. 108r) In his monemur sectari humilitatem. et non dedignari proximos. licet sint miseri. sed eis subuenire aliqua cura que prosit eis.
Incipit: Leprosum tetigit cristus. sic omnia munda⹎
11 lines
Explicit: (fol. 108v) Aut aliqua cura que prosit grata sit ipsis.
Rubric: De uerbis su⟨m⟩ptis a sermone habito. in prima dominica .xl.
Incipit: Cum ieiunando decimas persoluimus anni⹎
59 lines in two stanzas
Explicit: (fol. 109r) Quam male uindictam rapida mediteris in ira
Rubric: De discretione spiritualis seminis seminandi
Incipit: Elige si qua seras. hec cum moderamine spergas.
8 lines
Explicit: (fol. 109v) Profectus quibus est nisi gratia desuper assit?
Rubric: In his potest intelligi quod deus uelit hominem corripi licet promiserit ei tutelam et saluationem ne uideatur sibi esse innoxius.
Incipit: Esse reuersurum iacob atque quiescere dicit⹎
5 lines
Explicit: Vt sibi non possit innoxius esse uideri.
Rubric: In his notatur qualiter exerceatur pacientia
Incipit: Si te persequitur homo. mens tua neue trahatur
5 lines
Explicit: Si exercetur pacientia. sic ruit hostis.
Rubric: Hic monetur pocius credere facta dei mirabilia⹎ quam scrutari
Incipit: Qui mage scutari quam credere facta dei uult⹎
6 lines
Explicit: (fol. 110r) Non retractemus. sic non offensa fides sit.
Rubric: In his not datur instructio ad sectandum humilitatem.
Incipit: Noluit ad natum regis deus ire rogatus.
7 lines
Explicit: Sanctis. que sunt his sublimia⹎ uilia sanctis.
Rubric: Ex his potest accipi quod colentibus deum ex temptatione prouenit corona et quod eis post tribulationem. et correptionem dat exultationem.
Incipit: Consilium domini non mutat nostra potestas.
11 lines
Explicit: Vnde potest nobis sumi doctrina salubris.
Rubric: De discretione muneris offerendi. In his etiam notatur quod homo si uelit⹎ dominari possit menti illicitum concupiscenti.
Incipit: Respexit dominus ad abel et munera. chaim
12 lines
Explicit: (fol. 110v) Me natura trahit fragilis delinquere cogit.
Rubric: De edfficatia de vote orationis.
Incipit: Monte stetit moyses orans cum corde leuatis⹎
9 lines
Explicit: Atque frequens⹎ tan(?)to⹎ citius prosternitur hostis.
Rubric: Hic notatur quare ecclesia torcular dicatur.
Incipit: Non delectatur carnis natura loquelis⹎
4 lines
Explicit: Taliter ecclesia torcular dicitur esse.
Rubric: Ex his potest sumi exemplum confudendi quosdam malos vt alijs inde detur eruditio
Incipit: Sederunt cathedra moysi scribe pharisei.
8 lines
Explicit: (fol. 111r) Erubeant. timeant. ut conuersi resipiscant.
Rubric: In his datur instructio vt doctor populi festus mediante ingressio in templum diligenter erudiat et non inanem gloriam querat.
Incipit: In templum uenit cristus festo mediante.
9 lines
Explicit: Cristum sectetur istis qui doctor habetur.
Rubric: In his ad habendam spiritus mortali peccato consructis conuerti uolentibus datur instructio sumpta ex hoc quod cristus tres mortuos suscitauit.
Incipit: Lazarus intumulo. delatus mortuus urbis
7 lines
Explicit: Ne tu desperes hos cristus suscitat omnis.
Rubric: De fuga cristi a iudea in galileam. Vnde potest sumi exemplum quandoque fugiendum hostium persecutionem.
Incipit: Cristus iudeam linquens adiit galileam.
10 lines
Explicit: (fol. 111v) Cum sit oportunum⹎ latea. vel te manifestes.
