Summary of Contents: Humanistic collection, chiefly of Latin poems, many dedicated to Alfano Alfani of Perugia ; interspersed with transcripts of Latin inscriptions and with later additions. Language(s): Latin with some Italian and Greek
The first leaf, which is missing, probably contained the beginning of Francesco Maturanzio 's translation of Moscus' ‘Amor fugitivus’, preceded by a dedicatory letter to Alfano Alfani, since the last 13 lines are the first piece on fol.2. It is pr. G. Conestabili, Memorie di Alfano Alfani, Perugia, 1848, pp.97–9. This item and nos. 2–101 at least are also found in MS. Perugia Bibl. Comunale C.61, on which see Mazzatinti, Inv. delle Bibl. d'Italia, 5, pp. 96–7; A. Perosa in Studi in onore U. Paoli, Florence, 1954, pp. 549–51; Mostra del Poliziano, Florence, 1955, pp. 108–9. The main hand of our MS. is the same as that of the Perugia MS.
Angelus Politianus,
Poems (fol.2)
Rubric: E Greco Moschi Idem Amor fugitiuus
Incipit: Cum Venus intento
pr. I. del Lungo, Prose volgari inedite e poesie latine e greche edite e inedite di Ang. Ambrogini Poliziano, Florence, 1867, p.526
(fol.2v)
Rubric: In violas a venere sua acceptas
pr. del Lungo, op.cit., p.233–4
(fol.3v)
Rubric: Disticon ad quandam puellȩ pulcherrimȩ Imaginem
Incipit: Vidit ut hanc livor faciem si carpex non est
Also on fol.118v: ‘In puellam’. One of the ‘desiderata’ listed by del Lungo, op.cit., p.555. First printed, from this MS., by Perosa, op.cit., p.550
Rubric: Epitaphium
pr. del Lungo p.154–5
Rubric: Epigramma de Alcone
pr. del Lungo p.545
(fol.3v)
Rubric: Puella
pr. del Lungo pp.268–71. l.63 missing in MS.
(fol.5)
Rubric: Anus
pr. del Lungo p.271–2
Io. Antonius Saracenus,
Poems (fol.5v)
Rubric: Ad Illustrissimum Herculem Ferrarie Ducem
Incipit: Summe ducum specimen magni Mauortis alumne
Explicit: Effodit sacros nobis de monte liquores. / Finis./ Quȩ petis eue tibi Saraceni Carmina trado / Que peto ni tradas: tu Saracenus eris.
It is an acrostic on ‘Salue Hercules Dux Magne’
(fol.6)
Rubric: Ad Amicam Duram
Incipit: Vultu quȩ totiens me premis aspero
(fol.7)
Rubric: In Caveam Cardinalis Mantuani
(Francesco Gonzaga, cr.1461, d.1483) Incipit: O foelix cauea o beatiores
(fol.7v)
Incipit: Este procul Lauri tristes et plectra lyreque
pr. V. Bini, Memorie storiche della Perugina Università, Perugia 1816, p.576.
⟨Nicolaus Lelius⟩ Cosmicus,
Poems (fol.8)
Rubric: In uiam Xystinam
Incipit: Quam bene Xystina haec: quae prope fluminis undas
Rubric: Idem In uiam Rectam
Incipit: Obstruxit Dominam temerariam porticus urbem
(fol.8)
⟨Platina⟩ Rubric: In bibliotheca a Xysto Pon. Instaurata
Incipit: Templa: domum expositis: uicos: fora: moenia: pontes
See S. Bissolati, Vite di Due Illustri Cremonesi, Milan 1856, p.81
(fol.8v)
Franciscus Zambicarius,
Poems Rubric: Ad Io. An. Lampugnanum
[the assassin of Duke Galeazzo Maria Sforza of Milan in 1476]
Incipit: Quisquis audet iusta crudeles morte tyrannos
Distich
Incipit: Immemorem qui te dicit line: fallitur: errat
(fol.8v)
⟨Antonius Thebaldeus⟩ Rubric: In Venetos
Incipit: Sanguine si Princeps Adamas corrumpitur hyrci
In MS. Estense 681, autograph of Tebaldeo's poems, fol.6. See S.Pasquazi ‘Il Tebaldeo Latino’ in his Rinascimento Ferrarese, Rome, 1957, p.119
(fol.8v)
Rubric: Epitaphium Antiquum Romae inuentum
Incipit: D.M. / Quid sibi volt queris Tellus congesta viator
ed. P. Burmannus, Anthol. Vet. Lat. II, 1773, p.161
(fol.9)
Rubric: Aliud Epitaphium Romae inuentum
C.I.L., VI, 18324
(fol.9)
Rubric: Thamiras
Incipit: Est breue quod petii: modicum minimumque: parumque
(fol.9)
Rubric: Tetrasticon Montis
Incipit: Olim ego Tursiano frondens altissima campo
Marcellus Philoxenus,
Poems (fol.9)
Rubric: Ad Alphanum
Incipit: Foelix hinc pete Romuli penates
(fol.9v)
Rubric: Ad Alphanum
Incipit: Menia Cȩropidum phama est coluisse Mineruam
(fol.9v)
Rubric: An. Astreius: De Simone Bonadies
Incipit: Restabat tandem misero sors improba vati
Simone Bonadies was created bishop of Imola 1488, trans. to Rimini 1511, d.1518
(fol.10)
Rubric: F. Mataratius
Incipit: Hac Gemini antistes iuris tumulatus in urna est
(fol.10v)
Cantalycius,
Poems Rubric: Ad Alphanum
Incipit: Principium linguis qui das Alphane disertis
Rubric: Ad cantantes Scaramellam
Incipit: Parcite iam pueri semper Scaramella canentes
pr. in Epigrammata Cantalycii et Aliquorum Discipulorum Eius, Venice, 1493
F. Mataratius,
Poems (fol.10v)
Rubric: Quercus alloquitur Cardinalis (sic) Sancti P(etr)i ad Vin(cula)
[probably Giuliano della Rovere, cr.1471, the future pope Julius II]
Incipit: Aurate merito frondes mihi: et aurea poma
(fol.11)
Rubric: Elegia ad Sypontinum Pontificem
Incipit: Ante domi Letum dulces aluere camen
pr. Vermiglioli, Memorie di F. Maturanzio, Perugia, 1807, pp.121–3
(fol.12v)
Rubric: De Baliono
Incipit: Iuppiter iratus nimium Iunone sinistra
Rubric: Disticum reciprocum
Incipit: Patria conspiciet reducem te Liuia: Phoebus
Rubric: Aliud disticum reciprocum
Incipit: Fax data pectoribus nostris heu parcuis ure
(fol.12v)
Epitaphium Turcorum Imperatoris Invictissimi Incipit: Qui uici innumeros populos tot regna: tot urbes
WIC 15730a. Also in MSS. Milan Ambros. Trotti 373, fol.53v - see Sabbadini, Classici e Umanisti da Codd. Ambros., 1933, pp.13–14 and Vat. Urb. Lat.1166, fol.1. Probably on the Sultan Mahomet II, d.1481.
