A catalogue of Western manuscripts at the Bodleian Libraries and selected Oxford colleges

MS. Hamilton 49

Summary Catalogue no.: 24479

Johannes Hagen de Indagine, Augustine, etc.; Germany (Erfurt OCarth), late 1450s

Physical Description

Form: codex
Support: paper
Extent: 362 + 4 (former pastedown) leaves
Dimensions (leaf): 210 × 150 mm.
Foliation: Modern foliation.

Layout

1 col., c. 29–32 lines, written space 168–73 × 105 mm.

Binding

Contemporary, quarter-bound in leather over wooden boards with stamped fleur-de-lis designs. Paper labels on upper board, ‘Exposicio epistolarum dominicalium et officiorum misse per circulum anni’ and ‘C 94’. Three clasps, now lacking.

Rebacked, nineteenth to mid-twentieth century.

History

Provenance and Acquisition

Charterhouse of Salvatorberg: in its medieval catalogue with the signature ‘C 94’ (also labelled on the upper board), as printed by P. Lehmann, MBDS ii. 232–593; ‘Carthusienses prope Erffordiam’ (15th century, fol. 1r)

Friedrich Gottlieb Julius von Bülow, 1760–?1831, identifiable as no. 301 in the catalogue of part 3 of his sale, 10 Oct. 1836 (‘Expositio epistolar. dominical: et officiorum missae per circulum anni (a. 1456. scr.) — AUGUSTINI Liber de spiritu et littera etc.’).

Sir William Hamilton, 1788–1856

Presented to the Bodleian Library by his sons and received in 1857.

MS. Hamilton 49, fols. 1–240

Contents

Language(s): Latin

(fol. 1r)

List of contents

(fols. 1r–4v)
Johannes Hagen de Indagine, Sermo in purificatione beatissime uirginis marie
Rubric: Sermo in purificatione beatissime uirginis marie; Alium de eodem uide inferius⸝ post exposicionem partis hyemalis⸝ epistolarum dominicalium In fine huius uoluminis de festo presentationis marie cum bulla pape
Rubric: In purificatione marie sermo
Incipit: Cum inducerent ihesum parentes eius in templum⸝ Accepit illum symeon in ulnas suas⸝ et reliqua⸝ In cristo carissimi que nobis hodie
(fols. 5r–112r
Johannes Hagen de Indagine, Breuis exposicio epistolarum dominicalium et officiorum misse winter part
Final rubric: Explicit breuis exposicio epistolarum dominicalium. et officiorum misse. ab adventu usque ad pascha. Anno .1456.
(fols. 112v–118v)
Johannes Hagen de Indagine, Sermo in purificatione beatissime uirginis marie
Rubric: In nomine ihesu cristi Incipit sermo in purificatione beatissime uirginis marie
Incipit: Postquam impleti sunt dies purgationis marie. tulerunt ihesum in iherusalem ut sisterent illum domino; Et cum inducerunt illum uerba sicut sacri euangelii in auribus nostris hodie
(fols. 119r–224v)
Johannes Hagen de Indagine, Breuis exposicio epistolarum dominicalium et officiorum misse summer part
Rubric: Pars estiualis
Final rubric: Explicit anno domini 1459
(fols. 238v–240v)
Johannes Hagen de Indagine, Breuis exposicio super officio defunctorum
Rubric: Incipit super officio defunctorum exposicio breuis

Physical Description

Form: codex
Support: paper

Hand(s)

Gothic semihybrida; although written in several phases in styles, the whole is likely in hands of Johannes Hagen de Indagine.

Decoration

Red underlining for scriptural quotations.

History

Origin: late 1450s (see rubrics) ; German, Erfurt, Charterhouse of Salvatorberg

MS. Hamilton 49, fols. 241–362

Contents

Language(s): Latin

(fols. 241r–298r)
Augustine, Contra Parmenianum
(fols. 298v–307r)
Johannes Hagen de Indagine, Sermons
(fols. 307r–357r)
Augustine, De spiritu et litera
(fols. 357v–362v)
Johannes Hagen de Indagine, De festo praesentationis uirginis mariae
Rubric: In nomine ihesu cristi Incipit de festo presentationis uirginis marie

Includes quotations from Adolph, archbishop of Mainz, and Pope Paul II (fols. 357v–358r)

Physical Description

Form: codex
Support: paper

Hand(s)

Gothic cursiva: a note by Johannes Hagen in the contents list on fol. 1r identifies the scribe of fols. 241r–298r and 307r–357r as Henricus Mulhusen of the Erfurt Charterhouse (Has duas epistulas scripsit Henricus Mulhusen’ Carthu’ Erffordii).

Added sermons in gothic semihybrida by Johannes Hagen de Indagine.

Decoration

Red underlining for scriptural quotations.

MS. Hamilton 49, fols. 363–366 and binding waste

Contents

Language(s): Latin

(fols. 363r–366v)
Missal fragments with neumes

Fol. 363 provides readings for the Thursday and Friday after the fourth Sunday in Lent; fol. 364 is from the Wednesday after the fourth Sunday in Lent; fols. 365–366 are from the sanctorale.

Physical Description

Support: parchment
Extent: The lower portions of four leaves. Fols. 363–366 were formerly pastedowns; lifted when the volume was rebacked, with remnants of ink leaving a reverse image on the wooden boards. Strips of binding waste from the same manuscript are between most quires, at fols. 2–3, 32–33, 91–92, etc.
Dimensions (fragment): 205 × 150–60 mm.

Layout

Ruled in ink. 1 column. Width of the column 165 mm.

Hand(s)

Caroline minuscule.

Musical Notation:

Adiastematic neumes.

Decoration

Red initials.

Rubricated.

History

Origin: 11th century, second half ; German

Additional Information

Record Sources

Description by Andrew Dunning (January 2021). Previously described in Andrew Watson, Dated and Datable Manuscripts in Oxford Libraries (Oxford, 1984), no. 509, and the Summary Catalogue:

Digital Images

Digital Bodleian (full digital facsimile)

Bibliography

Last Substantive Revision

2021-01-13: Andrew Dunning New description from consultation of original.