Rubric: In his datur admonitio ne queramus in hac uita glorificari. sed humiliemur donec tempus glorie adueniat. uel donec cristus glorificet.
Incipit: Festa dies aderat iudeis. Sed manifeste⹎
20 lines in two stanzas
Explicit: (112r) Iusticiamque suam dabit ut lumen manifestam.
Rubric: Ad deferendum sacerdotibus propter diuinum sacramentum licet boni non sint.
Incipit: Vos quicquam nescitis ait cayphas phariseis.
15 lines in two stanzas
Explicit: Hoc quo fit nobis profectus spiritualis.
Rubric: Ad sciendum contra quorum questiones quandoque sit tacendum.
Incipit: Quamuis optasset ex multo tempore cristum
12 lines
Explicit: (112v) Quod cristus spretus te sperni ferre docebat.
Rubric: In his datur exemplum ueniendi marie ad cristum habitis uirtutibus et bonis opibus per diuinam gratiam.
Incipit: Sicut aromatibus emptis sibi mane marie
14 lines
Explicit: Quid tu proficies si queres hac sine luce?
Rubric: Ex his intelligi quod bonorum operum impletio dat pocius dei cognitionem quam sermo bonus tantum auditus
Incipit: Cum consorte suo cleophas dum pergeret emaus⹎
12 lines in two stanzas
Explicit: (fol. 113r) Sed factor legis cum sis⹎ hinc iustificaris.
Rubric: Ad discendum uerbum dei quia efficax est attrahere mentes hominum a bonam conuersationem.
Incipit: Viuus sermo dei magis est penetrabilis omni⹎
5 lines
Explicit: Pene. ne pereas. et nunc meredis amorem.
Rubric: In his datur intelligi quod conuersus non sit redeundum ad negotia que uix aut nullatenus possunt exerceri sine peccatis.
Incipit: Nemo manum mittens ad aratrum respicensque⹎
16 lines
Explicit: (fol. 113v) Ac alii plures. illud licitum reputantes.
Rubric: Ad habendum firmam constantiam querendo cristum sollicite. sicut maria magdalene. sollicite et constanter quesiuit et uidere meruit.
Incipit: Plorans querendo stans ad cristi monumentum
9 lines
Explicit: Sicque quod optatur. et queritur inuenietur.
Rubric: In his datur intelligi quod ex subtili discussione uerbi diuini in bona meditatione. prouenit spiritu dulcedo et utilis delectatio.
Incipit: Sic ut a roma solet tritura plus redolere
4 lines
Explicit: Virtutis fiet fragrantia maior in illo.
Rubric: Hic datur instructio sepus repetere quod necesse est retinere.
Incipit: Non erit hoc ab re sepius hoc repetatur⹎
Explicit: Quod fuerit semper animo retinere necesse.
Rubric: De castigatione carnis.
Incipit: Tamquam frena domant corpus ieiunia sancta.
15 lines in two stanzas
Explicit: (fol. 114r) Si male securos nos inueniant. et inermes.
Rubric: In his datur intelligi quod cognitio scripturarum. necessaria est ad bene credendum et quod bene credere dat maiorem intellectum.
Incipit: Ad bene credendum scripturas scire necesse⹎
16 lines
Explicit: (fol. 114v) Hinc meritum crescet. dabiturque scientia maior.
Rubric: Ad confirmandum fidem in quibusdam per opera dei mirabiliora.
Incipit: Si quod opus domini conpreendi non valet ex se⹎
4 lines
Explicit: Si credas⹎ meritum non hinc reputabitur ullum.
Rubric: Ad sustinendum penas.
Incipit: Sicut me misit pater inquit cristus. et ipse⹎
17 lines
Explicit: Scandala ne ueniant fideique pericula fiant.
Rubric: Ad discretionem iudicij faciendi.
Incipit: Cum iudex esset Salomon inter meretrices⹎
82 lines in five stanzas
Explicit: (fol. 116v) Amplius et noluit a praua patranda redire.
Rubric: In his notantur quedam que congruit predicatorem obseruare.
