A catalogue of Western manuscripts at the Bodleian Libraries and selected Oxford colleges

MS. Hamilton 8

Summary Catalogue no.: 24438

Johannes a Sancto Geminiano, Sermones quadragesimales; Germany (in part Erfurt), c. 1442

Contents

(fols. 1ra-161vb)
Johannes a Sancto Geminiano, Sermones quadragesimales
Incipit: Conuertimini ad me […] Videmus quod omne animale cum se infirmum sencit
(fols. 1ra-139va)

Schneyer III.734–41, nos. 155–242; the end of 165 and the beginning of 166 lost. As pr. Convivium quadragesimale (Cologne, 1612).

(fols. 139vb-140ra)
Incipit: Inclinato capite emisit spiritum Jo. xix Mors saluatoris nostri karissimi quam hodie recolimus per inclinacionem factam
Explicit: per ordinem hystoria passionis prout invenitur in illa passione

Not listed by Schneyer; ed. 1612, pp. 643–644.

(fols. 140ra-141ra)
Incipit: Memento mei domine dum veneris […] Luc. xxiij Introducit breuiter ewangelista primo latronem humiliter postulantem

Not listed by Schneyer; ed. 1612, pp. 687–692.

(fols. 141ra-143va)

Schneyer, no. 243

(fols. 143va-146vb)
Incipit: Descendit primum ad inferiores Eph. iiij Cum dominus iesus christus nostre redempcionis opere in cruce consummato

Not listed by Schneyer; ed. 1612, pp. 702–717

(fols. 146vb-148vb)

Schneyer, no. 244

(fols. 149ra-150vb)

Schneyer, no. 245

(fols. 150vb-153ra)
Incipit: Duo ex discipulis Iesu ibant ipsa die in castellum Luc. xxiiij Consueuerunt boni et magni doctores quando volunt discipulos suos de aliquo re difficili informare

Not listed by Schneyer; ed. 1612, pp. 750–751[bis]

(fols. 153ra-154ra)
Incipit: Surrexit dominus vere et apparuit […] Luc. xxiij Quia testes debent esse certi de hiis

Not listed by Schneyer; ed. 1612, pp. 751[bis]-756[bis]

(fols. 154ra-155vb)
Incipit: Stetit iesus in medio […] Luc. ultimo Quando rex a turma(?) sua alias pontifex ab acclesia

Not listed by Schneyer; ed. 1612, pp. 756[bis]-68

(fols. 155vb-156vb)
Incipit: Oportebat pati christum […] Luc. ultimo Sicud dicit philosophus, Opposita iuxta se posita magis elucescunt, sicud nigrum magis apparet

Not listed by Schneyer; ed. 1612, pp. 769–74

Final rubric: Explicit liber sermonum quadragesimalium compilatus a magistro Johanne fratre ordinis sancti a[sic] dominici confessoris. Sit laus tibi Criste AMEN

Sermons 1–58 numbered in arabic and roman. Marginal notes marking divisions of the sermons and cited authorities.

Additional notes in later hands, fols. 35r, 61, 74r, 91r-v, etc.

Rest of fol. 156vb blank.

(fols. 157ra-161vb)
Index
Incipit: Agilitas xxvj. Abire retrosum lxxxj b.
Explicit: Zelus liiij b. lxxvij a | Zezastres xlv b
Colophon: (fol. 161vb) Sit nomen domini nostri iesu christi et nomen gloriose virginis matris eius marie semper benedictum in secula seculorum amen. | Sub anno domini Mº ccccº xlijº sabbato die post festum beatissimj et eximij doctoris sancti Augustini et hac die in qua inponitur hystoria Iob finitus est iste liber. | Scriptor huius libri dimidii fuit Iohannes czesaris Tunc temporis existens studens Erphordien' etc. Aue maria gratia plena dominus tecum.

Later note, fol. 1r, 'Sermones isti scripsit Matheus de Cracouia'.

Language(s): Latin

Physical Description

Form: codex
Support: paper
Extent: 161 folios
Dimensions (leaf): 295 × 210 mm.

Layout

2 cols., c. 40–46 lines. Frame-ruled, ruled space c. 225–30 × 150 mm.

