A catalogue of Western manuscripts at the Bodleian Libraries and selected Oxford colleges

MS. Lat. th. d. 13

Summary Catalogue no.: Not in SC (late accession)

Works of Ioannes Hagen de Indagine and others

Physical Description

Form: codex
Support: paper; fabric tab dividers at the opening of each work
Extent: ii (modern endleaves) + 366 (foliated 3–368) + i (modern endleaf)
Dimensions (leaf): 216 × 157 mm.
(except for fols. 172–185)

Binding

Pulpboard lined with marbled paper and backed with white leather, 18th or 19th century.

History

Provenance and Acquisition

Charterhouse of Salvatorberg. Some booklets are autographs of Ioannes Hagen de Indagine, dated 1457, 1458, 1459, 1460, 1468. These correspond to his periods of activity at Erfurt: 1440–54, 1457–60, and 1467–1475 × 76. Examples of his script also appear in MS. Hamilton 46, MS. Hamilton 48, MS. Hamilton 49, MS. Hamilton 54, and MS. Hamilton 57. Inscribed, ‘Ad Carthusiam Erford’ (head fore-edge, 16th century?); ‘Cartusiæ Erford’ (fol. 1r, 17th or 18th century). Not identifiable in the medieval catalogue.

Messrs. Puttick and Simpson, 6 November 1878, lot no. 284. Sale catalogue listing pasted to an endleaf alongside a clipping from an unidentified newspaper on the ‘Death warrant of Christ’, a piece that ran in several American publications in 1866.

Purchased, 1929: notice in Oxford University Gazette (5 March 1930), p. 397.

MS. Lat. th. d. 13 – Part 1

Contents

Language(s): Latin

(fols. 3r–15r)
Rubric: Verus modus meditandi passionem domini nostri ihesu cristi
Incipit: Gracias tibi ago dulcissime domine ihesu criste pro tam stupendo et mirando facto⸝ opere uidelicet nostre redempcionis
Explicit: dirigas. et ad conspectu glorie tue misericorditer me peruenire concedas Qui vi.

Arranged around the canonical hours.

(fols. 15r–21v)
Ioannes Hagen de Indagine, De meditatione deuota
Rubric: Incipit deuota oracio peccatricis anime que pro peccatis suis se non confidit deo posse sola satisfacere. ideo humiliter confitetur et postulat cristi et sanctorum merita et suffragia.
Incipit: Domine sancte. pater omnipotens. eterne deus. qui post ruinam angelorum. hominem de limo terre ad ymaginem et similitudinem tuam creasti.
Explicit: neque hic neque in futuro umquam ualeam separari Qui cum patre et spiritu sancto uiuis et regnas deus per omnia secula seculorum Amen.
(fols. 21v–27r)
Rubric: Incipiunt deuote graciarum actiones ad dominum deum pro singulis beneficiis ab eo receptus
Incipit: Domine sancte. pater omnipotens. eterne deus. qui coequalem et consubstancialem et coeternum ante omnia secula ineffabiliem filium
Explicit: Et intercedente beata uirgine maria cum omnibus sanctis nobis cum ipsis uitam sempiternam Amen.

For other MSS. see Leroquais, Livres d’Heures, II.401.

(fols. 27v–28v)
Prayers to the Virgin Mary and John the Divine
Incipit: O intemerata et in eternum beneficta. singularis atque incomparabilis uirgo
Explicit: ab omni malo custodiant⸝ et ad uitam eternam perducant Qui uiuis.

pr. Leroquais, Livres d'Heures, II.336.

Physical Description

Form: codex
Support: Paper, watermark three hills, cross and star, cf. Briquet no. 11819.
Dimensions (written): 160 × 105 mm.

Collation

1(14), 2(14) (13, 14 canc.)

Layout

28 long lines

Hand(s)

Gothic cursiva

History

Origin: 15th century, second half

MS. Lat. th. d. 13 – Part 2

Contents

Language(s): Latin

(fols. 29r–109r)
Ioannes Hagen de Indagine, De timore mortis
(fols. 29r–30v)

Prologue

Rubric: Homo creatus ut deum cognosceret ac possideret et in eo delicitatem perpetuitatem et gloriam haberet
Incipit: Doctor gentium uas electionis
Explicit: in ordinata eorum conuexione
(fols. 30v–31v)
Rubric: Secundus prologus. Homo creatus ut deum cognosceret ac possideret et in eo felicitatem perpetuitatem et gloriam haberet
Incipit: Noli metuere iudicium mortis. Beatus Augustinus In libro de cognicione vere vite capitulo primo.
(fols. 32r–109r)
Rubric: Noli timere iudicium mortis⸝ quia deus sic statuit querentibus hominem semel mori ¶ secundum apostolum primum
Incipit: Noli metuere iudicium mortis. Cum prohibicio hec sit diuine auctoritatis.
Explicit: Ad que eam introducere digneris rex glorie dominus fortis et potens ihesu criste cum patre et sancto spiritu eternaliter glorificandus Amen.