Incipit: Vt lumbos accingeret omnipotens(?) ieremie
25 lines in three stanzas
Explicit: (fol. 117r) Liberet omnipotens. quod promisit ieremie.
Rubric: Ad resistendum prauis vt liberentur innocentes.
Incipit: Ex aduerso scandere. circa ponere murum.
8 lines
Explicit: In bello murus opponitur et bene statur.
Rubric: Ex his potest intelligi regnum celorum non esse. patendum nigris et non intrare nitentibus sed intrare querentibus in bono p⟨er⟩seuerantibus.
Incipit: Regnum celorum non pigris esse patendum
7 lines
Explicit: (fol. 117v) Firma sit in finem recti constantia⹎ pulsas.
Rubric: In his notatur vtile esse in inscripturis attendere premia iustorum. et mala reproborum et uindictam. vt ex his habeatur instructio ad bonam conuersatio^nem^.
Incipit: Cum non uirtutes sacris tantummodo scriptis
6 lines
Explicit: Nam sic hec nobis uertuntur in arma salutis.
Rubric: De elemosina.
Incipit: Mundicies sit elemosina. flos. copia. forma.
7 lines
Explicit: Huic formam faciunt precium dilectio uera.
Rubric: De fletu.
Incipit: Flens pro diuiciis. vel desperans⹎ male luges.
4 lines
Explicit: Gloria differtur⹎ luctus tibi gratus habetur.
Rubric: De moderamine boni ingenij.
Incipit: Non tua desidia tardet. leuitas ut potentis.
3 lines
Explicit: Sed bene perspicias quod sit sua docta facultas.
Rubric: In his monetur humanum fauorem uitare qui mundum studet spernere.
Incipit: Cum sua pauperibus patrimonia distribuisset
17 lines in two stanzas
Explicit: (fol. 118r) Qui spretor mundi uis premia summa mereri.
Rubric: In his datur instructio ad vitandum prauori consortia et ad cautelam uitandi luxuriam.
Incipit: Ille picem qui tractabit maculabitur illa.
58 lines in five stanzas
Explicit: (fol. 119r) In bonitate dei spem ponere. sicque uiuari.
Rubric: In his notatur pro quibus quandoque poni contingat. In possibile et que in priuatiuum⹎ tollere.
Incipit: Que non possibile signet noscas pro adiri.
Explicit: In priuatiuum que tollat det pafa notum.
Rubric: De varia attributione.
Incipit: Scito quod est partis toti. quod proprietatis⹎
3 lines
Explicit: His est econtra⹎ quandoque tributio facta.
Rubric: Ex his datur intelligi quod baptizatis habenda sint bona que significantur per columbam quibus spiritus sanctus assit eis. qui in spcie columbe⹎ descendit in cristum baptizatum.
Incipit: In baptizatum cristum iorane. columbe
9 lines
Explicit: Sollicitus tibi precaueas a lesibus hostis.
Rubric: Ex his habetur que in anima et que in corpore offerenda sint deo.
Incipit: In te semper habes domino que munera debes.
5 lines
Explicit: Quolibet. officium menbrorum. corpore reddas.
Rubric: In his notatur quibus modis peccatum maius alio dicatur.
Incipit: Peccatum maius alio censere solemus⹎
Explicit: Pluribus. a dempto que tu per gracce notato.
Rubric: Ex his potest intelligi quod triplex est necessitas.
Incipit: Tu per ait retine triplex censere necesse.
Rubric: In his docetur que tria vtilia in confessione sint habenda. et que tria inutilia sint cauenda.
Incipit: Vt detergantur mala que tria grata tenentur
Explicit: Que tria pellantur⹎ in acaide commemorentur.
Rubric: In his ostenditur per que uerba predicatorum habeant effectum in auditoribus.
Incipit: Doctoris uerbis effectus erudiendis⹎
Explicit: Bis duo dant. instantia. vita. scientia. signa.
Rubric: In his datur instructio pro cristi nomine penas tolerare.