(fol.13)
[Fabrizie da Varano, Bishop of Camerino 1482–1508]
Incipit: Antistes populi decus Camertis
(fol.14)
Incipit: Quod tellus: quod et unda negat temtabo volatu
(fol.14v)
F. Mataratius Rubric: Ad Balionum
Incipit: Ante meos Laurum subito quae nata penates
(fol.14v)
Rubric: Bernardinus Capella et Gaspar Manius: ad Cardinalem S. Georgii
[Raffaele Riario cr. 1477 d.1521]
Incipit: Versus dum legis hos parum disertos
(fol.15)
Rubric: Egloga. Interloquutores Bernardinus Capella et Gaspar Manius. Alter sub nomine Almonis. Alter uero sub nomine Tiberini’ beg: , ends: .
Incipit: Quid sub nixa velit mento Tiberine sinistra
Explicit: Plaudite gaudentes letique valete Quirites. / Finis Bucholicae
These verses, preceded by a prose preface to the Cardinal, are in MS.B.M.Harl.4088, fol.13v–18: see R. Weiss in Italia Medioevale e Umanistica II, 1959, p.361.
(fol.17v)
Incipit: Te tibi ve, extremem video perusina ruinam
Pr., with variants, G. B. Vermiglioli, Memorie di Jac. Antiquari, Perugia, 1813, pp.342–3
Montes,
Poems (fol.18v)
Rubric: Hymnus Aue Maris Stella
Incipit: Stella Maris feruentis aue, pietatis alumna
Rubric: De Laborioso Legum studio
Incipit: Legibus est finis nullus: mihi nulla laboris
(fol.19)
Incipit: Foelices Iani sonnos(sic): qui forte puellam
Rubric: In Ducem Mantellorum
Incipit: Innumere spumant pleno de pectore leges
(fol.19v)
Incipit: Me reuocat legis studium: sum mense decembri
Angelus Vadius,
Poems (fol.19v)
Incipit: Exemptem media de Pallados ęgide dicas
(fol.20)
Rubric: Antonii Vadii Epitaphium
Incipit: Ipse quod es: Lector: fuimus nos: tu quoque fies
Rubric: Disticum
Incipit: Dic rogo te Thyphis quoties symplegades intrat
Rubric: Responsum
Incipit: Vela cadunt, agimus remis ego pronus et hęrens
Rubric: Aliud Disticum
Incipit: Venerat ursus, aper, Patauii chimentus ad urbem
Rubric: Responsum
Incipit: Quae minus arrecta flaccent animalia cauda
(fol.20)
Incipit: Psitacus humanas sollers effingere voces
(fol.20)
Rubric: Epitaphium Bernardi Portii in Templo Mineru
Incipit: Portius hic puer est, tota defletus ab urbe
(fol.20v)
‘Panthagatus’ [the name, in Pomponio Leto's Academy, of Giovanbattista Capranica, bishop of Fermo 1478–84],
Poems Rubric: In Patriarcham
Incipit: Tempore si nostro debetur gloria furtis
Clearly against Cardinal Pietro Riario, Patriarch of Constantinople 1472–4: the poem names him ‘Petrus’
Rubric: In Petrum’
Incipit: Florat Saluiatus Petrum: Tirrhesia et Agnus
A satire left on the tomb of Cardinal Pietro Riario. See Luzio in Giorn. Stor. Lett. Ital. cit., 19, 1892, p.89
Rubric: In Eundem
Incipit: Quodque rapax paulus per septem condidit annos
(fol.21)
Rubric: L. Montagna ad Alphanum
Incipit: Nate adamante puer: spes sola Alphane tuorum
pr. Conestabili, op.cit., p.100
(fol.21)
Rubric: Ad Nocentiam
Incipit: Profer marmoreum speciosa Nocentia pectus
(fol.21)
Rubric: Tetrasticum Cynthii
Incipit: Phebus amat: gratiorque deus dat vulnera Daphne
(fol.21)
Rubric: Epigrammata comperta in agro veneto super urnam fictilem in qua erant ampulle binae: liquoris pretiossissimi ut creditur plenȩ
Incipit: Plutoni sacrum munus: ne attingite fures
Listed under Falsae in C.I.L. V.194*, as from Este. The earliest date given for the discovery is 1498. The ampullae apparently came later into the possession of Francesco Maturanzio - see Scardeone, De Antiq. Urbis Patav., Basle, 1560, pp.55–6; Vermiglioli, Mem. di F.M., cit., p.52.
(fol.21v)
Epigrams Rubric: Hadriani imperatoris de Amazonum pugna
Incipit: Ut belli sonuere tubę violenta peremit
See WIC 19768
Rubric: Xyterii Sidonii oratoris antiqui de pastoribus
Incipit: Almo: Theon: Thyrsis: orti sub colle pelori
WIC 830
Rubric: C. Caesaris
Incipit: Trax puer astricto Glacie dum ludit in Hebro
WIC 19369
(fol.21v)
Rubric: Epigramma Campeni
Incipit: Si tibi forma data est: quamuis dare numina possint
pr. J. Oeschger, Pontani Carmina, 1948, p.454 as a work of Pontano
(fol.22)
⟨N. L.⟩ Cosmicus,
Poems Rubric: De puero exposito canibus dilacerato
Incipit: Dilacerare pium potuit soror impia fratrem
Rubric: De eodem exposito
Incipit: Hic tegor expositus furtim miserabilis infans
(fol.22)
Incipit: I nunc perfacilis legi Poeta.