On fol. 105r in red is ‘Nota has rubricas et hos titulos supranotatos dictauit frater Iohannes Indagis et superaddidit eos ad presentem tractatum. pro clariori intelligencia.’

Physical Description

Form: codex
Support: Paper, watermark steer's head, cf. Briquet nos. 14553–5..
Dimensions (written): 145 × 100 mm.

Collation

1(12)–6(12), 7(10) (1 canc.) Quires signed a–g on the bottom left corner of first leaves.

Layout

35 long lines

Hand(s)

Gothic hybrida

History

Origin: 15th century, second half ; German, Erfurt (?)

MS. Lat. th. d. 13 – Part 3

Contents

Language(s): Latin

(fols. 110r–125v)
Ioannes Hagen de Indagine, Tractatus breuis de confessione
Rubric: De confessione
Rubric: In nomine domini ihesu cristi Incipit tractatus breuis de confessione
Incipit: Accipite spiritum sanctum⸝ quorum remiseritis peccata⸝ remissi sunt eis⸝ Io xx. ¶ Per hec uerba cristus sacramentum confessionis instituit
Final rubric: Explicit tractatus … finitus est erffordie in carthus. anno 1460 post dominicam reminiscere.
(fols. 126r–129r)
Ioannes Hagen de Indagine, Tractatus diuersarum quaestionum
Incipit: Queritur utrum habens a proprio sacerdote licenciam confitendi possit confiteri alicui non habenti exercitium iurisdictionis spiritualis
Explicit: dat ius absoluendi et non est reprobata.
(fols. 129v–137v)
Ioannes Hagen de Indagine, Breuis tractatulus de irregularitate
Rubric: In nomine ihesu cristi incipit tractatus breuis de irregularitate
Incipit: Capitulum primum. Quicunque hanc regulam secuti fuerint pax super illos⸝ et misericordia⸝ et super israhel dei ad Galathos sexto⸝ sanctus apostolus dominico spiritu illuminatus⸝ uolens
Explicit: et populus edificetur per cristum dominum nostrum amen.
Final rubric: explicit erffordie in carthn. anno 1.4.6.0. in die post .....
(fols. 138r–151v)
Ioannes Hagen de Indagine, Tractatus de gradibus caritatis
Rubric: In nomine ihesu cristi Incipit de gradibus caritatis
Incipit: Ambula coram me et esto perfectus et ponam fedus meum inter me et te et multiplicabo te nimis dixit Dominus ad Abraham ut legitur gen. XVII. Et quia abraham est pater
Explicit: ut per ipsum saluemur nunc et in eternum per ihesum cristum Amen.
Final rubric: Explicit de gradibus caritatis tractatulus anno 1468 in carthus. prope erffordiam.
(fols. 152r–167v)
Ioannes Hagen de Indagine, Tractatus de cessatione diuinorum
Rubric: In nomine domini nostri ihesu cristi incipit tractatus de cessacione diuinorum etc.
Incipit: In salicibus in medio eius suspendimus organa nostra psalmo CºXXXVIº⸝ intitulatur psalmus pro ieiunia⸝
Explicit: pace in deo perpetuum letetur prestante domino nostro ihesu cristo benedicto in seculorum amen.
Final rubric: Explicit in die lini pape et martyris anno 1457.

Followed by a note (fol. 167v) of the author addressed to a ‘reuerende domine decane et doctor’, at whose request the work was written.

(fols. 168r–169r)
Ioannes Hagen de Indagine
Incipit: Dominus noster ihesus cristus per suam piisimam misericordiam

Physical Description

Form: codex
Support: Paper, watermarks three hills and cross, cf. Briquet no. 11787, steer's head, cf. Briquet no. 14871.

Layout

30–35 long lines

Hand(s)

Gothic cursiva; Ioannes Hagen de Indagine.

History

Origin: 15th century, second half (c. 1460–71) ; German, Erfurt

MS. Lat. th. d. 13 – Part 4

Contents

Language(s): Latin

(fols. 172r–185v)
Ioannes Hagen de Indagine, Tractatus de transitu unius religionis ad aliam
Rubric: Tractatus de transitu unius religionis ad aliam
Incipit: Neque deserentes collectionem uestram sicut est consuetudinis quibusdam
Explicit: et detur occasio intelligendi multa ...... similia

Physical Description

Form: codex
Support: Paper, no watermark visible.
Dimensions (leaf): 215 × 145 mm.

Collation

one quire of twelve

Layout

45 long lines

Hand(s)

Gothic hybrida

History

Origin: 15th century, second half ; German, Erfurt (?)

