A catalogue of Western manuscripts at the Bodleian Libraries and selected Oxford colleges

MS. Laud Misc. 452

Summary Catalogue no.: 1031

(Ps.-)John Chrysostom, Homilies, etc.; Germany (Lorsch). B Origen on Leviticus; Germany (area of Lorsch?). 9th century, first half.

Physical Description

Form: codex
Support: parchment
Extent: 277 leaves
Dimensions (leaf): 319 × 228 mm.
Dimensions (written): 240 × 183 mm.

Decoration

Rubrics.

Plain initials.

Binding

Standard binding of the Laudian collection; marks from a former chained binding at the head of fol. 1.

History

Provenance and Acquisition

The two parts of the present volume, separate at Lorsch, were (as pointed out by Kautz) still separate when they were taken from Lorsch to Eberbach, since only part B has the 13th-century quire signatures found in some Lorsch/Eberbach manuscripts (see further Quarto Catalogue, p. xxv).

The two parts were bound together by 1502, when they are listed as a single volume (I 6) in the Eberbach library catalogue: N. Palmer, Zisterzienser und ihre Bücher (1998), p. 241

William Laud, 1573–1645, acquired 1638 after the disperal of the Eberbach library in the Thirty Years' War.

Part of his third donation to the Bodleian, given in 1639.

MS. Laud Misc. 452, part A (fols. 1-191)

Contents

Language(s): Latin

1.
John Chrysostom, Homilies

Items. a-nn are the collection of 38 sermons (several pseudonymous) discussed by A. Wilmart, 'La collection des 38 homélies latines de saint Jean Chrysostome', Journal of Theological Studies 19 (1918), 305-327; items oo-qq frequently follow the collection in manuscripts (Wilmart, nos. 39-42).

a. (fol. 1v)

Sermo in superscriptionem Psalmi L

Incipit: Pictores imitantur arte naturam
Final rubric: Explicit sancti Johannis episcopi Constantinopolitani omelia de superscriptione psalmi quinquagesimi
b. (fol. 13v)
Rubric: Omelia in ipsum quinquagesimum psalmum
Incipit: Reliquias eternse mensae hodie vobis reddere volo
c. (fol. 25v)

De psalmo centesimo xxii

Incipit: Prosunt nonnunquam supplicia
d. (fol. 27)

De psalmo cl

Incipit: Laudate Dominum in Sanctis ejus ; alius inquit in Sancto ejus, alius in Sanctificatione ejus
e. (fol. 28v)

De beato Job

Incipit: Verumtamen fratres carissimi
f. (fol. 29v)

De ascensione Heliae

Incipit: Apud quosdam veteres reges moris erat
g. (fol. 32)
Rubric: In natali Machabeorum
Incipit: Quam speciosa et grata
h. (fol. 38)

De tribus pueris

Incipit: Trium puerorum sermo tractabitur
i. (fol. 39v)

De Sancta Susanna

Incipit: Diu in electiones et sancta oracula
k. (fol. 41)

De proditione Judae

Incipit: Paucis hodie necessarium
l. (fol. 48v)

De cruce et latrone sermones duo

Incipit: Hodierna die noster Dominus
Incipit: Hodie incipiamus
m. (fol. 58v)

De cruce Dominica

Incipit: Quid dicam ? quid loquar ?
n. (fol. 63)

De ascensione Salvatoris

Incipit: Quando de cruce nostra
o. (fol. 69v)

De Pentecoste

Incipit: Hodie nobis terra
p. (fol. 74)

De nativitate Domini

Incipit: Et reclinavit eum in praesepio
q. (fol. 77)
Rubric: Iterum de nativitate Domini et Johannis Baptiste et conceptionis de solestitia et aequinoctio conceptionis et nativitatis Domini nostri Jhesu Christi et Johannis Baptistae
Incipit: Nescio an quisquam ausus sit
r. (fol. 83)

De Lazaro resuscitato

Incipit: Grandi fratres stupore grandi miraculo
s. (fol. 84)

De Chananea sub figura persecutionis

Incipit: Multae tempestates et quietudo aeris
t. (fol. 91v)

In istud S. Matthaei 'Vae mundo ab scandalis;' etc.