(fol.23)
Rubric: Epigramma quod aiunt inscriptum quondam Theatro Romae
Incipit: Postquam potentes nec verentes sumptum
Ausonius , XX.35–41, in same corrupt version as in Florence, Bibl. Laur. Ashb. 1732, which has a similar heading (identified by M.D.Reeve)
Inscriptions (fol.23)
Rubric: In Plebe oppidi Montoni in marmore
Incipit: D.M./C.IVLIO.C.F. CLV. PROCULO. TIFER/NIS
(fol.23v)
Rubric: In palatio Capitanei Perusi in Marmore
Incipit: DIVO ANTONINO. /.PIO./.C.EGNATIVS
C.I.L. XI. 1924 - MS.Perugia C.61 is cited
Rubric: In Neapoli compertum
Incipit: TIBI DEAE. BONAE. VNA.QVAE
(fol.23v)
Rubric: F. Maturantii Genethliacum Carmen in recens natum Iohanni Mari Aureolo filiolum. Amico incomparabili Incipit: Quid cessas mea Calliope: quid munera differs
(fol.25v)
Rubric: F. Varani Camertis Pon. Genethliaticum in recens natum Gaspari Camerti poet.AMICO. CHAR. Incipit: Quid cessas mea Musa? quid moraris
Rubric: (fol.28v) Hoc repertum fragmentum est in quodam codice vetustissimo: satis tamen mendoso ut cernere licet. Faxit deus ut opus integrum aliquando in lucem redeat
Incipit: Pondera peoniis veterum memorata libellis
Explicit: Nec non et sine aquis. /Hic deficit
ll.1–163 of Baehrens, Poetae Lat. Min. IV, no.46, where other MSS. containing only 11.1–163 are cited. Walther, in Alphab. Verzeichnis no.14226, cites further MSS.
Epigrams (fol.31v)
Rubric: Epitaphium uxoris Boetii per eam conditum
Incipit: Elpes dicta fui siculȩ regionis alumna
Walther, Alphab. Verzeichnis, nos.5352 and 7695
Rubric: Epigramma antiquum in eos qui docent aves loqui: aut auium voces imitantur
Incipit: Xeno loqui picas docet: Andreemo philomelas
(fol.32)
Rubric: Epigramma antiquum
Incipit: Vos equidem o pueri celestia regna videtis
A version of WIC 20804
⟨Guarino Veronese⟩ Rubric: De Septem Graeciae sapientibus
Incipit: Nomina septenum sapientum Graecia cantat
WIC 11938. In Epistolario di Guarino Veronese, ed. Sabbadini, II, 1916, p.266. See also Sabbadini, Classici e Umanisti cit., p.11, on MS. Trotti 373 fol. 31v
Rubric: Epitaphium platonis
Incipit: Ante alios castusque et iusti moris amator
WIC 1280
(fol.32v)
Rubric: Aliud
Incipit: Tellus membra sinu condit moribunda platonis
WIC 19103
Rubric: Populus Roma. in morte Romuli, his vocibus apud Ennium queritur
Incipit: Romule magne parens, ubi nunc es Romule: dic o
Rubric: Compertum in quodam codice vetustissimo
Incipit: C.IV. Caesar. M.T. Ciceronem ob eius egregias virtutes
An early example of C.I.L. VI.81*
Rubric: Excerpta satis utilia
(fol.32v–34)
Brief notes on Roman history up to Constantine Incipit: Troia condita fuit in ętate 111ª post creationem mundi II..D.C.XL.
(fol.34–36v)
List of wonders of classical Rome Incipit: Porte Urbis Romae. Porta Capena quae hodie dicitur porta Sancti pauli
Explicit: Theatrum C. Caesaris hodie domus Cardinalis Sabelli. Sic enim apud Suetonium inveni. Theatrumque summae magnitudinis Tarpeio monti accubans.
Cardinal Giovanbattista Savelli was created 1480, d.1498
(fol.37–8)
Rubric: De quibusdam poetis
Rubric: De Cognominis Impositione
Rubric: Corporum Agiles
Rubric: Excellentia Virorum Quorundam
Rubric: Quos Affectus Orationis Sequuti Sint Viri Doc.
Rubric: Infames Crudelitate
Rubric: Vitae Longituto (sic) Hominum Illustrium
(fol.38)
Rubric: Apollonius S.D.M.T. Ciceroni
Incipit: Ego te laudo et admiror
Rubric: Epistola Plutarchi
Incipit: Plutarchus Traiano Discipulo suo S. P. Modestiam tuam
Also in Bodl. MS. Add. C. 139 fol.276v. From the Ps.-Plutarch 's Institutio Traiani, in John of Salisbury 's Policraticus, Book V. See Bertalot on MS. at Parma, in Bibliofilia 38, 1936, p.78
(fol.38v)
Rubric: De Scipionibus
Incipit: P. Cornelius Scipio pater
(fol.39)
Rubric: Excerta (sic)
Incipit: Historia est testis temporum
Rubric: M.C. In cratione pro Scylla
Incipit: Roma sedes senatus
Dates given for the founding of Rome Incipit: Initium Romae secundum Hieronymum
(fol.39v)
Rubric: Eutropilus (sic) L(ibr)o p(rim)o
Incipit: Romanum igitur imperium
Rubric: Idem
Incipit: Romulus XVIII annos natus
(fol. 40)
Rubric: Augustinus Hieronymo presbitero. S.
Incipit: Sancte frate Hieronyme Consulens de his
Rubric: De dignitatibus et magistratibus Romanorum
Incipit: Primo fuerunt Romae reges. Ends
Explicit: fol.41v Manipulus cc./Turma xxx.
Inscriptions (fol.41v)
Rubric: Supra Pontem Anienis a Narsete constructum
C.I.L. VI. 1199b
(fol.42)
Rubric: Epitaphium antiquum Romae
Incipit: D.M./ Pauline Valerie. F.
Rubric: Epitaphium
C.I.L. VI.23942
(fol.42)
Poem Rubric: Pistor pueros alloquitur
Incipit: Qui pueri vultis ientacula ludere mecum.
Franciscus Mataratius,
Poems (fol.42)
Rubric: Ad Sipontinum
Incipit: Quae mihi misisti princeps tibi dona remitto
Rubric: In Insignia Xysti Pont.
Incipit: Sacra Ioui fuerat: sed sola oracla tenebat
(fol.42v)
Rubric: Ad Ill. Franc. Gonzagam
Incipit: I mea Calliope doctas ad principis aures
(fol.43)
Rubric: Ad Braccium Perusinum
Incipit: Quae nuper medii turbabat tempora veris
Pr. Vermiglioli, Poesie Inedite di Pacifico Massimo, Perugia 1818, p.125
Rubric: Epitaphium Matris Mataratii
Incipit: Hic ego sum vatum Genitrix tumulata duorum
pr. Vermiglioli, Mem. di F.M. cit. pp.8–9; Scrittori Perugini II, p.108
Rubric: Aliud
Incipit: Quid properas: consiste precor: breue perlege carmen
Pr. Vermiglioli, loc. cit.