Incipit: Sanctorum suscepta deo confessio. quanto
62 lines in seven stanzas
Explicit: (fol. 121r) Fiet. si constans⹎ in amore dei teneatur.
Rubric: De oratione.
Incipit: Non oratio pro questu fiat. neque pompa.
23 lines in three stanzas
Explicit: (fol. 121v) Constans esto bonis. bonus ut sit uespera finis.
Rubric: In his notari potest qualiter uie uel semite iusticie⹎ debeant dirigi et parari domino.
Incipit: Semita sit domino directa. uieque parent
9 lines
Explicit: (fol. 122r) Duricie cordis. luxus. mala sollicitudo.
Rubric: Ex his intelligi potest quibus diebus bona vena sit pocius paranda et qualiter homo se gerere debeat in conuiuio et qui sint ducendi ad prandium ut a domino habeatur retributio et quod intellectus sit habendus super pauperes in his que sunt es necessaria.
Incipit: Quando die festo domini bona cena fiebat
74 lines in seven stanzas
Explicit: (fol. 123v) Quo prodesse potes illis quos angit egestas.
Rubric: In his monetur fidelis quisque sapienter uigilare ut in eo quo temptatur inimicum possit ilidere pro ostenditur que opponi prosit ipsius insidijs. monetur quoque de bonis operibus non humanam laudem querere.
Incipit: Congruit ut uigilet sapienter quisque fidelis.
27 lines in two stanzas
Explicit: Quo minus est hominum conspectibus ipsa petita.
Rubric: In his datur instructio vt homo cum sit in actio et in ambiguo quod potius velit⹎ deo se commendet. vt illud fiat⹎ quod ipsi placeat.
Incipit: Motus martinus precibus lacrimisque suorum
26 lines in two stanzas
Explicit: (fol. 124v) Conferat⹎ his equale dabit potius ue petitis.
Rubric: In his datur ad monitio in arbitrio domini petita ponere et non in fiducia siue dilectione tepescere⹎ quamuis non optineatur quod petitur. licet bonum reputetur.
Incipit: Non deus exaudit semper quecumque petuntur.
25 lines in three stanzas
Explicit: (fol. 125r) Quod nobis gratum cognouerit esse petendum.
Rubric: Hec sumpta sunt a uerbis esdre prophete. ex quibus instrui potest in quibusdam doctor populi et etiam ei dubditi.
Incipit: Cum bene distincte legissent appositeque
82 lines in six stanzas
Explicit: (fol. 126v) Sic tamen. inde darent quod egentes participarent.
Verse commentary on Psalm 31
Rubric: (fol. 127r) Quia titulus huius psalmi. scilicet Beati quorum. dicitur intellectus dauid⹎ congruit super hunc psalmum aliqua dicere ex quibus habeatur intellectus et instructio uitis. In his ostenditur quomodo peccatum remittatur. tegatur. non imputetur et quomodo spiritus sit absque dolo.
3894 lines
Ps 31:1–2
Incipit: Cuius iniqua remittuntur. peccata teguntur.
Explicit: (fol. 127v) Quod natura sinit fragilis. corrupta. caueri.
Ps 31:3–6
Incipit: Inueterasse sibi dicit dauid ossa tacendo.
Explicit: Diluuio⹎ notat ad dominum non appropiandum.
Rubric: De bono silentio.
Incipit: Est plerumque bonum. plerumque malum reticere.
Explicit: (fol. 128v) Qualiter hec prosit. Vel claudi siue recludi.
Rubric: De malo silentio
Incipit: Est reticere malum. quando dicenda tacentur.
Explicit: (fol. 129v) Per predicta notetur. quomodo lingua regetur.
Rubric: In his notatur quod non sit bonum assidue clamare vt tollatur tribulatio. et ostenditur que bona proueniant ex tribulatione habita cum caritate.
Incipit: Sed siquis predicta notet. dixisse uidetur⹎
Explicit: (fol. 132r) Cum dicat meritum iactasse. malum tacuisse.