Hand(s)

Mostly the work of two scribes, (a) fols. 1ra-108vb (b) fols. 109ra-161v, Johannes Czesaris; a third scribe seems to appear briefly on fols. 153vb-154ra.

Scribe a, cursiva

Scribe b, hybrida (loopless cursive)

Decoration

Red initials, mostly 2–3 lines, sometimes with simple 'arabesque' or 'silhouette' decoration.

Rubrication of fols. 1–108 apparently unfinished.

Binding

Contemporary binding of white whittawed skin over boards; clasps lost; formerly chained from the head of the back board. Contemporary contents label on the front cover, with pressmark E 1.

History

Origin: c. 1442 ; Germany, Erfurt (at least in part)

Provenance and Acquisition

Colophon, fol. 161vb, referring to fols. 109–161, but fols. 1–108 are evidently contemporary.

Erfurt, unidentified religious house: ‘Liber conuentus Erfford' Held'ug' (Heldrug'?)’ (fol. 1r); pressmark ‘E 1’ on the binding.

Friedrich Gottlieb Julius von Bülow, 1760-?1831 (?): probably identifiable as 209a in the catalogue of part 3 of his sale, 10 Oct. 1836 ('JOHANNIS (Fr. Ord. S. Domin.) Sermones quadragesimales (a. 1442. scr.)').

Sir William Hamilton, 1788–1856

Presented to the Bodleian Library by his sons and received in 1857.

MS. Hamilton 8 - upper pastedown

Contents

Language(s): Latin

Honorius of Autun, Elucidarium

Bifolium of non-continous text, (a) II.20–21 '|mittet nobis. Septimo per karitatis ... // ... vnde dicitur Timor primus |' (PL 172.1150C-1151C), (b) III.11–13 '|giter in morte dolentia ... // ... ut dicitur Sedibitis super|' (PL 172.1165B-1166B)

Physical Description

Form: codex
Support: parchment
Extent: bifolium, cropped, bound in sideways
Dimensions (leaf): at least 195 × 140 mm.

Layout

1 col., at least 42 lines. Width of the ruled space, 90 mm.

History

Origin: 13th century ; Germany

MS. Hamilton 8 - lower pastedown, fragment A

Contents

Language(s): Latin

Peregrinus de Opole, Sermones de sanctis

Bifolium of non-continuous text. Left folio: apparently part of the sermon for St James (Schneyer IV.560 no. 148): ‘confitentem timuisset. hominem illum cum cedula in qua peccatum illud erat scriptum ad sanctum iacobum misit ut ille suis meritis deleret rogauit. et sic cedulam super altare posuit. Quam postmodum inueniens deletum aperiens deo gratias et sancto Iacobo egit. Quidam uir ad sanctum Iacobum pecunia deficiente mendicare erubuit requirens’ (cf. the edition of 1495)

Right folio: apparently part of the sermon on St Bartholomew (Schneyer IV.561 no. 152): ‘Prima igitur via dicitur lata et hoc ideo quia multi et cottidie per eam ambulant, quia lucifer cum quando detrusus fuit de celo ⟨per eam⟩ ambulavit ⟨so⟩domite, quando’ (cf. MS. Laud Misc. 198, fol. 47ra)

Physical Description

Form: codex
Support: parchment
Extent: part of a bifolium

Layout

Width of a column, 80 mm.

History

Origin: 14th century ; Germany

MS. Hamilton 8 - lower pastedown, fragments B and C

Contents

Language(s): Latin

Alexander de Villa Dei, Doctrinale, with interlinear glosses and commentary in textus inclusus.

Alexander de Villa Dei, Doctrinale

Fragment B: part of lines 1159–1167 (ed. Reichling) (II c. 8) ‘|oteris coniugere vini ... | |os crimine purget ab omni|’. Fragment C has the earlier part of lines 1164–7.

Physical Description

Form: codex
Support: paper
Extent: two fragments from a folio

Layout

1 col., 50 lines of gloss. Height of the written space, 185 mm.

History

Origin: 15th century ; Germany

Additional Information

Record Sources

Description by Matthew Holford, September 2020. Previously described in the Summary Catalogue.

Digital Images

Digital Bodleian (full digital facsimile)

Bibliography

Last Substantive Revision

2021-03-02: Added identification in Buelow catalogue.