(fol.43v)
Rubric: Gripho Balionus Urbini ducem alloquitur
Incipit: Dux vigila: placidamque iube procul esse quietem
pr. Vermiglioli, Poesie di P. Massimo cit. pp.126–9. This poem is also in MS.Vat.Urb.Lat.373 fol. 185v–188v
(fol.46)
Rubric: Ad formosiss. Adolescentem Epistephidem Coronatum Romanum’
Incipit: Clare Coronati Iuvenis spes magna parentis
(fol.46)
Fabula Aesopi Gellio recitata. Sic per Antonium Thebaldeum carminibus mandata Incipit: Frugibus in mediis foetus cassita fovebat
(fol.47)
Rubric: Philosophorum quorundam hereses
Incipit: Socrates Archelai discipulus
Also in MS. Vat. Lat. 8086, fol.4. See A. Campana in ‘Il Poliziano e il suo Tempo’, Atti IV Congr. Internaz. di Studi sul Rinascimento, 1957, p.216
(fol.48)
Inscriptions Rubric: In Auximo in Marmore
C.I.L. IX.5826
Rubric: In Perusia
C.I.L.XI.1944
(fol.48)
Ermolao Barbaro,
‘Corollari’ to Dioscorides' Pharmacorum Rubric: Hermolaus Barbarus Patritius Venetus Dioscoridem Medicum e Gręco Latinum reddidit. Cui et totidem addidit capitula ad maiorem auctoris declarationem
Incipit: De Saccaro. Saccarum laudatus ferebat india. fol.49 De Caera. Cęra Graece vocatur Ceros
Chaps.92–3 of Book II, pp.106v–7 in ed. of 1529.
(fol.49v)
Inscriptions (forged) Rubric: Epitaphium in agro Patauino
C.I.L. V.204*
Rubric: Edictum Romanorum ad Rubiconem
C.I.L. XI.30*
(fol.50)
Rubric: Martiani Nimirei Hecatosticum Carmen Ad Christum optimum maximum pro Cardinalis Senensis Salute
Incipit: Christe pater magno terris demissus olympo
The Cardinal of Siena was Francesco Piccolomini, cr.1460, later Pope Pius III.
‘F. Varanensis Camers pontifex’,
Poems (fol.51v)
Rubric: Ad eundem Martianum Nimireum
Incipit: Si potuit quondam chara pro coniuge vates
(fol.53)
Rubric: Tetrasticon
Incipit: Claudus habet Venerem. faber: est Vulcanus: habebor
Poems (by the same?) (fol.53)
Rubric: Disticon
Incipit: Vulcani duo sunt; hic Thuscus: Lemnius alter
(fol.53v)
Rubric: Disticon
Incipit: Frix ardet: dat vela: Helenam rapit: armat Atrides
Rubric: Ad Vrbini Ducem
Incipit: Conueniunt magnis si distica parva triumphis
(fol.53v)
Inscription Rubric: Epigramma antiquum In arcis Pisauri fundamentis inventum
in C.I.L. XI.6435, as from Ferrara
(fol.54)
Rubric: Tetrasticon Pontani ad Calabrum Ducem Incipit: Mense pluit toto: Martis spectacula Caesar
pr. Ceschger, Pontani Carmina cit. p.457
(fol.54)
Rubric: Tetrasticon Sotadicum
Incipit: Laus tua non tua fraus: virtus non copia rerum
WIC 10203
(fol.54)
Rubric: Disticon in Mulieres
Incipit: Quid levius pluma? pulvis: quid pulvere? ventus
A veriant of WIC 15828–30
(fol.54) (fol.54v)
Rubric: Disticon
Incipit: Nubere cerua cupit sed vult haec nubere ceruis
(fol.54v)
Inscription Rubric: Transtiberim in capite pontis Iudeorum est hoc epigramma peruetustum
C.I.L. I, 1007; VI, 15346.
(fols.54v–66)
Rubric: Illustrium Romanorum ep⟨isto⟩le quaedam haec sunt. Ex annalibus extracte quas in codice vetustissimo hoc titulo comperi
Incipit: Curius Caesari salutem. Nollem te mirari si ego
On such ‘letters’ see Sabbadini, Le Scoperte dei Codici Latini, I, 1905, p.175. Several of the same letters, from MS. Cesena Malatestiana Plut. Sin. I, 11, pr. in J. M. Muccioli Cat. Codd. MSS. Malat. Cesenatis II, 1780, pp.236–7.
(fol.68)
Rubric: Bertrando Ministro Aedis Pontificalis ab Concentu Pomponius sal.
Incipit: Petiisti: suavissime amicorum: qui ex illa tua Gallia Romae degunt: Si quȩ de vita Persii haberem
(fol.68)
Rubric: Vita Persii Poetae Fabio Persio L. Vitellio Coss.
Incipit: Aulus Persius Flaccus ante Pr. Non. Decembr. Volaterris natus
Explicit: praeter domos, villas et praedia
(fol.68v)
Rubric: Epitaphium Iohannis Antonii Quinterii Volscus
Incipit: Quid queris? positum; quę Gens? Quinteria. Nomen?
(fol.69)
Inscription Rubric: Epitaphium in via Appia compertum
C.I.L. VI, 10098.
(fol.69)
Rubric: Catonum Originis Series
Incipit: M. Cato Censorius: qui optimus senator
Inscriptions (fol.69v)
Rubric: In Basi statuae Q. Fabii Maximi Quae Aretii comperta est
C.I.L. XI, 1828
Rubric: In Basi Statuae C. Marii Aretij
C.I.L. XI. 1831
(fol.70)
Rubric: Epitaphii in agro sinuessano inventi
Incipit: D.M./ P. Atilio Rufo
Incipit: Sex. Valerius Mercurialis augur
Poems to Alphanus. (fol.71)
‘F. Angelus Spoletinus’ Incipit: Quaenam digna tuos facundia ferret honores?
pr. Conestabile, Mem. di A. Alfani cit. p.100–1
Rubric: Idem
Incipit: O Phoebo Cytharam tendere doctior
(fol.71v)
Rubric: Epigramma Io. Bap⟨tis⟩tae Ubaldi
Incipit: Evolat ad summas ventorum flatibus aedes
Daniel Francinus,
Poems Rubric: Pro Ill. Andriae Principe. F. Bautio
(fol.72v)
Incipit: Sta: lege quid possit Phoebi memorabile carmen
Incipit: Ille ego Franciscus Dux Andrius: inclytus haeros
(fol.73)
Incipit: Dux ego progenitus divorum a sanguine regum
(fol.73)
Rubric: Fausti ⟨Andrelini⟩ Poetae Forliuiensis Carmen: Ad Ludovicum Gonzagam Pontificem Mantuanum Incipit: Nobilis attalico fulget si regia luxu
See no.108b below (fols.149–51)
(fol.75)
Rubric: Episcopi Signini Carmen
Incipit: Si mihi centeno resonaret Apolline pectus
The author was probably M. Lucido Fazini , called Fosforo in Leto's Academy, cr. Bishop of Segni in 1482
Inscriptions (fol.75v)
Rubric: Comperto in agro Camerti
C.I.L. XI. 691*
Rubric: In Aede Sancti Angeli Perusiae
C.I.L. XI. 1926: MS.Perugia C.61 is cited
(fol.76)
Rubric: Epigramma repertum in Ponte S. Angeli Romae: tempore D. Innoc. pp.VIII
Incipit: Pressa tribus dominis uixisti roma superbis
(fol.76)
Rubric: Laurens de Nicolactiis Rheatinus Ad Alphaenum Severum
Incipit: Quod tibi pro tanto referam modo munere grates
(fol.76v)
Rubric: Fratris Baptiste ⟨Spagnoli⟩ Mantuani Carmelitae ad Falconem Sinibaldum Aegloga: Colloquutores Candidus et Faustulus. Candidus auctoris personam gerit: conqueritur sibi et gregi non esse prosperam fortunam in Latio Incipit: Faustulus: Candide. quo casu patriis procul actus ab oris
In Omnia Opera Bapt. Mantuani Carmelitae, Bologna 1502; Ecloga IX, fol.xxiv–xxivv.
