MS. Holkham Gr. 43

CPG 7746, cf. eds J.A. Munitiz and M. Richard, Anastasii Sinaitae Questiones et Responsiones, Corpus Christianorum. Series Graeca 59, Turnhout 2006, pp. 4–41. Text in the MS ends with φανερωσάσης κεκρυμμένην ἀνίαν. (= ed. C. de Boor, Georgii monachi chronicon, vol. 2, Leipzig, 1904, p. 695. 3).

tit. Λόγος κ(α)τ(α)νυκτικὸς περ(ὶ) ψυχῆς καὶ σώμ(α)το(ς) καὶ εἰς τ(ὸ) προσφέρειν δώρα εἰς τὴν ἐκκλησ⟨ίαν⟩ εὔχρηστον κ(αὶ) εἰς τὴν στάσιν τῆς ὑποκρίσεως ἀλλήλους γνωρίσωσιν. inc. Δεῦτε τὸ ἐκλεκτὸν καὶ ἠγαπημένον χ(ριστο)ῦ ποίμνιον … des. τοιαύτης εὐλογημ(ένης) φωνῆς εὐξώμ(ε)θ(α) … νῦν κ(αὶ) ἀεὶ κ(αὶ) εἰς. Cf. Sermo Adhortatorius de Patientia, CPG 4006.

Excerpt from 30: 1–13, tit. ἐκ τῆς ἐξασόφου βίβλου ἰησοῦ υἱοῦ σιῥὰχ.

Dialogue 4. 26, 29–30, BHG 1448a, in marg. κε´, tit. Ἀπόδειξις ποῦ αἰ τ(ῶν) τελευτόντ(ων) ψυχαὶ ἀπέρχοντ(αι) καὶ πῶς ἐισὶ μετὰ τ(ὴν) διάταξιν· Γρηγορίου τοῦ διαλόγ(ου) Ἐρώτησ(ις)· Οὐκ ἀπέλαυον οἱ δίκ(αι)οι τὰ αἰώνια ἀγαθὰ· οὐδὲ οἱ ἁμαρτωλοὶ τὴν κόλασιν: ἕως τῆς φοβερᾶς ἀποφάσ(εως). inc. Πέτρος· Γνῶναι θέλω τιμιώτατε δέσποτα· ἐὰν νῦν … des. mut. ἵνα μὴ καὶ αὐτοὶ ἔλθωσι εἰς τὸν τόπ(ον) [… cf. PL 77. 355D-367B.

BHG 586d, inc. Γέγονεν τις ἐν τῆ Ἀνατολῆ … des. ψυχικὴν σωτηρίαν· ὅτι αὐτῶ πρέπει … ἀμήν.

CPG 3980, des. ὁ θ(εὸ)ς γὰρ ἀγάπη ἐστὶν· ὁ μένων ἐν τῇ ἀγάπῃ ἐν τῷ Θεῷ μένει καὶ ὁ Θεὸς ἐν αὐτῷ ᾧ ἡ δόξα … ἀμήν. Assemani III, pp. 13–17; cf. PG 62, 769–772.

BHG 1372b.

BHG 409n

CPG 3766, 2a redact. nos. 2, 7–14, 20, 19, 16, 26, 24, 22, 27, 1a redact. nos. 23–24, 27, 20, 22, 9, 5, 2, 30–31, 33–34, 41–42, 47. Ed. F. Sbordone, Physiologus, Rome 1936; ed. Émile Legrand, Le Physiologus. Poeme sur la nature des animaux en grec vulgaire et en vers politiques, Paris 1873.