Incipit: Quod conuersus in erumpna fuerit. dauid inquit.
Explicit: (fol. 132v) Cum cordis gemitu spondere satis faciendum.
Incipit: Vnde dauid cum dixisset quod erat sibi facta.
Rubric: In his monetur quod in tribulatione temporali⹎ a malis sit habenda conuersio ne durius accidat in futuro.
Explicit: fol. 133v Quando perpetuas infert pro crimine penas.
Rubric: De confessione.
Incipit: Ergo sit in domino sita confidentia nostra.
Explicit: (fol. 138v) Nunc optando bonum. precibus modo subueniendo.
Incipit: Quando dauid dixit quod fecerat omnipotenti
Explicit: A domino si detur ad ipsa fatenda facultas.
Rubric: De mala excusation⟨e⟩ peccati.
Incipit: Excusant uerbis uedam peccata malignis.
Explicit: Eius in admissis excusandis uiciose.
Rubric: De quadam manifestatione peccati que uidetur mala excusatio cum non sit pernitiosa.
Incipit: Quidam non cautis sua dum peccata fatentur⹎
Explicit: (fol. 139r) Consil⟨i⟩o dando super his instructior esse,
Rubric: In his ostenditur quod solus deus peccata remittit et quod preces non habet receptas nisi sint directe ad illum et quod nemo in hac uita sit sine di^e^le^i^cto.
Incipit: Est in premissis predictum. pro malefacti
Explicit: (fol. 139v) Quin maculent etiam nolentem conmaculari.
Rubric: De originali peccato.
Incipit: Traximus a primis peccata pearentibus illa⹎
Explicit: Legitime certans. bene contendens in agone.
Rubric: Ex his habetur probatio ad ostendum quod nemo sit sine peccato et sumitur ex hoc quod cristus pedes discipulorum lauit. et eos dixit inter se debere lauare pedes.
Incipit: Quando pedes lauit saluator disciplulorum⹎
Explicit: (fol. 140r) Altarique modo cum sacro corpore sumpto.
Rubric: De munditionibus delictorum.
Incipit: Crimina tollendo lauat in pab [sic for bap]tismate sacro.
Explicit: (fol. 140v) Ex domo domini cum possumus inde lau^a^ri.
Rubric: Item ostenditur neminem esse sine delicto ex hod quod cristus discipulos docuit orare patrem dimittere eis sua debita⹎ sicut ipsi alijs dimitterent.
Incipit: Quando cristus disciplulos orare docebat⹎
Explicit: (fol. 141r) Ignoscat⹎ sicut ignoscere uult sibi patrem.
Rubric: Item ad premissum probatio. sumpta ex hoc quod quilibet sacerdos in introitu misse⹎ confitetur se peccasse.
Incipit: Omnis ad introitum misse quicumque sit ille
Explicit: Orat et astantes. vt ei ueniam simul et orent.
Rubric: Item ex uerbis sancti Iohannis evvangeliste ostenditur quod nemo sit sine peccato.
Incipit: Quod sine peccatis nemo sit sermo iohannes⹎
Explicit: Cristus. non nostris tantum. Sed tocius orbis.
Rubric: Item ostenditur ex uerbis sancti iacobi neminem esse sine peccato.
Incipit: Sanctus iacobus multis offendimus omnes.
Explicit: Ac orare docet ut nos saluemur ab ipsis.
Rubric: Item ex uerbis sancti pauli colligi potest quod nemo sit inmunis a delicto.
Incipit: Se sanctus paulus dixit quod mollet agentem
Explicit: (fol. 142r) Si studeant in quo correctio fiat in ipsis.
Rubric: In his habetur alia expositio alius(?) quod dicitur Pro hac orabit ad te omnis sanctus. et in his ostenditur quod uiri iusti in hac uita precipue et pre alijs in mundo conuersantibus orent pro peccatis populi.
Incipit: Que dicit. quedam dauid attribuit sibi. quedam⹎
Explicit: (fol. 142v) Paganus fuerat. nec erat moriendo fidelis.