(fol.80)
Inscription Rubric: In Lusitania hispaniarum Provincia supra quendam pontem.
C.I.L. II. 761
(fol.80)
⟨Ant. Thebaldeus?⟩ Rubric: Epitaphium Illustris Comitis Hieronymi
Incipit: Heu ne quis rebus ponat sua uota secundis
For Count Girolamo Riario, assassinated April 14 1488. Apparently another version of Tebaldeo's ‘De Morte comitis Hieronymi’; see Pasquazi, Rinascimento Ferrarese cit., pp.35, 110, 115.
Baldassar Masserius,
Poems (fol.80v)
Rubric: De Nauicula Fluctuanti
Incipit: Dü: precor ut fesse puppi fessoque regenti
(fol.81)
Rubric: De Nauicula portu potita
Incipit: Iam tandem rapido fugit mea pinus ab aestu
(fol.81v)
Rubric: Tetrasticon
Incipit: Arcanum fragili charte committere quicquam
Rubric: De Quartana
Incipit: Quae sub sole iacet gens, in tres diuidat omnes
Rubric: De Dedali volatu
Incipit: Defecit medio cursu, puer Icarus audax
(fol.82)
Rubric: Ad Laurentem
Incipit: Tota tibi studiose dies, nec inutile tempus
Rubric: De Sexto et Hila furibus
Incipit: Sextus Hilasque suis complerant omnia furtis
Rubric: Epitaphium pro F. Philelpho
Incipit: Marmore in hoc recubans, nihil esse a morte philelphus
Rubric: Ad Io. Bentiuolum
Incipit: Ecce fauentinas it pugnaturus ad arces
(fol.82v)
Rubric: Idem
Incipit: Quod tantus sacram fuerit concursus in aedem
Rubric: In Natalem christi optimi maximi
Incipit: Haec dies: haec est veneranda cunctis
(fol.83v)
Rubric: In Galbulam quendam orantem
Incipit: Queritis oraret pleno dum Galbula circo
Rubric: Epitaphium: pro Columbino
Incipit: Me verona tulit: paphi mihi mite dederunt
(fol.84)
Rubric: Hymnus ad Almam Dei parentem
Incipit: Diua regnatrix Generosa poli
(fol.85)
Rubric: Disticon
Incipit: Mendaces, stultos, indoctaque pectora uita
Incipit: Pauperibus: miserisque dari sua prandia primus
Rubric: Ad Daphnidem
Incipit: Coelicolas aluis precibus sine fine fatiget
Rubric: Ad Eundem
Incipit: Colla niues superant: aurum: coma: marmora pectus
(fol.85)
Rubric: An. Volscus. Ad Innoc. VIIJ. Summum Pontificem
Incipit: Res romana perit, Iam dudum maxime regum
(fol.86v)
Rubric: Petrus Fortis
Incipit: Insubres populi flere licet: dies
On the death of Galeazzo Maria Sforza in 1476
(fol.86v)
Rubric: P. Fortis
Incipit: Lascivi procul hinc pueri: procul este puellȩ
(fol.86v)
Rubric: Thamira
Incipit: Et Phoebum et Musas, et Cirrham, et Laurea serta
(fol.87)
Rubric: Epigramma sine auctoris nomine Repertum Romae in Palatio apostolico
Incipit: Pulsa diu terris et inani nomine virtus
(fol.87)
Rubric: Fabella phaedrae
Incipit: Vulgarem solitus Venerem conducere Myrrho
(fol.87)
Rubric: De Caesare
Incipit: Caesar ut Hesperio pepulit de Littore magnum
(fol.87v)
Rubric: De Pompeio
Incipit: Pompeius post tot bella illustresque triumphos.
‘B⟨attista⟩ Fiera Medicus’,
Poems On the group of poems by Fiera in our MS. see C. Dionisotti in Italia Medioevale e Umanistica I, 1958, pp.403–4; he says this was the dedicatory poem of Fiera's De Coenis
(fol.87v)
Rubric: Ad Cardinalem S. Georgii [Raffaele Riario]
Incipit: Si cui delitias iocosque nostros
Rubric: Ad amicos quoscumque et ad Apollinem
Incipit: Si quis es antiqui pia quem convincat amici
(fol.88v)
Rubric: In Domo Cardinalis S. Clementis
Incipit: Stet Domus haec donec fluctus formica marinos.
WIC 18621. The cardinal is probably Domenico della Rovere, cr. 1479, d.1501.
(fol.88v)
Incipit: Amplexus uirides frondose virginis artus
A variant of the poem ‘In Daphnem’ on fol.119; pr. del Lungo, op.cit. p.548.
B. Fiera,
Poems (fol.89)
Rubric: Ad Ciprianum Nomaium Carmen
Incipit: Claram sydereo nitore flammam
(fol.89v)
Rubric: Mario Fiera puerorum flosculo
Incipit: O, qui flosculus es iuvenculorum
(fol.90v)
Rubric: In agro Caetano in Marmore
C.I.L. X. 6087
(fol.90v)
Rubric: F. Mataratius ad Alphenum
Incipit: Si pridiana hodie potes esse obsonia mecum
(fol.91)
Rubric: Tetrasticon Montis loquitur Monedula
Incipit: Surripui Calamum: Montes mihi fata minatur
(fol.91)
Incipit: Quod decet ingenium nobis Alphene dedisti
pr. Conestabili Mem. di A. Alfanicit., p.101
(fol.91)
Rubric: Epigramma pervetustum In templo olim primigenię Fortunae apud Preneste
C.I.L. XIV. 2852
(fol.91v)
Incipit: Liuor edax rabido medicum qui dente lacessit
(fol.91v–109)
Inscriptions A collection of Latin inscriptions mostly from Italy, but with a few from Dalmatia, Germany, France and Spain, in no special order, probably selected from a sylloge of Fra Giocondo's, or one deriving from him, for it includes two inscriptions from Nîmes: C.I.L. XII. 3236 and 4027 and two from Stimigliano, C.I.L. IX, 4792 and 4816 (fols.100–100v, 102v–3) which appear first in his collections. Many of the inscriptions, such as the Arch at Ancona, C.I.L. IX. 5894 (fol.94v), the aqueduct at Athens, C.I.L. III.549 (fol.99) and the false ‘Tabula aerea’ at Padua, C.I.L. V.202* (fol.106v) first appeared in the collections of Ciriaco d'Ancona. On fol.99 C.I.L. VI.20201 is entitled ‘Romae in domo D. Coronati’.
