A catalogue of Western manuscripts at the Bodleian Libraries and selected Oxford colleges

MS. Holkham misc. 14

Summary Catalogue no.: Not in SC (late accession)

Theological treatises in Latin and Italian; Italy, 15th century

Contents

1. (fols. 1r-)
Sermons on the gospels
Incipit: In illo tempore dixit ihesus discipulis erunt signa
Explicit: Previdens vel condescendens

The sermon for Christmas Eve starts 'In illo tempore cum esset desponsata ... Cum nativitate domini nostri et salvatoris ...'.

Language(s): Latin
2. (fols. 23r-)
Rubric: Incipit prohemium et capitula huius sequentis tractatus ex quibusdeam dubiis extractis [sic] ex summa magistri Raymndi sacerdotibus valde in brevi scire necessariis
Incipit: (preface) Quoniam ut ait Gregorius super Ezechielem. Nullum omnipotenti Deo sacrificium tale est
Incipit: (text) Imprimis debet interrogare sacerdos pentientem utrum sciat pater noster

For other MSS. of this work see Bloomfield, Traditio, 11 (1955) no. 841; between the list of capitula and the text (fol. 24r) is a note 'De duobus impedimentis matrimonium contrahendum prohibentibus ...'.

Language(s): Latin
3. (fols. 52r-)
Text on clerical discipline
Rubric: Sequitur tractatus valde utilis animabus ministrorum ecclesie
Incipit: Perdidisti omnes qui formicantur abs te ... Ps. [72.26]. Huic fornicationi contrarius est amor
Incipit: (text) Canones volunt quod clericus existens in fornicatione

The prologue is numbered CXXI, the first tractatus CXXII and the second CXXIII as continuations of XXX, but not in the list of capitula; on fol. 54r are notes on the six ages of the world and the 'dies infelices anni'.

Language(s): Latin
4. (fols. 54v-)
Rubric: Incipit quidam tractatus valde utilis qui dicitur speculum ecclesie ...
Incipit: De trinitate dei hoc tenedum est quod in una substantia
Explicit: sed te peccatum deserit
Language(s): Latin
5. (fols. 63r-)
Hugh of Saint-Cher, Expositio missae siue Speculum ecclesiae (here differing from the pr. texts after the seventh part of the canon (fol. 65v)).
Rubric: Incipit quidam alius tractatus domini Ugonis [de S. Caro] cardinalis tractans de ordine misse
Explicit: et iniquis peccatoribus infernum
Language(s): Latin
6. (fol. 68r)
Note on the canonical hours
Incipit: Quoniam ut ait psalmista Septies in die
Language(s): Latin
7. (fols. 68r-)
Exposition of the Lord's Prayer
Incipit: Pater noster ... Sanctus Augustinus doctor eximius et maximus
Language(s): Latin
8. (fols. 69r-)
Note 'De quadruplici statu peccancium
Incipit: Nota quod ad similitudinem Lazari qui erat quadriduanus
Language(s): Latin
Confessio quedam pulchra
Incipit: Confiteor tibi domine rex celi
Language(s): Latin
9. (fols. 70r-)
Rubric: Infrascriptus est modus et ordo dicendi Pater noster et Ave maria per ebdomadam sanctam a Christi fidelibus
Incipit: Quecunque fidelis anima Christiana
Language(s): Latin
10. (fols. 70v-)
Rubric: Incipit quidam tractatums valde utilis de viciis e virtutibus
Incipit: Nota quod sicut artifex non potest sine instrumentis
Explicit: inimicis nostris deum ad nobis parcendum cogimus
Language(s): Latin
11. (fols. 80r-)
Sermon
Rubric: Hec est quedam notabilis epistola quam direxit beatus Eusebius Damaxio episcopo Portuensi et Theodoro senatori Romano
Incipit: Vere omnes obediunt evangelio. Veniet dicebat apostolus tempus
Language(s): Latin
13. (fols. 81r-)
Sunday sermons from Septuagesima to the 23rd Sunday after Pentecost
Incipit: Simile est regnum celorum homini patrifamilias ... Regnum celorum vel regnum dei in sacro colloquio
Language(s): Latin
14. (fols. 138r-)
Johannes of Freiburg, Confessionale
Rubric: Incipit prologus super quodam tractatu summe confessorum
Incipit: (prologue) Simplices ac minus expertos confessores
Incipit: (text) Cum aliquis petit suam confessionem
Explicit: frequentibus admonicibus impulsabis
Final rubric: Explicit confessionale tratris Iohanis Teotonici ordinis predicatorum adiunctum de novo summe confessorum

For Johannes Teutonicus Lector de Freiburg, see Quetif, Script. ord. praedicatorum, I, 525, and for other MSS of this work see Bloomfield, op. cit., no. 951; Kaeppeli, 2346