CPG 4925, tit. Ὁμιλία τοῦ Χρ(υσοστόμ)ου: Περὶ νηστεί(ας) καὶ ἐλεημοσύνης καὶ περὶ τοῦ μὴ ἀτάκτως ποιεῖν ἐν τοῖς γάμοις· διότι τοὺς δαίμονας καλῶσιν ἐν τοῖς χωρ(οῖς) καὶ τραγωδ(οῦσιν), inc. Εὐχὴ καὶ νηστεία, ζυγὸς κατὰ τῶν δαιμόνων … des. ἑτοίμως ἐκεῖνος παρῆν καὶ τὴν πορείαν τῶν οὐρανίων χορηγεῖ καὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ ἀξιεῖ· αὐτῶ ἡ δὀξα … ἀμήν. cf. PG 64, 1354.

Note on etymologies of the verb θαυμάζω and the adjective ἅγιος, inc. Ἐτυμολογεῖται δὲ ἐκ τοῦ ἁγιάζω … des. καὶ ὁ ἁγιαζόμενος λέγεται ἅγιος.

⟨Neilos of Rhodes⟩; or ⟨Philotheos Kokkinos⟩; BHG 1394h, ed. D. I. Moniou, Οἱ Ὁμιλίες τοῦ Νείλου Μητροπολίτου Ῥόδου, Βυζαντινὴ Γραμματεία 7, Athens 2010, pp. 235–256.

CPG 4937, BHG 1049n (Ordinatio de annuntiatione et Christi nativitate).

BHG 1076m, ed. E. Volter, Der Judenknabe, Bibliotheca Normannica II, Halle 1879, pp. 36–38.

Homilies on the days of Holy Week

i) Holy Monday: fols 188r-194r: John Chrysostom, In parabolam de ficu, CPG 4588, PG 59, 585–590; ii) Holy Tuesday: fols 194r-195v: Cyril of Alexandria, Homilia xvii. In parabolam vineae, CPG 5261, PG 77, 1096–1100; iii) Holy Tuesday: fols 196r-202v: John Chrysostom, De virginitate et eleemosyna, CPG 4985, inc. Ὅταν τῆς ἀρτίως ἡμῖν ἀναγνωσθήσης ἄκουσον παραβολῆς … des. διὰ τῆς φυλακῆς τῶν ἐντολῶν· ἵνα καταξιωθῶμεν ἀπολαύσαι τ(ῶν) αἰωνίων ἀγαθῶν· ὃν ἡτοίμασεν ὁ θ(εὸ)ς τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτὸν· ὅτι αὐτῶ πρέπει … ἀμήν.; iv) Holy Wednesday: fols 203r-206r: John Chrysostom, De meretrice, CPG 4733 BHG 1162m, ed. R. Abicht, ‘Quellennachweise zum Codex Suprasliensis’ Archiv für slavische Philologie 16 (1894), pp. 149–153; v) Holy Thursday: fols 206r-209r: John Chrysostom, In Illud: Collegerunt Iudaei (Ioh. 11, 47), CPG 4579, PG 59, 525–528.; vi) Holy Friday: fols 209r-213r: John Chrysostom, De cruce et latrone, CPG 4728, BHG 414p, Aldama 34, ed. Α. Wenger in Augustinus Μagister, Congrès International Augustinien I, Paris 1954, pp. 177–182; vii) Holy Saturday: fols 213v-217: ⟨Ps.⟩ Eusebius of Alexandria, Sermo 17: De Christi passione, CPG 5526, BHG 635b, Aldama 489, 724. 44) des. ἐκ νεκρῶν ἀναστ(ὰς)· αὐτῶ ἡ δό(ξα) καὶ τὸ κράτος … ἀμήν. PG 62, 721–724, 44, attributed to John Chrysostom in the MS. viii) Easter Sunday: fols 217r-219v: John Chrysostom, In novam dominicam, CPG 4948, inc. Λαμπρὰ σήμερον ἡμῖν, ἡ ἡμέρα· φαιδρὰ ἡ ὥρα ἐξαίρετος ἡ πανήγυρις … des. τὸν τῆς λαμπρᾶς ταύτης ἡμέρ(ας) τοῦ πάσχα ἡμᾶς ἀξιώσαντα Ἰ(ησοῦ)ν τὸν γλυκύτατον, ᾧ εἰς ἀπεράντους αἰῶν(ας) ἡ δό(ξα) … ἀμήν. ix) Holy Saturday evening: fols 220r- 234v: Epiphanios, bishop of Constantia, Homilia in divini corporis sepulturam, BHG 808e, CPG 3768, PG 43, 440–464, ed. G. Dindorf, Epiphanii opera IV. 2, Leipzig 1862, pp. 9–29.