(fol.109v)
Pontano,
De Cola Pisce Rubric: ‘Pontani Carmen de quodam Cola qui Piscis cognominabatur excerptum ex opere eius’ beg: , ends : . It is ‘’
Incipit: Haec pistrix. Sed quo celi sub sydere natum
Explicit: (fol.111v)In ponto degit vitam: et fatum equore clausit
From Urania, Bk.IV; in his Opera, ed. Basle 1556, Vol.IV, pp.3036–40.
(fol.111v)
Rubric: Epistola Politiani in laudem Fratris Mariani Genezanensis ordinis heremitarum Incipit: Angelus Pol. Tristano chalcho suo. S.D. Scribis Marianum Genezanensem theologiae
Explicit: non desideret. Vale xi Kl. Aprilis MCCCCXC.
Pr. in Angeli Politiani Opera, Basle 1553, pp.52–3 but dated MCCCCLXXXIX.
(fol.112v)
Rubric: F. Fiani de Contemnendis opibus et diligenda paupertate Carmen
Incipit: Ascendat quicumque velit fastigia foelix.
WIC 1566, also in MS.Berlin Hamilton 458, fol.26v: see Mommsen in Jahrb. K. Preuss. Kunstsammlungen 4, 1883, p.81.
(fol.113–118)
Inscriptions A collection of Latin inscriptions (and one in Greek, from Delphi, fol. 118) mostly from Italy, in no special order, probably largely deriving from Fra Giocondo. Including:
fol.113v
Rubric: Antiquum Tetrasticon in basi Nimphae cuiusdem dormientis. Nunc in hortulo Cardinalis S. Clementis
C.I.L. VI, 3e*
fol.114
Rubric: Ignotus mihi locus
C.I.L. VI. 1702, repeated correctly on fol.143v as in S. Basilio, Rome
fol.114v
Rubric: Epigramma recens Patavii factum
C.I.L. VI. 3m*
fol.116
Rubric: In ignoto mihi loco
Incipit: D.M.S.L. Asconio Elpinchano Sodal. Titi.
Language(s): Latin and Greek
Angelus Politianus,
Poems (fol.118)
Rubric: Epi. De Agello
Incipit: Non ager hic oleę, non frugum aut fertilis uuę
First printed by Perosa in Studi in on. U. Paoli cit., p.550, from this MS. See no.2c above
(fol.118v
Rubric: In Puellam
Incipit: Vidit ut hanc liuor faciem: si carpere non est.
Also on fol.3v. First printed by Perosa, loc. cit., from this MS.
Rubric: In Puellam
pr. del Lungo, op.cit. p.153
Rubric: Ad Fures
pr. del Lungo, p.546
Rubric: Ad hirundinem nidificantem sub Medea statua
pr. del Lungo, p.546
Rubric: De Lecto meretricio e Lauru
pr. del Lungo, p.547
Rubric: De Lauro securi caesa
pr. del Lungo, p.547
Rubric: Disticon
pr. del Lungo, p.547
Rubric: In olleam vitibus implicitam
pr. del Lungo, p.547
(fol.119)
Rubric: In Daphnem
pr. del Lungo, p.548. See also fol. 88v above.
(fol.119)
Rubric: Testamentum militare repertum in antiquiss. lapide
Incipit: K.lis sext.lis L. Manlio et Q. Torquato cons.
Repeated, with variants, on fol.174v
Rubric: Supplicatio antiqua
Incipit: Quom ante hos dies Coniugem et filium ammiserim (sic)
ends fol.119v. Rest of page, and fol.120, left blank.
Copied in later by the same scribe.
(fol.121–143v)
Inscriptions Collection of Latin inscriptions, in two sections, apparently copied at different times.
(fol.121–135 beg.)
Inscriptions from Rome. Many of these derive from a late 15th cent. version of the Sylloge Signoriliana. On fol.127: ‘Epigramma in urna repertum et mihi carissimum’ beg: D. M. T. Venoni Feliciani. Some have unusual titles: fol.125 ‘In Sancto petro in vincula Romae. et nunc est in orto Cardinalis S. petri ad vincula apud S. ap⟨osto⟩eum’, C.I.L. VI. 1770; fol.131v: ‘In portion domus de meximo’ for C.I.L. VI. 21714 and 22712; fol.127v: ‘Apud domum Alexandri de Schiacijs’ for C.I.L. VI. 471 and fol.128 ‘Apud domum petri de Cosciariis de urbe’ for C.I.L. VI. 2174 appear in Peutinger
(fol.135–143v)
Miscellaneous inscriptions including groups from Benevento (fol.135–136v), Capua (fol.138v–140) and Rome (fol. 140v–143v). The Benevento and Capua inscriptions may be selections from a version of Giocondo: they appear in the same order as in his sylloge in MS. Laur. Ashb.905 with a few additions and variants on titles. The Roman collection has debts especially to Giocondo, but individual features, e.g. the title, fol.141v, ‘In domo d. Barth. de Cambiis’, for C.I.L. VI 13351. On fol.143v the title ‘In domo episcopi R. D. Nicolai franchi parentini’ for C.I.L. VI. 8508 dates this collection between 1477–85. On fol.140v is an early appearance of C.I.L. 23210–1 as ‘In nobili viridario R. Cardinalis S. Petri ad Vincula Transtiberim’.
Antonius Thebaldeus,
Poems (fol.144)
Rubric: Ad Venetos
Incipit: Quid iuuat Adriacum consternere classibus aequor?
Probably a version of the poem ‘In Venetos’ found in Tebaldeo's autograph. MSS.Vat.Lat.3389 fol.22 and Estense 681 fol.183 which begins: Quid iuvat Heridani consternere classibus undas. See Pasquazi, Rinascimento Ferrarese cit. pp.111, 118
Rubric: Dum Venetum turme uiuaria lata pererrant
In V.L. 3389 fol.28
Rubric: Ad Herculem Estensem
Incipit: Sunt qui triste putent omen, quod fulminis ictu.
