A catalogue of Western manuscripts at the Bodleian Libraries and selected Oxford colleges

MS. Digby 236

Summary Catalogue no.: 28192

Proclus, Averroes; England, mid-14th century

Contents

Language(s): Latin

1. (fols. 1r-149(a)v)
Proclus, Commentary on Plato, Parmenides
Incipit: Oro deos deasque omnes

In William of Moerbeke's translation.

Explicit: abnegaciones silencio autem conclusit eamque de ipso theoriam.
Final rubric: Explicit 7us liber exposicionis Procli in Parmenidem Platonis.

Occasional words (illegible in exemplar?) omitted by scribe.

MS. O in the edn. by R. Klibansky & L. Labowsky (Plato Latinus, 3; London, 1953).
MS. O in the edn. by Carlos Steel (Leiden, 1982) (desc. ibid., 5*-8*)
Language(s): Latin
2. (fols. 150r-158r)
Proclus, De prouidentia et fato

In William of Moerbeke's translation.

Incipit: Conceptus quidem tue anime, amice Theodore
Final rubric: Expleta fuit translacio hujus operis Corinthi 14a die mensis Feb. anno Domini M.CC.LXXX. per fratrem G. de Morbeka archiepiscopum loci.
MS. O in the edn. by H. Boese, Procli Diadochi tria opuscula Latine ... Guilelmo de Moerbeka vertente ... (Berlin, 1960), 109-71.
2a. (fols. 158r-171r)
Proclus, De decem dubitationibus

In William of Moerbeke's translation.

Incipit: Plato quidem magnus in primo legum adamantinus
MS. O in Boese's edn, 3-108
TK 1052
3. (fols. 171r-183v)
Proclus, De malorum subsistencia

In William of Moerbeke's translation.

Incipit: Mali naturam que sit
Final rubric: Explicit liber Procli de subsistencia malorum, et completa fuit translacio ejusdem Corinthi a fratre Guillelmo de Morbek archiepiscopo Corinthiensi, anno Domini 1280, 22 die Febr.
MS. O in Boese's edn., 172-265.

Two leaves, perhaps blank, have been excised between fols. 183 and 184.

4. (fols. 184r-185r)
Averroes, Epistola ad amicum (Latin tr.)
Rubric: Epistola Averoys ad amicum qui intitulatur qualiter possit Deus singula scire
Incipit: Inpegisti, inquis, in illam dubitacionem que circa scienciam Dei eternam consuevit accidere, quomodo, scilicet, possit Deus absque sui mutacione universa et singula scire
Silvia Di Donato 'La tradizione ebraica dell'opuscolo di Averroè sulla scienza divina' in Philosophical Translations in Late Antiquity and Middle Ages. In Memory of Mauro Zonta, ed. Francesca Gorgoni, Irene Kajon, Luisa Valente (Roma, Aracne 2022) pp. 141-69, at 150 and n. 18 [online]
5. (fols. 185r-189r)
(ps.-)Averroes, De animae beatitudine (Latin tr.)
Rubric: Tractatus ejusdem de perfeccione naturali intellectus secundum mentem philosophi
Incipit: Intencio mea in hoc tractatu nobilissimo est declarare secundum principalem intencionem philosophorum
Explicit: et sua essencia perfeccior est ut recipiat formam; si autem forma non esset, nec materia
Final rubric: Explicit tractatus Averroys de perfeccione naturali intellectus secundum mentem philosophi, et forte modicum deficit

On the nature of the text (versions of Averroes, Ep. 1 and Ep. 2, with interpolations, partly from Abu Nasr al-Farabi), see Geoffrey and Steel (2001).