Language(s): Latin
15. (fols. 154v- )
Bonus of Lucca, Compotus
Rubric: Incipit liber computi editi per magistrum Bene
Incipit: Computus est sciencia certificandi tempus

eTK 0242M

Language(s): Latin
17. (fols. 159r, 160v, lower parts of these fols.)
Anianus, Compotus (lines 1–73 and 174–209, ed. D. E. Smith, Paris, 1928)
Language(s): Latin
18. (fols. 163r- )
Treatise on Virtues and Vices
Incipit: Socrates dixe che nesuna cosa e mayore che e essere servo de lo amore
Explicit: in stesso e may non salaray
Final rubric: A laude de lo omnipotente dio compido e questo libro chi si chiamado de virtude
Language(s): Italian
19. (fols. 174v-)
Rubric: Questo si e uno sermone chi fexe s. Bernardo ad uno chi voleva fare penitenzia per lo quale si fuy salvo
Incipit: Se tu voy plenamente pervenire a la grazia
Explicit: debia condura el dolcissimo signore che e pleno de misericordia e benedeto &c
Language(s): Italian
20. (fols. 175r- )
Sayings of the Desert Fathers
Incipit: Dodexe pardi heremiti si fanno inscrib[i] adunadi in una colacione
Language(s): Italian
21. (fols. 176r-)
Honorius Augustodunensis, Elucidarius (Italian translation)
Rubric: Incipit liber qui dicitur Lucidarius
Incipit: [Preface:] Multe volte ma requesto uno me discipolo
Incipit: [Text:] Glorioso magistro eio te prego che tu me responde
Language(s): Italian
22. (fols. 188r-)
Rubric: Incipiunt quedam gesta Christi et eius [sic] gloria passionis eius
Incipit: [Preface:] In nome de yhesu Christo e de sua madre e de tuta la corte celestiale
Incipit: [Text:] Signori e donne devotissimi e le de uxanza
Explicit: e chi ne have summa alegreza e gloria Ad quam etc.
Language(s): Italian
23. (fols. 211v-)
Euangelium Nicodemi
Rubric: Passio domini nostri Yhesu Christi secundum Nicodemum
(pr. Tischendorf, Evangelia Apocrypha; Part II (fol. 214r) is in Tischendorf's A version.)
Language(s): Latin
24. (fols. 216r-)
De fine Pillati misera (slightly different from the version pr. Tischendorf, pp. 456–8)
Language(s): Latin
25. (fols. 216v-)
Hugo de Prato florido, Sermon for the first Thursday in Lent
Incipit: Cum ieiunatis nolite fieri sicut ypocrite ... Quia igitiur penitencia nostra a ieunia incipit
Language(s): Latin

Physical Description

Secundo Folio: et sicut ait
Form: codex
Support: Paper, no watermarks visible.
Extent: ii (modern paper, fols. i-ii) + 218 + i (parchment, fol. 219) + iii (modern paper) leaves.
Dimensions (leaf): 220 × 165 mm.
Dimensions (ruled): 160–70 × 130 mm.
Foliation: The main text foliated in ink in the 18th-century (?): 1–31, 33–84[a], 84[b]-149, 151–157[a], 157[b]-161, 163–168[a], 168[b]-218 (fol. 32 was apparently omitted in error, but fols. 150 and 162 are missing); modern pencil foliation has numbered fols. i-iii, 219–222, and added the 'a's and 'b's to the numerals at fols. 84, 157, and 168.

Collation

Too tightly bound for collation.

Layout

40–55 lines; in 2 columns. Frame ruled.

Hand(s)

Several small current hands.

Binding

Typical Holkham binding; the spine lettered in gilt 'OPUSCULA | VARIA | LAT. | ET | ITAL.'

History

Origin: Italian, North-east ; 15th century and 1437–1440

Provenance and Acquisition

The dates '1437 Junius' and '1440' in red on fols. 23r and 70v respectively.

Zenone Zenobio, 1508: inscribed '1508 iste liber est zenonis zenobii presbyteri Veronae necnon indi [sic] rectoris ecclesiae Castriupti Vallispulicellae Veronenesis diocesis' (fol. 219r).

Alessandro Alessandri, son of Alvise, 17th century: inscribed 'Di me Alessandro Alessandri fo del. m[agnifi]co signor Alvise' (fol. ii recto).

Bernardo Trevisani (cf. (Hassall, 1970), 24 n. 11).

Bookplate of 'THOMAS WILLIAM COKE' (1754–1842), and signature 'Thos. Willm. Coke' (fol. i verso), and 19th-century notes on the contents of the MS. signed 'W.R.' (William Roscoe, 1753–1831) (fol. ii recto and verso), formerly Norfolk, Holkham Hall, MS. 155.

Record Sources

Draft description by Peter Kidd, late 1990s

Bibliography

    Printed descriptions:

    A. Watson, Catalogue of Dated and Datable Manuscripts in Oxford Libraries (1984), no. 523

Last Substantive Revision

2017-07-01: First online publication.