Various extracts: i) fols 219v-264v: 82 extracts from works of John Chrysostom, tit. ἐκλογὴ διαφόρων βιβλίων ἔχουσα κεφάλαια ἐκ τοῦ ἁγίου ἰωάννου τοῦ χρυσοστόμου: ρ´. inc. ἀναγινώσκεται τὰς τοῦ σωτῆρος διδασκαλίας … des. καὶ συμβασιλεύσει τῷ θεῷ, εἰς τοὺς αἰῶνας. ii) fols 264v-266r: extracts from the Apophthegmata Patrum, Gerontikon, tit. ἕτεροι λόγοι, ἐκ τοῦ γεροντικοῦ, inc. Εἶπεν ὁ ἀβὰς βησαρίων· τεσσαράκοντα νυχθήμερα … des. ἐπιλαθώθεμα τῆς ἔνδων φυλακῆς.

CPG 4617, PG 60, 705–708.

Sermons on the Beheading of St John the Baptist

i) fols 270v-273v: ‘Eurippos’, Passion of St John the Forerunner, BHG 832, CANT 180. (2), ed. A. Vassiliev, Anecdota graeco-byzantina: Pars prior, Moscow 1893, pp. 1–4; ii) fols 273v-279v: Prima inventio capitis S. Iohannis Baptistae, cf. BHG 839, but with different ending; inc. Μοναχοὶ δύο τῆς ἀνατολικῆς χώρας ὁρμώμενοι τοῦ τιμίου σταυροῦ· τῆς τε ἀναστάσεως … des. ὁ τοῦ υἱοῦ βαπτιστῆς· ὁ τοῦ ἁγίου πν(εύματο)ς θεορὸς· ὁ τῆς τριάδος φίλος· ὦ πρέπει … ἀμήν.

Works by Joseph Bryennios

i) fols 279v-282v: ⟨Joseph Bryennios⟩, Τίνες αἰτίαι τῶν καθ᾽ἡμᾶς λυπηρῶν, ed. E. Voulgaris, Ἰωσὴφ μοναχοῦ τοῦ Βρυεννίου. Τὰ παραλειπόμενα εὑρεθέντα, vol. 3, repr. Thessalonica 1991, Κεφάλαια Ἑπτάκις ἑπτά, chapter 47, pp. 129–132, ii) fols 282v-284v: ⟨Joseph Bryennios⟩, Τῆς ἁγίας ἐκκλησίας εἰκών, ed. E. Voulgaris, Ἰωσὴφ μοναχοῦ τοῦ Βρυεννίου. Τὰ παραλειπόμενα εὑρεθέντα, vol. 3, repr. Thessalonica 1991, Κεφάλαια Ἑπτάκις ἑπτά, chapter 48, p. 132 (with additional cross-references), iii) fols 284v-289v: ⟨Joseph Bryennios⟩, ed. E. Voulgaris, Ἰωσὴφ μοναχοῦ τοῦ Βρυεννίου. Τὰ παραλειπόμενα εὑρεθέντα, vol. 3, repr. Thessalonica 1991, Κεφάλαια Ἑπτάκις ἑπτά, chapter 49, p. 132 (with additional cross-references) and iv) fols 289v-293r: ⟨Joseph Bryennios⟩, Παραμυθητικὸς πρὸς Κρῆτας, cf. ed. N. Tomadakis, ῾Ἰωσὴφ Βρυεννίου, Ἀνέκδοτα ἔργα Κρητικά᾽, ΕΕΒΣ 19 (1949) 139–141. 95, up to κατασεισθέντας.