Rubric: (fol. 143r) In his ostenditur quod etiam sancti ab hoc mundo translati orent precipue pro delictes ecclesie.
Incipit: Dicere possumus et quod sanctus quisque superna
Explicit: (fol. 143v) Psalmiste uerbis capitur sententia talis.
Rubric: In his ostenditur quod tempus sit oportunum precibus.
Incipit: Tempus oportunum precibus meritis quoque nostris⹎
Explicit: (fol. 144r) Hec si deflemus ipsius amore. timore.
Incipit: Annorum medio memores quod ab huic sit eundum⹎
Explicit: (fol. 147r) Est tempus uite docuit quo nos operari.
Rubric: Item ostenditur quod tempus congruat precibus.
Incipit: Tempus oportunum precibus dici debet illud⹎
Explicit: Assit sedulitas orandi cuique fideli.
Rubric: Item in his datur intelligi quod tempus sit aptum precibus.
Incipit: Possumus et precibus hoc tempus dicere gratum⹎
Explicit: (fol. 147v) Tendere liberius. deuotio mentis haberi.
Rubric: Ad discretionem orandi
Incipit: Tempus oportunum precibus bene prouidus orans.
Explicit: (fol. 148v) Ad que nos per agenda tenemur de ratione.
Rubric: Item ad discretionem orandi.
Incipit: Hostia claudere nos cristi sermone docemur.
Explicit: Aut offendatur directio mentis ad ipsum.
Rubric: Item ad discretionem orandi.
Incipit: Assumpsit petrum. iacobum. pariterque iohannem⹎
Explicit: (fol. 153r) Vt non spiritus orando retrahatur ab illa.
Rubric: De lapsu carnis in quedam vitia.
Incipit: Que modo lasciuit. requiei suauia querit.
Explicit: (fol. 153v) Obuiet. obsistat. ac ad bona tendere cogat.
Rubric: In his notatur que sint opponenda in agonia carni domande.
Incipit: Aspera luxurie sunt opponenda domande.
Explicit: Sic et oportunum precibus facias tibi tempus.
Rubric: Item ex his datur intelligi quod tempus conueniat precibus.
Incipit: Aduentus cristi tempus poterit quoque dici⹎
Explicit: (fol. 154r) Hoc quod gratuite confertur ab omnipotente.
Rubric: In his ostenditur quod ad dominum non approximant⹎ quis in fluxu luxurie et qui tenentur varijs sectis errorum. et qui aberrant non sane doctrine multiplicitate.
Incipit: Sanctus oportuno licet oret tempore quisque
Explicit: (fol. 160r) Non est donandum. ne dilaceretur ab illis.
Rubric: Contra eum qui de ingenij subtilitate presumit.
Incipit: Quidam quem carnis error non spiritualis
Explicit: (fol. 160v) Qua male sublimes cupiamus scire uideri.
Rubric: In his proponitur instructio ad eum qui docet alios.
Incipit: Si noua proponis seu non audita. nec insit
Explicit: (fol. 161v) Ac occulta sue dominum fecisse sophie.
Ps 31:7–9
Incipit: Ostendit dauid ad dominum quod confugiebat.
Explicit: (fol. 162r) Sicut equus mulus. intellectu sine qui sunt.
Rubric: In his ostenditur quod ad dominum sit confugiendum tribulatione.
Incipit: Predictis notum fiat. quod confugiendum⹎
Explicit: Omnisciens et enim. clemens nimis. omnipotens est.
Rubric: Ex his habetur quod exultandum sit in domino.
Incipit: Subiecti domino quando tribulamur in ipso⹎
Explicit: (fol. 163r) Vt pro terrenis eternis nos careamus.
Rubric: De diuicijs.
Incipit: Quando confluit ad nos copia diuiciarum⹎
Explicit: (fol. 163v) Qualiter ipse uiros reputabitur inter honestos?
