A catalogue of Western manuscripts at the Bodleian Libraries and selected Oxford colleges

MS. Laud Misc. 507

Summary Catalogue no.: 944

Bernard of Clairvaux, William of Saint-Thierry, etc.; Germany, 14th century, 1st half

Contents

Language(s): Latin

Extracts from St Bernard:

(fol. 1r–v)
Bernard of Clairvaux, In conuersione sancti Pauli, sermo 1 (ex sermonibus de sanctis) (extract, cc. 2–5)
(fol. 2r–v)
Bernard of Clairvaux, In tempore resurrectionis, ad abbates, sermo 2 (extract, cc. 3–4)
1. (fols. 3ra–22vb)
Bernard of Clairvaux, De diligendo Deo
Rubric: Prologus beati Berhardi[sic] in librum de diligendo Deum.
Incipit: Viro illustri Domino aimerico ecclesie romane dyacono
Final rubric: Explicit liber de diligendo deum.

Marginal note, f. 3r: ‘Iste liber fuit correctus in Clarevalle’.

2. (fols. 22vb–49rb)
Bernard of Clairvaux, De praecepto et dispensatione
Incipit: Domino abbati columbensi Frater B(ernardus)
Rubric: (fol. 23rb) Incipit liber de precepto et dispensatione
Incipit: Qua mente iam tacebo?
Explicit: et studui satisfacere uoluntati.
Final rubric: Explicit liber de precepto et dispensatioine.

Marginal note, f. 23r: ‘Iste liber fuit perlectus et correctus in Crista’.

3. (fols. 49rb–70b verso)
Bernard of Clairvaux, De gratia et libero arbitrio
Rubric: Incipit prologus beati bernardi ad dominum W. abbatem
Incipit: (prologue) Domino W. abbati sancti theoderici Frater Bernardi. Opusculum de gratia et libero arbitrio
Rubric: De libero arbitrio hominis
Incipit: (text) Loquente me coram aliquando
Explicit: non quos iustos inuenit hos et magnificauit.
Final rubric: Explicit de libro[sic] arbitrio

Marginal note, f. 49r: ‘Iste liber fuit in Otkerburg perlectus et in Claravalle correctus’.

Fols. 69a and 70a are added small sheets supplying text omitted by the original scribe.

4. (fols. 71ra–129ra)
Bernard of Clairvaux, De consideratione
Rubric: Incipit liber primus sancti bernardi abbatis clareuallis de consideracione ad eugenium papam
Incipit: Subit animum dictare aliquid quod te papa beatissime
Explicit: sed non querendi.
Final rubric: Explicit liber quintus domini bernardi abbatis ad Eugenium papam de consideracione.
5. (fols. 129ra–171va)
William of Saint-Thierry, Epistola ad fratres de Monte Dei
Rubric: Incipit prefatio epistole beati bernardi ad fratres de monte dei
Dominis et fratribus B. priori H. et W. sabbatum delicatum. Pene impudenter
Rubric: Incipit epistola
Incipit: (text) Fratribus de monte dei orientale lumen et antiquum illum in religione
Explicit: secretum meum michi
Final rubric: Explicit epistola beati Bernardi abbatis ad fratres de Monte Dei
6. (fols. 171va–192ra)
Johannes de Fruttuaria (Ps.-Bernard), De ordine vitae et morum institutione
Rubric: Incipit tractatus beati bernardi abbatis de uite ordine et morum institutione
Incipit: Hortatur quidem timidam mentis mee imperitiam
Explicit: flebilis supplexque tu ora hoc modo.
Final rubric: Explicit tractatus beati Bernardi abbatis de ordine vite et morum institutione.
(fol. 192rb)
Hymn
Incipit: Mater patris et filia miserorum leticia

Chevalier 11349, , Anal. Hymn. 45.26; addition, 15th century (?).

Fols. 192v-200v ruled but blank.

Physical Description

Form: codex
Support: parchment
Extent: 200 leaves
Dimensions (leaf): 202 × 142 mm.
Dimensions (written): 138 × 103 mm.

Decoration

Fleuronnée initials.

Binding

Brown tanned calf over laminated pulpboard for Abp. Laud, 1637–1639.

History

Origin: 14th century, 1st half ; German

Provenance and Acquisition

Clairvaux Abbey: marginal notes show that parts of the manuscript were corrected there, fols. 3r, 49r.

La Crête Abbey: marginal notes show that a part of the manuscript was examined and corrected there, fol. 23r.

Otterberg Abbey: marginal notes show that a part of the manuscript was examined there, fol. 49r. The manuscript might have entered Eberbach from its daughterhouse in Otterberg.

Identifiable as H 18 in the Eberbach library catalogue of 1502.

William Laud, 1573–1645, 1638.

Part of his third donation to the Bodleian, 1639.

Record Sources

Description adapted (November 2019) from the following sources:
Nigel F. Palmer, Zisterzienser und ihre Bücher: die mittelalterliche Bibliotheksgeschichte von Kloster Eberbach im Rheingau (Regensburg, 1998), pp. 240, 296 [physical description, date, provenance]
H. O. Coxe, Laudian Manuscripts, Quarto Catalogues II, repr. with corrections, 1969, from the original ed. of 1858–1885 [contents, localisation, acquisition]

Digital Images

Digital Bodleian (full digital facsimile)
Digital Bodleian (1 image from 35mm slides)

Bibliography

Last Substantive Revision

2019-11-14: Description revised for Polonsky digitization project to include additional information from printed descriptions.