CPG 4425, PG 59, 85–92.

BHG 1512, ed. A. A. Vasiliev, ‘Житие Филарета Милостивого’, Известия Русского Археологического Института в Константинополе 5 (1900) 64–86.

BHG 364a, inc. Βίον καὶ ἄφυξιν καὶ ἄρριτον τῶν γονέων τοῦ μεγ(ά)λ(ου) Κωνσταντίνου … des. βούλομαι σαφῶς ἵνα καὶ ὁ λαός σου ἐν τῇ αὐτῶν γαλήνῃ ἐν εὐφροσύνῃ καὶ πάσῃ χαρᾷ διάγων σοι … ὕμνον εὐχαριστήριον ἀναπέμπῃ … ἀμην.

MS. Eusebius of Constantinople. BHG 635a, PG 61, 313–324.

BHG 2216, CPG 7898, eds P. Allen and C. Datema, Leontii presbyteri Constantinopolitani homiliae, Corpus Christianorum. Series Graeca 17, Brepols 1987, pp. 150–182.

tit. Περὶ ἀφορισμ(ὸν) ὃν ἀφόρης(εν) ἐπίσκοπ(ος) πρεσβύτερον· ὕστερον ἔλαβεν κ(αὶ) τ(ὴν) ἐν χ(ριστ)ῶ μαρτυρί(αν), inc. Ἐπίσκοπό(ς) τίς ἡφόρησεν πρεσβύτερον … des. πρὸ(ς) τὸ συμφέρων τ(ῆ)ς ἑαυτῶν σ(ωτη)ρίας· ὅτι αὐτῶ πρέπει … τῶν αἰώνων.

De sacerdote a divinis suspenso, BHG 1449g, ed. J. Wortley, Les récits édifiants de Paul, évêque de Monembasie, et d'autres auteurs, CNRS, Paris 1987, pp. 58–60.

De duobus fratribus post alterius mortem reconcilliatis, BHG 1318y, des. καὶ ἀξίωσον ἡμᾶς ποιήσαντας τὰ σὰ θελήματα πρὸς σὲ μετατεθῆναι· καὶ ὠφθῆναι τὸ πρόσωπόν σου … ἀμήν.

BHG 1488, CPG 4513, Aldama 314, PG 50, 725–736.

BHG 32, PG 116, 276–301.

1–44 up to «ὧν τὰ ὀνόματα ἐν βίβλῳ» (τῶν MS) ζώντων· ed. E. Auvray, Theodori Studitis Parva Catechesis, Paris, 189, pp. 139–141.

Excerpts, tit. Ἐκ τοῦ Λαυσαϊκοῦ, inc. Γέρων τις ἐκαθέζετο ἐν αναχωρητῆ μονῆ, χρόν(ους) εὐδομήκοντα … des. ὁ μὴ πρὸς αὐ(τὸν) ἀνερχόμενος.

inc. Διηγήσατο ὁ ἀββὰς Ἰω(άννης) ὁ καισενούφιος (leg. καὶ Βαρσανούφιος) περί τινος μοναχοῦ· ὃς τὴν πόρρω ἔρημον κατειληφῶς … des. τῶ θ(ε)ῶ δια π(αν)τὸς εὐχαριστῶν. ed. A.-J. Festugière, Historia monachorum in Aegypto, Brussels: Société des Bollandistes, 1971: 4–138, Vita 1, 291–391.

inc. Διηγήσατο ὁ ὅσιος Πάχων τινὶ ἀγωνηστῆ· ὅτι τριπλοῦς γάρ ἐστιν ὁ πορνικὸς πόλεμος … τὰς ὑπολοίπους (υπολείπτους MS) ἡμέρ(ας). ed. J.-C. Guy, Les apophtegmes des pères. Collection systématique, chapitres i-ix, Sources chrétiennes 387. Paris 1993, pp. 92–448, ch. 5. 54. 18–67.

inc. Ἀναχωρητὴς ἐκάθητο εἰς τὴν ἐσωτέραν ἔρημον … des. ἐκαρτέρησεν ἐκεῖ τ(ὸν) χρόν(ον) τῆς ζωῆς αὐτοῦ.

