A catalogue of Western manuscripts at the Bodleian Libraries and selected Oxford colleges

MS. Laud Misc. 507

Summary Catalogue no.: 944

Bernard of Clairvaux, William of Saint-Thierry, etc.; Germany, 14th century, 1st half

Contents

Language(s): Latin

Extracts from St Bernard:

(fol. 1r-v)
Bernard of Clairvaux, In conuersione sancti Pauli, sermo 1 (ex sermonibus de sanctis) (extract, cc. 2–5)
(fol. 2r-v)
Bernard of Clairvaux, In tempore resurrectionis, ad abbates, sermo 2 (extract, cc. 3–4)
1. (fols. 3ra-22vb)
Bernard of Clairvaux, De diligendo Deo
Rubric: Prologus beati Berhardi[sic] in librum de diligendo Deum.
Incipit: Viro illustri Domino aimerico ecclesie romane dyacono
Final rubric: Explicit liber de diligendo deum.

Marginal note, f. 3r: ‘Iste liber fuit correctus in Clarevalle’.

2. (fols. 22vb-49rb)
Bernard of Clairvaux, De praecepto et dispensatione
Incipit: Domino abbati columbensi Frater B(ernardus)
Rubric: (fol. 23rb) Incipit liber de precepto et dispensatione
Incipit: Qua mente iam tacebo?
Explicit: et studui satisfacere uoluntati.
Final rubric: Explicit liber de precepto et dispensatioine.

Marginal note, f. 23r: ‘Iste liber fuit perlectus et correctus in Crista’.

3. (fols. 49rb-70b verso)
Bernard of Clairvaux, De gratia et libero arbitrio
Rubric: Incipit prologus beati bernardi ad dominum W. abbatem
Incipit: (prologue) Domino W. abbati sancti theoderici Frater Bernardi. Opusculum de gratia et libero arbitrio
Rubric: De libero arbitrio hominis
Incipit: (text) Loquente me coram aliquando
Explicit: non quos iustos inuenit hos et magnificauit.
Final rubric: Explicit de libro[sic] arbitrio

Marginal note, f. 49r: ‘Iste liber fuit in Otkerburg perlectus et in Claravalle correctus’.

Fols. 69a and 70a are added small sheets supplying text omitted by the original scribe.

4. (fols. 71ra-129ra)
Bernard of Clairvaux, De consideratione
Rubric: Incipit liber primus sancti bernardi abbatis clareuallis de consideracione ad eugenium papam
Incipit: Subit animum dictare aliquid quod te papa beatissime
Explicit: sed non querendi.
Final rubric: Explicit liber quintus domini bernardi abbatis ad Eugenium papam de consideracione.
5. (fols. 129ra-171va)
William of Saint-Thierry, Epistola ad fratres de Monte Dei
Rubric: Incipit prefatio epistole beati bernardi ad fratres de monte dei
Dominis et fratribus B. priori H. et W. sabbatum delicatum. Pene impudenter
Rubric: Incipit epistola
Incipit: (text) Fratribus de monte dei orientale lumen et antiquum illum in religione
Explicit: secretum meum michi
Final rubric: Explicit epistola beati Bernardi abbatis ad fratres de Monte Dei
6. (fols. 171va-192ra)
Johannes de Fruttuaria (Ps.-Bernard), De ordine vitae et morum institutione
Rubric: Incipit tractatus beati bernardi abbatis de uite ordine et morum institutione
Incipit: Hortatur quidem timidam mentis mee imperitiam
Explicit: flebilis supplexque tu ora hoc modo.
Final rubric: Explicit tractatus beati Bernardi abbatis de ordine vite et morum institutione.
(fol. 192rb)
Hymn
Incipit: Mater patris et filia miserorum leticia

Chevalier 11349, , Anal. Hymn. 45.26; addition, 15th century (?).

Fols. 192v-200v ruled but blank.

Physical Description

Form: codex
Support: parchment
Extent: 200 leaves
Dimensions (leaf): 202 × 142 mm.
Dimensions (written): 138 × 103 mm.

Decoration

Fleuronnée initials.

Binding

Brown tanned calf over laminated pulpboard for Abp. Laud, 1637–1639.

History

Origin: 14th century, 1st half ; German

Provenance and Acquisition

Clairvaux Abbey: marginal notes show that parts of the manuscript were corrected there, fols. 3r, 49r.

La Crête Abbey: marginal notes show that a part of the manuscript was examined and corrected there, fol. 23r.

Otterberg Abbey: marginal notes show that a part of the manuscript was examined there, fol. 49r. The manuscript might have entered Eberbach from its daughterhouse in Otterberg.

Identifiable as H 18 in the Eberbach library catalogue of 1502.

William Laud, 1573–1645, 1638.

Part of his third donation to the Bodleian, 1639.

Record Sources

Description adapted (November 2019) from the following sources:
Nigel F. Palmer, Zisterzienser und ihre Bücher: die mittelalterliche Bibliotheksgeschichte von Kloster Eberbach im Rheingau (Regensburg, 1998), pp. 240, 296 [physical description, date, provenance]
H. O. Coxe, Laudian Manuscripts, Quarto Catalogues II, repr. with corrections, 1969, from the original ed. of 1858–1885 [contents, localisation, acquisition]

Digital Images

Digital Bodleian (full digital facsimile)
Digital Bodleian (1 image from 35mm slides)

Bibliography

Last Substantive Revision

2019-11-14: Description revised for Polonsky digitization project to include additional information from printed descriptions.