MS. Lat. th. d. 13 – Part 5

Contents

Language(s): Latin

(fols. 186r–197v)
Ioannes Hagen de Indagine, Tractatus de diuersitate religionum et de modo uiuendi et religione et statuum differenti
Rubric: In nomine domini ihesu cristi Incipit tractatus de religionum diuersitate⸝ et de modo uiuendi in religione et statuum differencia
Incipit: Religio munda et immaculata aput Deum⸝ et patrem hec est⸝ uisitare pupillos et uiduas in tribulatione eorum⸝ et immaculatum se custodire ab hoc seculo. Hec sunt uerba sancti iacobi apostoli⸝
Explicit: in timore Dei qui est benedictus in secula.
Final rubric: Explicit tractatus iste collectus erffurdie in carthusia ad quorundam deuotorum instanciam.
(fols. 198r–221v)
Ioannes Hagen de Indagine, Tractatus de conuersatione hominis ad deum et uita religiosa
Rubric: In nomine domini nostri ihesu cristi Incipit tractatus de conuersione hominis ad deum et uita religiosa
Incipit: In quo corrigit adolescencior uiam suam⸝ In custodiendo sermones ^tuos^. Psalmo 118. Petis a me misserrime
Explicit: post huius misere uite finem percipiat. prestante domino nostro ihesu cristo⸝ in secula seculorum benedicto Amen.
Final rubric: Explicit erffordie in carthusia Anno 1459 domini(?) in die dionisii et sociorum eius.
(fols. 222r–233v)
Ioannes Hagen de Indagine, Tractatus de discretione spirituum et cognitione affectuum
Rubric: In nomine domini nostri ihesu cristi⸝ Incipit optimus tractatus⸝ de discrecione spirituum et congregacione affectuum
Incipit: Alii autem datur discrecio spirituum in eodem spiritu. Hec uerba locutus est beatissimus paulus apostolus spritu sancto inspiratus⸝ uidens namque oculis
Explicit: prestante eodem domino et magistro ihesu cristo⸝ cum patre et spiritu sancto benedicto in secula seculorum Amen
Final rubric: Explicit in die ualentini martiris anno 1458 in carthusia prope Erffordiam
(fols. 234r–238v)
Ioannes Hagen de Indagine, Breuis declaracio de statutis ecclesiarum
Rubric: Ad multum prope erfford pertinet
Rubric: In nomine domini cristi Incipit breuis declaracio de statutis ecclesiarum in suscepcione nouorum canonicorum saturne(?) cristiane in digna prebam(?)
Incipit: Constituisti terminos eius⸝ qui preteriri non poterunt⸝ legitur in iob et alibi
Explicit: ymaginem creati et electi.
Final rubric: Explicit ⟨⟩

Physical Description

Form: codex
Support: Paper; watermark as part 1

Layout

30–35 long lines

Hand(s)

Gothic cursiva; Ioannes Hagen de Indagine

History

Origin: 15th century, second half (c. 1458–9) ; German, Erfurt

MS. Lat. th. d. 13 – Part 6

Contents

Language(s): Latin

(fols. 239r–242r)
Richard of St-Victor, De meditandis plagis
Rubric: Richardus de sancto uictore de memoria creatoris
Incipit: Memento creatoris tui in diebus
Explicit: a sua nequeunt peruersitate compescere
Final rubric: folie hec richardus de uictore dict’

Physical Description

Form: codex
Support: Paper
Dimensions (written): 160 × 115 mm.

Layout

40–41 long lines.

Hand(s)

Gothic semihybrida

History

Origin: 15th century, second half ; German, Erfurt (?)

MS. Lat. th. d. 13 – Part 7

Contents

Language(s): Latin

(fols. 243r–350v)
Philippus de Florentia, Concordantia quatuor euangeliorum
Incipit: (preface) Ewangelica doctrina in quatuor licet sit distincta libros
Explicit: arbitror totum mundum capere posse eos qui scribendi sunt libros ¶ Amen
Final rubric: Finito libro sit laus et gloria cristo Amen

Stegmüller, Repertorium Biblicum Medii Aevi, no. 6974.

Physical Description

Form: codex
Support: Paper Watermark as part 2
Dimensions (written): 150 × 105 mm.

Layout

25 long lines

Hand(s)

Gothic hybrida

History

Origin: 15th century, second half ; German, Erfurt (?)

MS. Lat. th. d. 13 – Part 8

Contents

Language(s): Latin

(fols. 351r–368r)
Augustine, De ciuitate Dei (chapter headings only)
Rubric: Registrum in libros de ciuitate dei
Incipit: De aduersariis nominis cristi⸝ quibus in uastatione urbis
Explicit: De eterna felicitate ciuitatis dei sabbatoque perpetuo.

Physical Description

Form: codex
Support: Paper Watermark as part 2
Dimensions (written): 155 × 95 mm.

Layout

30 long lines

Hand(s)

Gothic cursiva

History

Origin: 15th century, second half ; German, Erfurt (?)

Additional Information

Record Sources

Description by Andrew Dunning, 2020.

Digital Images

Digital Bodleian (full digital facsimile)

Bibliography

Last Substantive Revision

2020-12-03: Andrew Dunning Revised description based on reassessment of original.