Ἦν τις γέρων καθ’ ἑκάστην ἐσθίων τρεῖς παξαμάδας … des. ἐνισχύουσα τὸν ἄν(θρωπ)ον. ed. F. Nau, "Histoires des solitaires égyptiens," Revue de l'Orient Chrétien 12 (1907) 56, apophth. 20.

Excerpt, CPG 7852, inc. Εἶπεν ὁ ἀββὰς Ἰωάννης ὁ τῆς κλίμακος … des. καὶ ἀτιμίας ὁδὸν παρέλθωμεν. PG 88, 1085, ch. 26, 8–14.

tit. Ἡσαΐου· inc. Εἶπεν οὖν ὁ ἀββὰς ἡσαΐας· ὅτι ὁ κόπος … des. ἡ ἀποταγή, ed. J.-C. Guy, Les apophtegmes des pères. Collection systématique, chapitres i-ix, Sources chrétiennes 387, Paris 1993, ch. 1. paragraph 9. pp. 102–122

Excerpts: i) fol. 416r: PG 65, 249, 242–245; ii) fol. 416v: inc. Τῶ αὐτῶ ἀδελφῶ Ζαχαρία, εἶπε ποτὲ ὁ ἀββὰς Μωυσῆς … des. οὐ δύναται εἶναι (γενέσθαι MS) (μον)αχ(ός). PG 65, 180. 12–21; iii) fol. 416v: PG 65, 232. 43–49; iii) fol. 416v: inc. Διηγήσαντο (τις τῶν πατέρων MS) περὶ τῆς ἀμμᾶς Σάῤῥας … des. Ὁ Θεὸς, δός (δώρησαί MS) μοι ἰσχύν, PG 65, 420. 25–29; iv) fol. 416v: inc. Εἶπεν ἡ ἀμμᾶς Συγκλητική· πολλοὶ ἐν ὄρεσιν ὄντες … des. διάγειν μετὰ ὄχλου; v) fols 416v-418r: inc. Ἀδελφὸς ἠρώτησε τὸν ἀββ(ᾶν) σιλουανὸν … des. καὶ ὁ θ(εὸ)ς παρέχει σοι τὴν κ(α)τ(ά)νυξιν; vi) fol. 418r: inc. Ἀδελφὸς ἠρώτησε, τινὰ τῶν πατέρων περὶ τοῦ λογισμοῦ τῆς βλασφημίας … des. καὶ εἰ μὴ ἀνανήψει ὁ ἄν(θρωπ)ος, ἀπόλλεται; vii) fols 418v-419v: inc. Διηγήσατο ἡμῖν ὁ ἀββᾶς εὐλόγιος … des. ὁμιλήσας σφόδρα ὠφέλησεν; viii) fols 419v-420r: inc. Ἀδελφὸς παρέβαλλε τινὶ τῶν γερόντων … des. εἰς ἀπόλ(ειαν) ὑπάγωμεν. PG 65, ch. 15. 120; ix) fol. 420r: inc. Εἶπε γέρ(ων)· ὅτι ὁ ἁμαρτήσ(ας) τῶ θ(ε)ῶ … des. κωλύει ἡμᾶς τῆς ἀγάπης τοῦ θ(εο)ῦ; x) fol. 420v: inc. Ἔλεγον περὶ τοῦ ἀββᾶ σεραπίονος … des. καὶ ἀπεκρίνατο ὁ γέρων ἀμήν; xi) fols 420v-421r: inc. Ἄλλοτε πάλιν συνήντησεν ῥιγοῦντι πτωχῶ … des. οὖτος με ἀπέδυσεν. ed. J.-C. Guy, Les apophtegmes des pères. Collection systématique, chapitres x-xvi, Sources chrétiennes 474, Paris 2003, pp. 14–416; xii) fol. 421r: inc. Καὶ ἀναστὰς ἐκεῖθεν … des. εὕρωμεν παρρησίαν πρὸς αὐτόν, xiii) fols 421r-421v: inc. Εἶπε γέρων· καθ´ ἑκάστην ἡμέραν … des. μακρὰν εὑρίσκεται ἀπὸ τοῦ θ(εο)ῦ; xiv) fols 421v-422r: inc. Ἐρώτησεν τίς τὸν ἅγιον νήφωνα … des. καὶ ἔση ταπεινούμενος; xv) fol. 422r: Ἀδελφὸς παρέβαλλε τῶ ἀββὰ σιλουανῶ … des. παρωργίζων τὸν θ(εὸ)ν; xvi) fol. 422r: inc. Ἠρώτησαν τινὲς τὸν ἀββᾶν μακάριον λέγοντες … des. καὶ ποιεῖ μεθ´ἡμῶν ἔλεος; xvii) fols 422r-423r: inc. Εἶπεν ὁ ἀββᾶς νεῖλος … des. περὶ τῆς ἰδίας ψυχῆς; xviii) fol. 423r: inc. Ἔλεγεν ὁ ἀββὰς ἰω(άννης) κίλυξ ὁ τῆς ραϊθοῦ … des. ἀληθὴς μοναχός; xix) fol. 423r: inc. Εἶπε γέρων διὰ τοῦτο περιερῶ τὰς ἡδονάς … des. ἐξ᾽ ἐμοῦ ἀποδιώκοντα. xx) fol. 423v: inc. Εἶπε γέρων σιωπὴν … des. θεωρητικὸς προσεύξασθαι οὐ δυνατόν; xxi) fol. 423v: inc. Ἦν τίς γέρων καθήμενος … des. μεριμνῶν ἀεὶ τὴν ἔξοδον; xxii) fol. 423v: inc. Διηγήσατο μαθητ(ὴς) μεγάλου γέροντος … des. ἐθεώρει μυστήρια.