Rubric: (fol. 164r) De paupertate
Incipit: Nec quia sit pauper bonus est pauper reputandus⹎
Explicit: (fol. 164v) Pro domino⹎ sic magna relinquit. magna meretur.
Rubric: Ad cognoscendum qui sint hostes fidelium et quomodo inpugnent et qualiter sit eis resistendum.
Incipit: Cum dauid a me circumdantibus erue dixit⹎
Explicit: (fol. 165r) Non cor sit prauum. sed rectum. mite. benignum.
Rubric: Contra mundum
Incipit: Non uanum cupiat et delectabile uisu.
Explicit: (fol. 166r) Quod per eum spernent mala delectamina mundi.
Rubric: De contemptu mundi.
Incipit: Vt speciosus apud dominum sis desere mundum.
Explicit: (fol. 168v) Moribus egregios. alijs exempla daturos.
Rubric: Contra carnem.
Incipit: Non male multa petat caro suauia. sic ut omissa⹎
Explicit: Ac austera doment. Sed cum modermine recto.
Rubric: De moderamine cibi.
Incipit: Sit mensura sibi. non commessatio multa⹎
Explicit: (fol. 169r) Nobis ingressus sit celestis paradysi.
Rubric: De moderamine potus.
Incipit: Ebrietas desit. hec sit mensura bibendi.
Explicit: (fol. 169v) Ipsa reformetur studio. tenuique. dieta.
Rubric: Ad cauendum ne inmoderata sit restrictio cibi uel potus.
Incipit: Non sit facta cibi potusque restrictio talis⹎
Explicit: (fol. 170r) Que concessa prius fuerant⹎ fecit prohiberi.
Rubric: In his datur intelligi cristum monuisse discipulos vt non aggrauarent corda sua crapula vel ebrietate uel in curis huius vite.
Incipit: Disciplulos monuit cristus. ne forte grauarent.
Explicit: Ille. super faciem terre cuiusque sedentes.
Rubric: Contra diabolum.
Incipit: In quantum possis caueas ne te malus hostis.
Explicit: (fol. 173r) Ignea qua possint extingui tela maligni.
Rubric: Ad sciendum qualiter oporteat bonos se gerere erga malos sibi inimicos.
Incipit: Sunt hostes alij contra iustos uiolenti.
Explicit: His petiit ueniam stephanus qui se lapidabant.
Rubric: Obiectio contra quedam predicta.
Incipit: Verbis premissis contraria plura uidentur.
Explicit: (fol. 178r) In plerosque malos sententia fit maledicti.
Rubric: Solutio.
Incipit: Attendi tempus in premissis ratioque⹎
Explicit: (fol. 181v) Tempore retribuet. ut pes labatur eorum.
Rubric: Ad cognoscendum qualiter fallant adulantes. et quomodo sit eis resistendum.
Incipit: Sunt ^et^ adulantes hostes plerisque nocentes.
Explicit: (fol. 182r) Non seruire deo. monet his non consociari.
Rubric: De temptatione h⟨er⟩eticorum. et quomodo sit ei resistendum.
Incipit: Infestus multis seductor hereticus hostis⹎
Explicit: (fol. 184v) Redditur ad uitam diuinio dum calet igne. added in margin
Rubric: De pseudoprophetis.
Incipit: Doctrinis vanis plures seducere temptant⹎
Explicit: (fol. 187r) Cur credi debent? non hec credenda uidentur.
Rubric: De astutis dolosis.
Incipit: Ne viti noceat capiat peruula uulpes.
Explicit: (fol. 187v) Vt non simplicibus seductio fiat ab ipsis?
Rubric: De magicis.
Incipit: Artibus in magicis aliquos plerique malorum⹎
Explicit: (fol. 188r) Hec que sint conra uere fidei documenta.
Rubric: De seductione male mulieris.
Incipit: Est etiam multis mulier mala sepius hostis.
Explicit: (fol. 189r) Et sic est mellis corruptio facta uenenis.
Rubric: De mechia.