In V.L.3389 fol.22v
Rubric: Epitaphium Federici Ducis Vrbini
Incipit: Hic feltrense decus memorabilas (sic): gloria pacis.
In V.L. 3389 fol.88v
(fol.144v)
Rubric: Uxor Mag⟨nifi⟩ci Roberti Ariminensis conqueritur de morte mariti et patris qui eodem die obierunt
Incipit: Lux eadem rapuit patrem: rapuitque maritum.
Pr. Pasquazi, op.cit., pp.155–6 from MS.Ferrara 395. Roberto Malatesta and Federico da Montefeltro, Duke of Urbino, both died in Sept.1482
Rubric: R. Cardinali Franc. Gonzagae
Incipit: Nox erat et densa coelum sub nube latebat
In V.L.3389 fol.25v
(fol.145)
Rubric: Alphonso Duci Calabriae
Incipit: Laeta dies tandem nostrae se prebuit urbi
Variants in V.L. 3389 fol.26, quoted by Pasquazi, pp.33–4
Incipit: Olim roma suo rexit moderamine terras
V.L. 3389, fol.27v
Rubric: Ad Gigantem equum
Incipit: Seu te Nereides liquidis aluere sub undis.
MS.Estense 681, fol.120; V.L. 3389 fol.24v has a different version
(fol.145v)
Rubric: Alphonso Duci Calabriae
Incipit: Quo vigor ille abiit? quo magna potentia? quo nam
Rubric: Ad Eundem
Incipit: Duxisti thusca claros de gente triumphos
(fol.146)
Rubric: Epitaphium D. Leonelli de Corrigia
Incipit: Hac iacet armorum ductor Leonellus in urna
Another version, beg: Scire cupis qui sim? apparently in Vat. Lat. 3389 fol.79v
Rubric: Epitaphium Phyllidis
Incipit: Hic tegitur phyllis: casum si queris acerbum
Rubric: Io. Pico prothonotario Mirandulensi
Incipit: Sepe rogas aliquid mittam tibi Pice legendum
Variants in V.L. 3389 fol.14v, quoted by Pasquazi, pp.32–3
(fol.146v)
Rubric: Ad Marcum hermafroditum
Incipit: Cum tibi sit cunnus: cum sit tibi mentula Marce
Rubric: Lucae ripae pręceptori suo
Incipit: Errat et argutos nescit discernore cantus
V.L.3389 fol.22
Rubric: Iuliae amicae suae
Incipit: Candida dum premerem nostris tua colla lacertis
V.L.3389 fol.6v; Estense 681 fol.32v
Rubric: Ad quendam philosophum
Incipit: Quotidie logices dubiosa enigmata soluis
(fol.147)
Rubric: Ad Flaccum
Incipit: Donec eras paruus cerealia dona petebas
Estense 681 fol.28
Rubric: De Glaucia doctore legum
Incipit: Dum parat impubem praecidere glaucia sestum
Pr. Pasquazi, p.196 from V.L.3389 fol.65
Rubric: Mattheo Boiardo Comiti
Incipit: Componis satyras: arguta epigrammata condis
V.L.3389 fol.12; Estense 681 fol.24
(fol.147v)
Rubric: Epitaphium Ludoucici Sandei
Incipit: Hoc ego candenti Ludoucicus marmore claudor
Rubric: Ad Zoilum loquacem
Incipit: Qui fueras tota mendax notissimus urbe
Estense 681 fol.20v
Rubric: De Leone qui interfecit puellam
Incipit: Dum tetro fureret clausi Leo carceris antro
Estense 681 fol.20
(fol.148)
Rubric: Ad Herculem Estensem
Incipit: Non rota fortumae: non seua potentia mortis
V.L. 3389 fol.76v; Estense 681 fol.113
Rubric: Ad Io. ruffum forliuien(sem)
Incipit: Dum septena tibi celebrantur culmina Romae
Pr. Pasquazi, pp.153–5, from MS.Ferrara 395, with variants
(fol.149)
Rubric: L. Harmonius Puteolanus Mag⟨nifi⟩co Nestori Maluitio equiti Hyerosclimitano. S.P.D.
Incipit: Meum semper ab ineunte actate
Letter sending Malvezzi the poem which follows
(fol.150)
Rubric: Fausti [Andrelini] Poetae Forliuien(sis) De XIIm articulis fidei: et laudibus poetarum ad diuum Ludouicum Gonzagam Principem Nantuanum. Carmen
Incipit: Nobilis athalico fulget si regia luxu
This poem is also on fol.73–5, where it is correctly dedicated to the Bishop of Mantua Lodouico Gonzaga, or.1483, who was Andrelini's patron. The poem, and the letter preceding it, were first published in Rome on June 19 1484 – see C. Dionisotti ‘Miscellanea Umanistica Transalpina’ in Giorn. Stor. Lett. Ital. 110, 1937, pp.280–1
(fol.152)
Rubric: Faustus ad D. Ludouicum Gonzagam Principem Mantuanum
Incipit: Annua versatis mandantur semina sulcis
(fol.152v)
Antonius Thebaldeus Ferrariensis,
Letter Rubric: Magnanimo ac inuictissimo Ductori Alphonso Aragonio Calabriae Duci
Incipit: Cum superioribus diebus infelicissima Italiae regna
Pasquazi, op.cit., pp.172–3, in note, from MS.Ferrara 395 fol.23v–24
(fol.155)
Antonius Thebaldeus Ferrariensis,
Sonnet Rubric: Ad Italiam
Incipit: Che fai? che pensi? a che stai pigra e lenta?
Pr. Pasquazi pp.177–8, in note, from MS.cit fol.27.
Language(s): Italian
(fol.155v)
Letter of Giovanni Mocenigo, Doge of Venice, to Pope Sixtus IV ‘Summo Pontifici’ Incipit: Accepimus breue Stis V. ea qua decuit
Explicit: auctoritas consenserit, suaserit, concitarit
Pr. F. Longo in Arch. Stor. Ital. Ser.I, Vol.7, Pt.I (1843) pp.272–7, with address and date ‘Venetiis, Idibus Januarii, 1482’
(fol.158v)
⟨Antonius Thebaldeus⟩,
Poem Incipit: Huc ades et laceros ferraria solue capillos
Ends fol.160: In the autograph Estense MS. of Tebaldeo's poems, fol.142; see Pasquazi, op.cit., p.116.