Incipit: Videtur quidem specialiter
u. (fol. 93)

De principibus Marci

Incipit: Animal illud quod in Johannis apocalypsin
w. (f. 97)

In Lucam Evangelistam de Lazaro et divite

Incipit: Homo quidam erat dives
x. (fol. 102)

In S. Johannem Evangelistam

Incipit: De Johanne dicitur, fuit homo missus a Deo
y. (fol. 105)

De recipiendo Severiano episcopo

Incipit: Sicuti capita corpus coherere
z. (fol. 106)

Sermo de pace, cum susceptus esset Severianus ab episcopo Johanne

Incipit: In adventu Domini
aa. (fol. 107)

De jejuniis

Incipit: Jocundum quidem nautis
bb. (fol. 111v)

De eruditione disciplinae

Incipit: Eruditio disciplinae custos est spei
cc. (fol. 113v)

Ad Eutropium

Incipit: Semper quidem sed nunc
dd. (fol. 117)

Sermo cum de expulsione ejus ageretur

Incipit: Multi quidem fluctus
ee. (fol. 119v)

Ad Theodorum monachum

Incipit: Si fletus possit et gemitus
ff. (fol. 125v)

De militia spiritali.

Incipit: Bona quidem sunt et utilia
gg. (fol. 128)

De militia Christiana

Incipit: Omnes homines qui sese student
hh. (fol. 130v)

De patre et duobus filiis

Incipit: Omnium quidem de scripturis
ii. (fol. 134v)

Ad Neophytos

Incipit: Benedictus Deus ; ecce stelle
kk. (fol. 137v)

De Turture

Incipit: Turtura matrix heremi
ll. (fol. 140)

Sermo quando de Asia recessus est

Incipit: Moyses magnus ille Dei
mm. (fol. 142)

Sermo post exilii prioris reditum

Incipit: Quid dicam? quid loquar?
nn. (fol. 143)

De fide in Christo

Incipit: Si credis quod Deus erat Verbum
oo. (fol. 144v)
Quod non laeditur homo nisi a seipso
Incipit: Scio quod crassioribus
pp. (fol. 155v)
De cordis compunctione libri duo
Incipit: Cum te intueor, beate Demetri
qq. (fol. 171v)
De reparatione lapsi
Incipit: Quis dabit capiti etc. Oportunius multo nunc a me

Physical Description

Form: codex
Support: parchment

Hand(s)

Caroline minuscule, at least three hands (Bischoff)

History

Origin: 9th century, first half ; Germany, Lorsch (Bischoff)

Provenance

Lorsch, Benedictine abbey: identifiable in the Carolingian library catalogues (Angelika Häse, Mittelalterliche Bücherverzeichnisse aus Kloster Lorsch. Einleitung, Edition und Kommentar (Wiesbaden, 2002), no. 258).

Eberbach, Cistercian abbey: probably removed from Lorsch to Eberbach between 1233 and 1245 while Lorsch was administered by monks from Eberbach (Palmer, p. 18); see above, provenance entry for the whole volume.

MS. Laud Misc. 452 - part B, fols. 192-277

Contents

Language(s): Latin

2.
Origen, Homilies on Leviticus
Rubric: Incipit tractatus super Leviticum Origenis omelia prima

Ends in serm. 16, 'sicut enim Verbum Dei est Christus'.

Physical Description

Form: codex
Support: parchment

Hand(s)

Caroline minuscule

History

Origin: 9th century, first half ; Germany, area of Lorsch (?) (Bischoff)

Provenance

Lorsch, Benedictine abbey: identifiable in the Carolingian library catalogues (Angelika Häse, Mittelalterliche Bücherverzeichnisse aus Kloster Lorsch. Einleitung, Edition und Kommentar (Wiesbaden, 2002), no. 219).

Eberbach, Cistercian abbey: probably removed from Lorsch to Eberbach between 1233 and 1245 while Lorsch was administered by monks from Eberbach (Palmer, p. 18); see above, provenance entry for the whole volume.

Additional Information

Record Sources

Description adapted (August 2022) from the following sources, with additional reference to published literature as cited:
N. Palmer, Zisterzienser und ihre Bücher (1998), pp. 241, 295
H. O. Coxe, Laudian Manuscripts, Quarto Catalogues II, repr. with corrections, 1969, from the original ed. of 1858–1885).

Digital Images

Digital Bodleian (full digital facsimile)
Bibliotheca Laureshamensis – digital (full facsimile)

Bibliography

    Michael Kautz, Bibliothek und Skriptorium des ehemaligen Klosters Lorsch: Katalog der erhaltenen Handschriften (Wiesbaden, 2016)
    Bernhard Bischoff, Katalog der festländischen Handschriften des neunten Jahrhunderts (2004), nos. 3864-5
    Bernhard Bischoff, Die Abtei Lorsch im Spiegel ihrer Handschriften, 2nd ed. (1989), esp. pp. 41, 50

Last Substantive Revision

2022-08: Description revised for publication on Digital Bodleian.