eTK 0762E
Averroës, La béatitude de l’âme, ed. M. Geoffrey and C. Steel (Paris: J. Vrin, 2001)
6. (fols. 190r-194v)
Averroes, De separatione primi principii (Latin tr.)
Rubric: Tractatus Averoys de separacione primi principii
Incipit: (prol.) Pro tractatu sequente est advertendum ad id quod Averoys dicit in principio hujus tractatus, scil. quod non est alia via ad prod. vel ad affirmandum aliquid separatum esse nisi via motus qua incessit Aristoteles
Incipit: Credo quod sit iste tractatus qui dicitur de separacione primi principii, quoniam apud nullum de lingua Arabica vel Latina inveni alium tractatum de hac materia quanquam diligenter perquisivi
Incipit: Scivit enim Averoys optime Almagestum. Nam vidi per eum Almagesti abbreviatum, quem librum fecit transferri Rex Alfonsus Magnus, et habetur Bononie et in Hispania. Hec sunt verba magistri Alfonsi translatoris hujus tractatus, qui intitulatus Contra aliquos Avicennistas ad prod. primum necesse esse, id est, primum principium, scil. Deum, ipsum esse abstractum a materia, scil. per se subsistentem, et potest verius intitulari Tractatus Averoys de separacione primi principii
Incipit: (text) Inquit Alkaid et senescallus vel judex Abualualit Benrost quod qui inspexerunt in sciencia secundum viam Viatorum, scil. Peripateticorum
Explicit: quod primum principium est unum, et quod ⟨non⟩ indiget alio principio nisi ex habundanti
Final rubric: Explicit addicio Averoys super demonstracione Aristotelis dicentem[sic] primam causam esse unicam, infinitam in duracione et vigore, et ipsam esse causam omnium rerum ultimatam, et iste tractatus translatus fuit a magistro Alfonsio Dionysii de Vlixbona Hispano apud Vallem Toleti, interprete magistro Alfonso converso, sacrista Toletano
Ed. from this (the only) ms. by Carlos Steel and Guy Guldentops, “An unknown treatise of Averroes against the Avicennians on the first cause. Edition and translation.” Recherches de Théologie et Philosophie Médiévales, vol. 64, no. 1, 1997, pp. 86–135.
Diaz, 1070
On Alphonsus Dionysii de Ulispona, bp, of Evora (d. 1352), see A. Birkenmeier, BGPTM, 20/5 (1921), 17 n. 212 and CALMA 1.2.186-7. On 'Alphonsus conversus' (otherwise unknown) see CALMA 1.2.185-6.
7. (fols. 194v-195r)
The story of Averroes' exile and rehabilitation
Incipit: Sciendum quod retulit mihi Alfonso unus fide dignus Judeus, medicus regis Castelle, quo inter Judeos neminem inveni meliorem et veraciorem, quod in cronicis Saracenorum legitur pro constanti quod iste solempnissimus amator philosophice veritatis, precipuus ac philosophie Aristotelis singularis evulgator, quem nos Christiani communiter vocamus commentatorem Averoys.
Explicit: Ex hiis patet quare dicitur Averoys Alcayd in principio precedentis tractatus. Explicit.
See Steel and Guldentops, “An unknown treatise of Averroes against the Avicennians” p. 87 and n. 5

Physical Description

Secundo Folio: enaum
Form: codex
Support: parchment
196 leaves
Dimensions (leaf): c. 315 × c. 235 mm.

Layout

Frame-ruled in leadpoint for 2 columns of c. 42-47 lines; ruled space c. 240-5 × c. 145 mm. .

Hand(s)

Anglicana

Decoration

Penwork (typically 2-line blue initials flourished in red).

Binding

A standard 17th-century binding of the Digby collection; rebacked.

History

Origin: 14th century, middle ; England

Provenance and Acquisition

Thomas Allen.

Kenelm Digby, 1603–1665. On fol. 1 are 'Tho: Allen', a title in Allen's hand, his number '51'(i.e. in the fol. section of his catalogue), the Digby/Allen inventory number 'A.11' and Digby's motto and name.

Acquired by the Bodleian in 1825. On fol. i: 'Hic est liber publicae Bibliothecae Academiae Oxoniensis, KD' and '191 feuillets' (cf. MS. Digby 235). On the first of these inscriptions and on the arrival of the manuscript in the Bodleian see note to MS. 235.

Record Sources

Adapted by Matthew Holford (2025) from the Quarto Catalogue (W. D. Macray, Bodleian Library Quarto Catalogues IX: Digby Manuscripts, repr. with addenda by R. W. Hunt and A. G. Watson, 1999), with additional reference to published literature as cited, and limited additional description.

Last Substantive Revision

2025-08: Encode and update all information in Quarto catalogue; limited additional description.

Data

The TEI-XML file for this record can be viewed in a GitHub repository.

Tabular data derived from the TEI-XML files is available in a GitHub repository.