Incipit: Cum desponsata mechari siue soluta⹎
Explicit: (fol. 192v) Hic cautela uigil magis assit. et amputet illam. added in margin
Rubric: Contra temptationes male mvlieris ne fiat lapsu in luxuriam.
Incipit: In lapsum facilis ne sit ieiunia carnem⹎
Explicit: (fol. 199v) Finita pugna requiescere sede superna.
Incipit: Sed quamuis dominum plerique petant. ut ab istis
Explicit: (fol. 200r) Orantes ut ea nos purgans corrigat ipse.
Rubric: In his monemur uoluntatis et ire motus per rationem regere ne assimilemur equis et mulus si ratione careamus.
Incipit: Cum sic afflictus fiat correctio uite
Explicit: (fol. 200v) Nos admittamus⹎ discrete prouideamus.
Ps 31:9
Rubric: In his datur intelligi quod debemus aliorum optare proferunt et conuersionem ad dominum. et in tribulatione si noluit aliter conuerti.
Incipit: Cum bene conuertat angens afflictio multos.
Explicit: (fol. 201r) Ecclesieque fides. et honestas annicbilletur(?).
Ps 31:10
Rubric: In his monemur similis [sic for ul] timere et sperare. quia nobis necessaria est timoris et spei coniunctio.
Incipit: Vt deterreat a uicijs plerosque timorem
Explicit: (fol. 203v) Coniunctis⹎ patria celesti glorificari.
Ps 31:11
Rubric: (fol. 204r) In his datur intelligi quod iustis et rectis corde abundanter sit letandum et gloriandum propter in enarrabilem gloriam quam deus illis conferet. si in bono perseuerent.
Incipit: Huic igitur iustos dauid exhoratur. Vt ipsi⹎
Explicit: (fol. 206v) Migrent a mundo translati fine beato.
Final rubric: Expliciunt collecta Samuelis presbiteri.
Distinctio at bottom of fol. 206v, which can be read in two ways:
" Hec qui collegit eterna pace quiescat Hec quicumque legit oret simul ut requiscat Hec qui collegit oret simul ut requiescat Hec quicumque legit eterna pace quiescat "
5. (fols. 207r–208v)
Alphabetical subject index to Collecta super psalmos Physical Description
Form: codex
Support: parchment
Extent: 115 leaves
Collation
Last page of each gathering numbered at the bottom, ·i· through ·xiii· (last unnumbered). Letters written in plummet in the inner margin at the bottom of the first half of the gathering to designate their order.
Secundo Folio: Hec qui uult
Layout
203 × 105 mm. Verses and prose commentary written together, line spacing 4.5 mm, with two lines allowed for verses, which are written in a larger script. Commentary placed above the verses to which it applies; a line is drawn to link specific words. Ruled in pencil, with pricking on all sides of the page to define both frame and individual lines.
208 × 87 mm. Verses only within the ruled area, written at the same size as the previous section, but one per line, spaced 9 mm apart. Glosses written in the margin, as the Psalm 1 versification in the first part of the manuscript. Additional verses also added in the margin at several points. Ruled in pencil, with pricking on all sides of the page to define both frame and individual lines (often trimmed on the fore-edge).
Hand(s)
Written in gothic textualis, first quarter of the 13th century. Fols. 94r to 126r are written in one hand, after which this shares the work with at least two other scribes.
Corrected by the hand likely belonging to Samuel Presbiter, occasionally roughing in new verses in the margin (later integrated by one of the original scribes), rewriting some verses, modifying the punctuation, and adding some glosses.
The cursive hand found in earlier parts of the volume makes occasional annotations.
Decoration
Two-line initials, alternating between red and blue with penwork in the opposite colour, open each new section; new stanzas are indicated by paraph marks, alternating between red and blue. Rubricated headings in the left margin.
Additional Information
Record Sources
Description by Andrew Dunning (July 2021).
Bibliography
Online resources:
Abbreviations
View list of abbreviations and editorial conventions.
Last Substantive Revision
2021-07-12: Andrew Dunning New description from consultation of original.