On leaves originally left blank a number of contemporary additions were made:
By an unknown scribe, fols. 160v-173
Tranquillo Tamyras,
Poems Preceded by two dedicatory letters:
(fol.160v)
to Fernando de Acuña, Viceroy of Sicily [1488–94]
(fol.161)
to Alfonso Cherillo, Bishop of Pamplona [1473–91]
(fol.161v)
Rubric: Ad Lectorem
Incipit: ⟨D⟩esine Lector in hunc ungues armare libellum
Beginning of the first book of poems; a collection of epigrams, several of them addressed to members of Pomponio Leto's Academy in Rome: Agostino Maffei, Parthenius, etc.
(fol.168v)
Rubric: Tranq. Thamyre Amor Ignitus: Ad Lysam
Incipit: ⟨T⟩e cecum: puerum: nudum: plumisque volantem
The second book of poems, all to Lysa. End fol.172v
(fol.173)
Rubric: Epitaph: Alfonsi Cherilli Epis. Pampil.
Incipit: ⟨U⟩t caderet pietas. probitas: Astrea: fidesque
Rubric: Aliud
Incipit: ⟨N⟩e quid in humanis sineret mors improba tutum
By a second unknown scribe, fol.174–175v.
(fol.174–174v)
Inscriptions Inscriptions from North Italy: Lodi, Ravenna, etc. copied with care, in capitals, and a ‘Testamentum’, already copied on fol.119 where this scribe makes a cross-reference
(fol.175)
Rubric: Ex Codice Vergilii peruetusto olim Reseruato in In (sic) Bibliotheca illa celeberrima arcis Ticinensis, quam Diuus Galeaz. mediolan. Dux Magnis sumptibus instaurauerat. In presentia vero apud virum Nobilem Antonium Pyrrhum papiensem conseruatur. Qui quidem Codex olim fuisse dicitur Illustris Poet Francisci Petrarch
Incipit: Laurea propriis virtutibus illustris
Copy, probably not direct, of Petrarch's note on Laura and of others by him, including the 3 distichs for Simone Martini's painting, from the pages added to his Virgil, now MS. Milan Ambros. A.49. See facsimile: Francisci Petrarcae Vergilianus Codex ed. G. Galbiati, Milan, 1930. The MS. came into Antonio Pirro's possession when the Ducal collection was dispersed.
By B. da S. Casciano di Pisa, possibly in Pesaro. A Simone di Ser Bart. da S. Casciano di Pisa was in Pesaro in mid 15th cent., see documents listed in Mazzatinti, Inv. delle Bibl. d'Italia, 35, pp.135–6; 37, p.96.
(fol.173)
Rubric: Foeminam infelicem dicat
Incipit: Cineres et ossa Laudaci
Explicit: F.F.F.F.F./ feno. fame. furor. fetore. fortuna./ per me B. de S.cto Cass.o pisar.
Final rubric: Verius fortasse. Foemina: Forte: Futuens: Fatum: Finiuit. Io. Bonavolius
A fuller version than in C.I.L. VI 43* or X.195*
(mid.fol.175v–179v)
Inscriptions Copies of Latin inscriptions, mostly in capitals, including groups from Nola, Terni, Teanc etc.
By Io. Bonavolius, i.e. the poet Giovanni Buonavoglia or Benevoli of Mantua, secretary to Giovanni Sforza of Pesaro from c.1489, on whom see E. Rostagno in Bibliofilia I, 1899–1900, pp.145 ff. (reproduction of Buonavoglia's hand on p.165) and 186 ff; Luzio-Renier in Giorn. Stor. Lett. Ital. cit. 42, 1903, pp.109–11. He wrote a signed addition on fol.173, see above, and, on fol.173v:
Rubric: Beneventi
Incipit: Infoelix fatum: Prior debui mori Mater
Rubric: Hieronymi Savonarolę Ferrariensis Epith.
Incipit: Hieronymus Savonarola Divi Dominici Flamen non Pius. sed flamma impia
Rubric: Idem
Incipit: Quis iacet hic? scelus est: Nomen date, foemina? vel vir?
Rubric: In Alexandrum sextum Pont. Max
Incipit: Sola hominis facies inerat: Mens effera: Nunquam.
He also wrote marginal additions on fols.34 and 35.
By a third unknown scribe
Inscriptions (fol.173v, below)
Copy of inscription at Milan, C.I.L. V 5795, with unusual title
(fol.180–180v)
Copies of inscriptions from South Italy: Salerno, Puteoli, Naples etc, some of them uncommon, but including a repetition, less full, of the falsified one on fol.173. This scribe also wrote a marginal addition on fol.90v.
By a fourth unknown scribe, or by the same third
(fol.180v mid 1st column and 2nd column)
Inscriptions Further inscriptions from S. Italy, including a recent one on Maria, daughter of King Ferrante I of Naples [d.1460] and two from Pontano's collection: one, C.I.L. X.196*, probably an adaptation by him of an ancient one. See R. Filangiari di Candida ‘Il Tempietto di G. Pontano in Napoli’, Atti Accad. Pontaniana 56, 1926 pp.134–5.
lower margin of fol.90v.
Distich Incipit: Ex vitio invitium: in flammas ex igne reversa es.
Version of an anonymous epitaph on Pope Alexander VI. See M. Sanuto, Diarii, V, Venice, 1881, col.95. A contemporary addition.
Further additions were made in the course of the 16th century:
(fol.181)
Rubric: In nomine domine nostri Iesu Christi Incipiunt epistole Domini P.F.M.P.P.M.D.XL[?]
Incipit: Aurelius S.S.S.P.D./ Superioribus diebus quum Brundisium contulissem
Explicit: Vale V. Idus octobris / Trebatius S.S.S.P.D.
(fol.184)
Rubric: Fortuna ad paulum iii pont. Max.
Incipit: Aetherei pars magna poli, terrque potestas
Ends fol.185.
(fol.186v)
Rubric: Ad diuum Nicolaum
Incipit: Hinque (sic) cyreos age diua saltus
Explicit: fol.187v Urbe frequente. /Finis. / Peruenti (sic) ad ecclesiam hec ex trium puerorum ore perueniunt carmina
(fol.192–3)
Inscriptions,
from churches in Pesarc, dated between 1514–1539.
(fol.193v)
Letters Copies of two letters in Italian: from Francesco Sforza in Vimercato to Giovanni da Tolentino and the Citizens of Cremona, dated Feb.25 1450, with news of the rising in his favour in Milan on the previous day; from Sveva Sforza Countess of Pesaro, in Parma, to the citizens of Pesaro, sending the same news, dated ‘penultimo februarii 1450’
Language(s): Italian
(fol.197v)
Verses Rubric: angramma (sic) Federico Ubaldini Urbinate
Rubric: sub statua Adonidis et Veneris in reditu M. Antonii Column triumphanti
Rubric: In tumulo Octaviani Vbaldini Tuberti Cardinalis fratris Isabella Accorambona uxor