CPG 7899 (cf. CPG 4724), BHG 1975, 1986, 1986p, attributed to John Chrysostom in the MS. inc. Ἤκουες οὖν ἀρτίως τοῦ δεσπότου … des. mut. δουλικῶς παρεστῶτας [… ; eds P. Allen and C. Datema, Leontii presbyteri Constantinopolitani homiliae, Corpus Christianorum. Series Graeca 17, Turnhout 1987, pp. 442.252–448.368.

CPG 5079, inc. Ὥστε κἂν Ἀβραὰμ τίς ὁ κρατ(ῶν) … des. ἔνθα ἡ ἁγία τρι(ὰς) τ(οὺς) στεφάν(ους) διανέμει τ(οῖς) εὐαρεστήσασ(ιν) αὐτῆς· κ(αὶ) ἡμ(εῖς) οὖν, ἀγαπητοί, τ(ὴν) εἰωθυῖαν ἀναπέμψωμ(εν) δό(ξαν) τῶ π(ατ)ρὶ κ(αὶ) τῶ υἱῶ κ(αὶ) τῶ ἁγ(ίω) πν(εύματ)ι νῦν κ(αὶ) ἀεί.

CPG 7772, des. καὶ τὸν Χριστὸν κτησάμενοι βασιλέα αἰώνιον· ὧ ἡ δόξα καὶ τὸ κράτ(ος). cf. PG 89, 1204–1281. (the text in the MS corresponds up to PG 1245. 31; ὡς κατάδικον ἐλπίζετε).

BHG 2372

CPG 8112, BHG 2103t, PG 95, 248–277.

CPG 3938, BHG 2200–2200e, 2200f-g, des. mut. θνῄσκει ὧδε ἡ μήτηρ μου, ed. K.G. Phrantzolas, Ὁσίου Ἐφραίμ τοῦ Σύρου ἔργα, vol. 7, Thessalonica, 1998, pp. 260–274.4.